Peter Huchel

Peter Huchel (ur.3 kwietnia 1903 w Lichterfelde koło Berlina jako Helmut Huchel; zm. 30 kwietnia 1981 w Staufen) – niemiecki liryk i publicysta.

Grób Petera Huchela na cmentarzu w Staufen. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec Friedrich Huchel, urzędnik; matka Marie Zimmermann; brat Friedrich, zginął na przełomie 1917/1918 na wojnie;- ożenił się 1) w 1934 r. z Dorą Lassel (rozwód w 1946 roku), 2) w 1953 z Monicą Rosenthal.

Życiorys ↑

Peter Huchel urodził się 3 kwietnia 1903 r. w Lichterfelde koło Berlina jako Helmut Huchel.Ojciec jego był zawodowym żołnierzem i pruskim urzędnikiem państwowym. W wieku czterech lat zamieszkał z powodu choroby płuc, na którą cierpiała matka u dziadków w Langerwisch koło Poczdamu. Od 1909 r. uczęszczał do szkoły ludowej, od 1913 r. do wyższej szkoły realnej w Steglitz, od 1915 do miejskiej wyższej szkoły realnej w Poczdamie. Końcem 1916 r. zamieszkał z rodzicami w Poczdamie. W 1918 r. napisał pierwsze wiersze. Po zdanej maturze w 1923 r. studiował do 1926 r. literaturę i filozofię na uniwersytetach w Berlinie, Fryburgu Bryzgowijskim i Wiedniu. W latach 1927-1930 podróżował do Francji, Rumunii, Węgier i Turcji.

Huchel w 1930 r. zmienił swoje dotychczasowe imię Helmut na Peter. Od tego też roku zaczęła się jego przyjaźń z Ernstem Blochem i Alfredem Kantorowiczem (1899-1979), z którym od 1931 r. mieszkał. W 1930 r. rozpoczął publikowanie swojej liryki w czasopismach literackich Die literarische Welt, Das Innere Reich, Die Kolonne i Vossische Zeitung. Współpraca z tymi czasopismami trwała do 1936 roku.

Za opublikowany tomik wierszy Der Knabenteich otrzymał w 1932 r. nagrodę czasopisma Die Kolonne. Dzięki współpracy z tym czasopismem w tym samym roku poznał Güntera Eicha. Razem z żoną Dorą Lassel zamieszkał w 1934 r. w Michendorfie koło Berlina. W latach 1934-1940 pracował jako autor słuchowisk m.in. dla Reichssender Berlin i Deutscher Kurzwellensender. Już w słuchowiskach Die Magd und das Kind (1935, Dziewka i dziecko) i Margarethe Minde (1939) ukazał się jego dar przekazania zakodowanej treści politycznej. Działalność tą przerwało w 1941 r. powołanie do służby wojskowej, do lotnictwa. W czasie działań wojennych trafił do niewoli radzieckiej, w której przebywał do 1945 roku.

Po odbytym w sierpniu i wrześniu 1945 r. kursie w antyfaszystowskiej szkole dla jeńców Antifaschistischen Frontschulen (w skrócie Antifa-Schule) w Rüdersdorfie koło Berlina pracował w rozgłośni w Berlinie Wschodnim. Pracę zaczął tam jako dramaturg i osobisty referent kierownika rozgłośni, w 1946 r. awansował na dramaturga naczelnego, potem na kierownika rozgłośni i od 1947 r. był dyrektorem artystycznym. W 1948 r. wydał Gedichte (Wiersze), zbiór wierszy napisanych po 1925 roku. Od 1949 r. należał do niemieckiego PEN Clubu PEN - Zentrum Deutschland.

W tym samym roku Peter Huchel został pierwszym redaktorem naczelnym w nowo założonym przez Paula Wieglera i Johannesa Roberta Bechera dwumiesięczniku literackim Sinn und Form,w którym ukazywały się również eseje filozoficzne i polityczne oraz wywiady z wybitnymi autorami, filozofami i artystami. Jako redaktor przyczynił się do opublikowania szerokiego spektrum światowej literatury, w czasopiśmie pojawiły się m.in. utwory francuskich egzystencjalistów, rosyjskich formalistów, Franza Kafki, Ernsta Blocha, Theodora W. Adorno i wielu innych. Z powodu jego koncepcji artystycznych kierowania czasopismem już od początku lat 50-tych był atakowany. W 1953 r. chciano mu wypowiedzieć umowę o pracę, ale uchroniła go przed tym interwencja Bertolta Brechta. Jednak po śmierci Brechta ataki na niego się nasiliły i w 1962 r. został zmuszony do rezygnacji z dalszej pracy w czasopiśmie.

W latach 1952-1971 był członkiem Akademii Sztuki w Berlinie Wschodnim. W 1956 r. był oficjalnym przedstawicielem Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD) na biennale w Knokke, w Belgii, a w 1957 został korespondencyjnym członkiem Hamburskiej Akademii Sztuki.

Grób Petera Huchela na cmentarzu w Staufen. Źródło: Wikimedia Commons

W latach 1963-1971 jego życie w NRD skomplikowało się. Jego wzbranianie się przed odmówieniem przyjęcia nadanej mu w 1963 r. w Berlinie Zachodnim nagrody Fontane-Preis za tomik poezji lirycznej Chausseen, Chausseen spowodowało jego izolowanie w NRD. Nie miał ani możliwości publikowania ani podróżowania. Otrzymane w 1965 r. powołanie na katedrę poezji na uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem, nie mógł zrealizować z powodu odmowy władz na wyjazd. Podobnie rzecz się miała z nagrodami nadanymi w Hamburgu (1965) i 1968 Großer Kunstpreis des Landes Nordrhein Westfalen (1968), których nie mógł odebrać. Od 1968 r. sądownie nakazano konfiskatę jego korespondencji i milicyjny nadzór rodziny. Dopiero interwencje w 1971 r. Akademii Sztuki Berlina Zachodniego, jak również prezydenta międzynarodowego PEN Clubu Heinricha Bölla spowodowały, że w kwietniu tegoż roku otrzymał zgodę na opuszczenie NRD. Najpierw wyjechał do Rzymu, gdzie był honorowym gościem w Villa Massimo, a później zamieszkał w Republice Federalnej Niemiec, w Staufen koło Fryburga Bryzgowijskiego.

Za swoją twórczość Peter Huchel otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia m.in. Nagrodę Narodową NRD (1951, niem. Nationalpreis der DDR), Fontane-Preis (1955 i 1963), order Pour le mérite für Wissenschaft und Künste (1976), Europalia-Preis (1977), Jacob-Burckhardt-Preis (1979).

Po śmierci Petera Huchela 30 kwietnia 1981 r. władze kraju związkowego Badenia-Wirtembergia i rozgłośnia Südwestfunk Baden-Baden ustanowiły w 1984 r. nagrodę literacką jego imienia Peter-Huchel-Preis.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑