Friedrich Leopold zu Stolberg-Stolberg
Graf Friedrich Leopold zu Stolberg-Stolberg także Friedrich Leopold Graf zu Stolberg (ur. 7 listopada 1750 w Bramstedt (Holsztyn, wówczas pod duńskim panowaniem); zm. 5 grudnia 1819 w majątku Sondermühlen (Melle) koło Osnabrücku) – niemiecki poeta, tłumacz i prawnik. (wyznanie ewangelickie, od 1800 katolickie)
Jego wczesne wiersze zaliczane są do nurtu literackiego Sturm und Drang (»burza i napór«) i sentymentalizmu. Pisał ody, ballady, satyry, dzienniki z podróży i dramaty. Znane są jego tłumaczenia Homera i Osjana.
 |
| Friedrich Leopold zu Stolberg-Stolberg. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Christian Günther (1714–65), duński tajny radca dworu i szambelan; matka Christiane Charlotte Friederike (1722–73), córka Carla Friedricha Gottloba Grafa zu Castell-Remlingen (1669–1743) i Friederike Eleonore Grä̱fin von Castell-Rüdenhausen (1701–60); brat Christian (1748–1821), poeta, tłumacz i prawnik; siostry Henriette Friederike (1747–82, poślubiła Andreasa Petera Grafa von Bernstorffa, 1735–97), Auguste Luise (1753–1835, poślubiła Andreasa Petera Grafa von Bernstorffa); – ożenił się 1) w Eutin w 1782 z Henriette Eleonore Agnes (1761–88), córką Adama Levina von Witzleben (1721–66, duński porucznik) i Caroline von Sobbe (1727–74), 2) w Königsbrück w 1790 z Sophie Charlotte Eleonore (1765–1842), córką Sig(is)munda Ehrenreicha Grafa von Redern (1719–89, kurator Pruskiej Akademii Nauk w Berlinie) i Marii Johanny de Horguelin (1727–88); dzieci 2 synów i 2 córki z pierwszego małżeństwa oraz 9 synów i 5 córek (1 wcześnie zmarła) z drugiego.
Życiorys
Friedrich Leopold wyrastał do 1765 r. w Hirschholm, potem w Rungsted koło Kopenhagi. Jako młodzieniec uczęszczał do szkoły prowadzonej przez zbór herrnhutów w Kopenhadze i miał styczność z oświeceniowym kręgiem skupionym wokół ministra Johanna Hartwiga Ernsta Grafa von Bernstorffa (1712–72). Po śmierci ojca wychowaniem jego i starszego brata Christiana zajmował się Friedrich Gottlieb Klopstock (1724–1803). Razem z bratem studiował prawo w Halle (1770–72) i Getyndze (do września 1773), gdzie słuchał wykładów m.in. Johanna Stephana Püttera (1725–1807) i Christiana Gottloba Heyne (1729–1812). W Getyndze należał do związku poetyckiego »Göttinger Hainbund«. Pierwsze wiersze opublikował w 1773 r. w »Göttinger Musen-Almanach«.
W maju 1775 r. podróżował z bratem i późniejszym pruskim ministrem spraw zagranicznych Heinrichem Christianem Curtem von Haugwitz (1752–1832) oraz Johannem Wolfgangiem Goethe (1749–1832) do Szwajcarii. W latach 1776–81 był posłem księcia biskupa Lubeki i księcia Oldenburga w Kopenhadze. W 1783 r. został zarządcą (prefektem) Neuenburga koło Oldenburga. Śmierć pierwszej żony spowodowała u niego kryzys egzystencjalny. W 1789 r. udał się do Berlina jako duński poseł. W latach 1791–1800 był prezydentem książęcego kolegium w Eutin, gdzie razem z Johannem Heinrichem Voßem (1751–1826), Heinrichem Wilhelmem von Gerstenbergiem (1737–1823), Friedrichem Heinrichem Jacobi (1743–1819), Johannem Georgiem Schlosserem (1739–1799) i Georgiem Heinrichem Ludwigiem Nicoloviusem (1767–1839) należał do tamtejszego kręgu poetyckiego.
Wpływ współzałożycielki katolicyzmu »romantycznego« księżnej Amalie von Gallitzin (1748–1806) i Franza von Fürstenberga (1729–1810) spowodował jego konwersję na katolicyzm w 1800 roku. W tym samym roku zrezygnował ze wszystkich dotychczas pełnionych funkcji i zamieszkał z rodziną w Münster. W 1812 r. zamieszkał na zamku Tatenhausen koło Bielefeld, w 1816 w Sondermühlen koło Osnabrücku. W latach 1806–1818 napisał 15-tomową historię religii katolickiej Geschichte der Religion Jesu Christ.
Dzieła (wybór)
- Z bratem Christianem zu Stolberg-Stolberg: Gedichte der Brüder Christian und Friedrich Leopold Grafen zu Stolberg. Wydawca Heinrich Christian Boie. Weygand, Leipzig 1779.
- Timoleon, (tragedia), 1784.
- Die Insel, (nowela), 1788.
- Reisen in Deutschland, der Schweiz, Italien und Sizilien in den Jahren 1791 und 1792, 1794.
Literatura
- Erich Schmidt: "Stolberg-Stolberg, Friedrich Leopold Graf zu", w: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 36, Duncker & Humblot, Leipzig 1893, s. 350–367, online.
- Peter Noss: STOLBERG-STOLBERG, Friedrich Leopold Graf zu w Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 10, Bautz, Herzberg 1995, ISBN 3-88309-062-X, sp. 1527–1550.