Georg Heinrich Ludwig Nicolovius


Georg Heinrich Ludwig Nicolovius (ur. 13 stycznia 1767 roku w Królewcu (niem. Königsberg); zm. 2 listopada 1839 roku w Berlinie) - pruski urzędnik. (wyznania ewangelickiego)

Georg Heinrich Ludwig Nicolovius
Georg Heinrich Ludwig Nicolovius. Litografia według obrazu Christiana Hohe.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Matthias Balthasar Nicolovius (1717-1778), pruski radca dworu i naczelny sekretarz przy wschodniopruskim "Etats-Ministerium"; matka Elisabeth Eleonore Bartsch (zm. 1778); - ożenił się w 1795 roku z Luise (1774-1811), córką Johanna Georga Schlossera (1739-99) siostrzenicę Johanna Wolfganga von Goethego ; miał 4 synów.

 

Życiorys


Po śmierci rodziców w 1778 roku opiekowała się nim babka cioteczna. W rodzinnym mieście Georg Heinrich Ludwig Nicolovius ukończył Collegium Fridericianum, po czym w latach 1782-1785 studiował filologię klasyczną, prawo i filozofię m.in.u Immanuela Kanta, a w latach 1785-1789 teologię. Od 1785 roku należał do kręgu studentów skupionych wokół Johanna Georga Hamanna, którego filozofia wiary bardziej go zainteresowała niż racjonalny system myślenia Kanta. Po ukończeniu studiów odbył podróż po Europie podczas, której poznał Friedricha Heinricha Jacobiego. Dzięki jego poparciu został ochmistrzem Friedricha Leopolda zu Stolberg-Stolberga i podróżował z nim do 1793 roku przez Niemcy, Szwajcarię, Włochy i Sycylię. Duże wrażenie podczas tej podróży zrobiło na nim spotkanie z Johannem Heinrichem Pestalozzim. W 1795 roku został sekretarzem w książęco-biskupiej Kamerze Rent w Eutin. Konwersja hrabiego Stolberga na katolicyzm w 1800 roku doprowadziła do stopniowego rozpadu kręgu skupionego wokół niego, do którego należeli m.in. Matthias Claudius, Friedrich Gottlieb Klopstock, Johann Heinrich Voss, Jacobi, Johann Georg Schlosser i Nicolovius.

W 1805 roku Nicolovius otrzymał posadę w Kamerze Wojny i Domen w Królewcu, gdzie mu powierzono sprawy szkolnictwa i Kościoła katolickiego. Kilka miesięcy później został świeckim radcą konsystorza, a w latach 1806-1807 radcą w radzie nadzorczej uniwersytetu i pierwszym bibliotekarzem królewskiej biblioteki. W grudniu 1808 roku został dyrektorem "Sektion des Kultus und des öffentlichen Unterrichts" (Sekcja kultu i nauczania publicznego), od 10 lutego 1809 roku współpracował z Wilhelmem von Humboldtem. Jego współpracownikiem był także Johann Wilhelm Süvern. Razem z Humboldtem pracował nad reformą szkolnictwa pruskiego, przy czym był w stałym kontakcie listowym z Johannem Heinrichem Pestalozzim. Po przeniesieniu najwyższych urzędów państwowych do Berlina miały miejsce dwa małe przetasowania w resortach. Po odejściu Humboldta kierował sekcją ministerstwa do 1839 roku z przerwą w latach 1824-1832.

Kilka miesięcy po zakończeniu działalności zmarł z powodu udaru mózgu.

Swoje wpływy polityczne wykorzystał do wdrożenia idei i metod Pestalozziego zarówno w stosunku do kwestii personalnych i zawodowych. Nicolovius uzyskał istotne wpływy kościelno-polityczne jako wiceprzewodniczący Preußische Haupt-Bibelgesellschaft in Berlin (pol. Pruskie Główne Towarzystwo Biblijne) i przy wprowadzaniu Kościoła unijnego (niem. Evangelische Kirche der altpreußischen Union). Georg Heinrich Ludwig Nicolovius pPracował także przy przygotowaniu reformy liturgii i nowego regulaminu synodu.

Dzieła (wybór)


  • Erinnerungen an die Kurfürsten von Brandenburg und Könige von Preussen aus dem Hause Hohenzollern hinsichtlich ihres Verhaltens in Angelegenheiten der Religion und der Kirche. 1838.
  • Rudolf Haym (Hg.): Briefe von Wilhelm von Humboldt an Georg Heinrich Ludwig Nicolovius: mit zwei Anhängen. 1894.

Literatura


  • Ernst Friedländer: „Nicolovius, Georg Heinrich Ludwig”. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 23, Duncker & Humblot, Leipzig 1886, S. 635-640.
  • Uwe Meier: „Nicolovius, Georg Heinrich Ludwig”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 19, Duncker & Humblot, Berlin 1999, ISBN 3-428-00200-8, s. 210.
  • Barbara Wolf-Dahm: NICOLOVIUS, Georg Heinrich Ludwig. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 6, Bautz, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1, s. 705-708.