Bernd Knipperdolling


Bernd Knipperdolling (właściwie Bernd lub Bernhard van Stockem, znany także jako Knipperdollinck, Knypperdollynck; ur. ok.1495 r. w Münster; stracony 22 stycznia 1536 r. tamże) był przywódcą anabaptystów w "Królestwie Bożym w Münster", kupcem i od 24 lutego 1534 r. burmistrzem miasta.

Genealogia


Bernd Knipperdolling pochodził z zamożnej rodziny mieszczańskiej; ojciec Johann van Stockem (1453-98), krawiec szat; matka Ursula Butepage (1463-1535); brat Johann (zm. 1553), dziekan katedry w Münster; - ożenił się ok. 1525 r. z Margarethą Kannengeter (ur. 1510, stracona w 1535), wdową po Matthiasie Hangesbeku; miał syna i 3 córki.

Życiorys


O młodości Knipperdollinga brak jest informacji. W 1528 r. w wyniku sporu z biskupem i radą miasta został aresztowany w Vechta (Dolna Saksonia) i musiał przyrzec, że nie będzie wszczynał waśni, ale mimo przysięgi zaskarżył biskupa w Wyższym Sądzie Rzeszy. Przez manię wielkości i rozrzutność roztrwonił odziedziczone bogactwo i majątek żony. W 1529 r. musiał już zaciągnąć kredyt na hipotekę.

W następnym roku przyłączył się do kaznodziei Bernharda Rothmanna (1495-1535), brał udział w niszczeniu wystroju kościołów (ikonoklazm) i wspierał radykalne kręgi mieszczańskie. W jego domu odbywały się spotkania z holenderskimi anabaptystami oraz 5 stycznia 1534 r. miały miejsce pierwsze w Münster ponowne chrzty. Knipperdolling odsunął się jednak od Rothmanna i zbliżył do przybyłych "proroków". Kiedy został burmistrzem powstrzymał Jana Matthijsa (1500-1534) od wymordowania wszystkich "bezbożnych" i nakazał ich wypędzenie z miasta zamiast zabijania. Knipperdolling próbował także działać jako wieszcz i pokazywał się jako wizjoner. Jednak jego rola szybko się skończyła. Po śmierci Matthijsa, władzę w mieście przejął "król" Jan z Lejdy (1509-1536), który zdegradował go do roli kata miejskiego. Gdy próbował temu się przeciwstawić został aresztowany, a później ponownie zwolniony. Po zdobyciu Münster został pojmany i razem z Janem z Lejdy i "kanclerzem" Berndem Krechtingiem (1500-1536) pokazywany w całym kraju. Jego wrogość do Kościoła odzwierciedliła się w odrzuceniu słów pociechy przed torturowaniem i zasztyletowaniem 22 stycznia 1536 roku. Aby odstraszyć naśladowców, zwłoki jego, Jana z Lejdy i Krechtinga zostały zawieszone w trzech żelaznych koszach na wieży kościoła St. Lamberti. Podobno jeszcze w 1585 r. było widać resztki ich kości. Oryginalne kosze, które w 1945 r. zostały odrestaurowane wiszą do dziś na wieży kościoła.

Literatura


  • Carl Adolph Cornelius: Knipperdollinck, Bernd. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 16, Duncker & Humblot, Leipzig 1882, s. 293-295.
  • Robert Stupperich: Knipperdollinck, Bernd. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 12, Duncker & Humblot, Berlin 1980, ISBN 3-428-00193-1, s. 187.
  • Waldemar Grosch: Knipperdolling, Bernd. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 4, Bautz, Herzberg 1992, ISBN 3-88309-038-7, s. 135-138.

Linki