Nikolaus Hunnius


Nikolaus Hunnius (znany także jako Nicolaus Hunn; ur. 11 lipca 1585 roku w Marburgu, zm. 12 kwietnia 1643 roku w Lubece) - niemiecki teolog luterański.

HL Stadtbücherei Nikolaus Hunnius
Nikolaus Hunnius.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Ägidius (1550-1603); matka Elenore z domu Felder (1554–1620); - ożenił się w Wittenberdze 15.9.1612 roku z Anną z domu Hettenbach; mieli 3 synów i 4 córki.

Życiorys


W 1600 roku Nikolaus Hunnius rozpoczął studia na uniwersytecie w Wittenberdze, w 1602 roku towarzyszył ojcu w rozmowach religijnych w Regensburgu (pol.Ratyzbonie), a w 1604 został magistrem na wydziale filozoficznym, a w 1609 adiunktem.
Dzięki swoim nauczycielom teologii Leonhardowi Hutterowi i Friedrichowi Balduinowi przyjęto go na wydział teologiczny i prowadził tam wykłady. W 1612 roku został pastorem i superintendentem w Eilenburgu, jak również licencjatem i doktorem teologii. Po śmierci Huttera awansował w 1617 roku na czwartego profesora teologii na wydziale teologicznym w Wittenberdze.
W 1623 roku nastąpiło jego powołanie na proboszcza kościoła Marienkirche (Kościół Mariacki) w Lubece, a w 1624 mianowano go superintendentem tamtejszego kościoła.

Znaczenie


Hunnius należy jako ortodoksyjny teolog do kręgu poglądów swojego ojca, ale pokazuje także w swojej postawie już zaawansowane stadium staroprotestanckiej ortodoksji. Główne swoje zadanie widział w utrzymaniu czystości nauki luterańskiej, którą broni w licznych pismach skierowanym przeciw papiestwu, kalwinizmowi, mistycznym sektom i fanatycznym zwolennikom Valentina Weigela i Jakoba Böhme.
Hunnius miał własne, ukształtowane przez Johanna Gerharda i luterańską naukę o trzech stanach (o duchowieństwie, rycerstwie, mieszczaństwie i chłopstwie), wyobrażenie o chrześcijańskim mieście i obstawał przy prawie do współdecydowania duchownych i zboru w kwestii porządku kościelnego i publicznej oraz prywatnej moralności. Nie mógł przeforsować w sporze ze zgromadzeniem pastorów i radą kwestii terytorialnego wybóru władzy kościelnej. Rada, której doradzał syndyk Otto Tanck była zdania, że jej zgodnie z teorią episkopalną w pełni przystoi rząd kościoła, a on będąc zwierzchnikiem i zarazem biskupem nie jest zdany na prawo współdecydowania duchowieństwa. W 1635 roku rada Lubeki nie tylko faktycznie przejęła rządy w Kościele, ale także zgodnie z konstytucją podporządkowała sobie duchownych w mieście. Gdy w 1640 roku Nikolaus Hunnius wygłaszał kazania na podstawie katechizmu, w których zajął się upadkiem obyczajów w mieście i wśród rady, został wezwany do ratusza i otrzymał ostrą reprymendę.
Jego książka Anweisung zum rechten Christenthum (Lübeck 1637) była używana przez długie lata w wielu północnych kościołach i szkołach Niemiec jako podręcznik do religii. Za najbardziej znaczące jego pismo teologiczne uważane jest "Διάσκεψις theol. de fundamentali dissensu doctrinae ev. Luthneranae et Calvinianae (Wittenberg 1626). Wpływy jego poglądów rozciągały się na całe północne Niemcy.

Dzieła (wybór)


  • Disputatio theologica de Baptismi Sacramento Photinianis erroribus oppos. 1618
  • Principia theologiae fanaticae, quam Theophrastus Paracelsus genuit, Weigelius interpolavit… Pro Impetrando gradu in theologiae summe Valentino Legdaeo. 1619
  • Examen errorum Photinianorum ex verbo Dei institutum. 1620
  • Canones logici, … Nunc vero secundum editi. 1621
  • Christliche Betrachtung der neuen Paracelsischen u. Weigelianischen Theologie. 1622
  • Epitome credendorum oder Inhalt christlicher Lehre. 1625 (tłumaczone na holenderski,szwedzki, polski i łacinę)
  • Diaskepsis theologica de fundamentali dissensu doctrinae Evangelicae-Lutheranae et Calvinianae seu Reformatae. Cum praemissa consideratione Calvinianae Dordrechtana Synodo proditae. 1626
  • Außführlicher Bericht Von Der Newen Prophepheten/ (die sich Erleuchtete/ Gottesgelehrte/ und Theosophos nennen) Religion/ Lehr unnd Glauben/ damit der Satan die Kirche Gottes auffs newe zu verunruhigen sich unterstehet: Zu Nothwendiger offenbarung der gefährlichen Verführung/ unnd trewhertzigen Warnung/ daß sich alle/ die ihnen ihrer Seelen ewige Wolfarth lieb sein lassen/ dafür auffs fleissigste fürsehen: Auch gründlicher widerlegung ihrer vielfältigen schädlichen Irrthumb/ Gestellet durch Das Predigampt der Christlichen Gemein zu Lübeck/ Hamburg/ und Lüneburg. Embs/Schmalhertz, Lübeck 1634

Literatura


Linki