Johann Deutschmann


Johann Deutschmann (ur. 10 sierpnia 1626 roku w Jüterbog; zm. 12 sierpnia 1706 roku w Wittenberdze) - niemiecki teolog luterański.

Johannes-Deutschmann
Johann Deutschmann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Jeremias (zm. 1655), asesor w sądzie w Jüterbog; matka Anna z domu Lange; - ożenił się w Wittenberdze 2.6.1657 roku z Cathariną (1639–67), córką Abrahama Calova ; mieli 4 synów ( trzech wcześnie zmarło) i 3 córki.

Życiorys


Po ukończeniu szkoły miejskiej w rodzinnym mieście Johann Deutschmann wstąpił w 1639 roku do gimnazjum w Halle (Saale). Od 1641 roku kontynuował naukę w Wittenberdze, a 21 czerwca 1645 roku immatrykulował na tamtejszy uniwersytet, gdzie poświęcił się filozofii.
W 1649 roku został magistrem filozofii, 18 października 1653 roku został adiunktem na wydziale filozoficznym i prowadził filozoficzne i teologiczne wykłady. W tym czasie przygotowywał się do akademickiej podróży, którą odbył w 1655 roku. Odwiedził centra uniwersyteckie i biblioteki w Niemczech, Holandii, Danii i Belgii. W 1656 roku wrócił do Wittenbergii, w 1657 roku otrzymał godność licencjata teologii i jeszcze w tym samym roku został profesorem nadzwyczajnym na fakultecie teologicznym.
W 1658 roku Johann Deutschmann obronił pracę doktorską z teologii. Po śmierci Andreasa Kunada w 1662 roku został czwartym zwyczajnym profesorem na wydziale teologicznym i eforem elektorskich stypendystów. W 1681 roku po śmierci Johannesa Meisnera został trzecim, a po śmierci Johanna Andreasa Quenstedta w 1688 roku pierwszym profesorem i prepozytem w kościele Schlosskirche w Wittenberdze. Był kilka razy dziekanem i siedem razy rektorem uniwersytetu ( zawsze w semestrach zimowych 1670, 1676, 1682, 1688, 1692, 1698 i 1704).

Znaczenie


Jako jeden z ostatnich znaczących przedstawicieli luterańskiej ortodoksji walczył całe życie z zewnętrznymi i wewnętrznymi przeciwnikami ortodoksji luterańskiej. Wśród tych ostatnich byli przedstawiciele synkretyzmu, zwolennicy Georga Calixta, których idea Kościoła uniwersalnego wydawała mu się zagrożeniem dla samodzielności luteranizmu i pietyzmu Filipa Jakuba Spenera. Deutschmann zarzucał Spenerowi 284 odstępstwa od luterańskiej nauki, co oczywiście nie przyniosło żadnych rezultatów. Jako systematyczny teolog, Johann Deutschmann szukał między innymi uzasadnienia roszczenia do prawdy luteranizmu i pragnął wykazać zgodność ortodoksyjnego systemu nauki z wiarą starotestamentowych patriarchów.

Dzieła (wybór)


  • Exercitationes Politicae / XII: De Iure Maiestatis Circa Religionem. VVittebergae, 1655.
  • De Sepultura Jesu ex Occasione dicti Jes. 53. 9. Exercitatio. Wittenberg, 1661.
  • Prima reformationis Lutheranae tuba, de perpetuo Christianorum iubilaeo. Witteberga, 1667.
  • Collegium apostolico-Lutheranum. Wittebergae, 1676.
  • Confessio catholica fidelium considerans holosotera, vel totalem et perfectum salvatorem omnium hominum : adversus semisalvatorem pietistarum, ex sacris literis Vet. et Novi Testamenti repetita. Wittenberga, ok. 1690.
  • Disp. antifanatica, de sortibus biblicis. Witteberga, 1698.
  • Ioh. Deutschmanni ... Panoplia Confessionis Augustanae, Symboli, vel Pupillae Lutheranarum Ecclesiarum : Juxta Fundamentum Verbi Dei Canonicum ... Vitembergae, 1709.

Literatura


  • Hermann Schüssler, „Deutschmann, Johann“ w Neue Deutsche Biographie tom 5 (1957), strona 93 ( online).
  • Wagenmann, Julius August, „Deutschmann, Johann“ w Allgemeine Deutsche Biographie tom 5 (1877), strona 93 ( online).

Linki