Michael Praetorius

Genealogia ↑

Ojciec Michael Schultheiss, z Boleslawca na Dolnym Śląsku (niem. Bunzlau), nauczyciel w Torgawie (niem. Torgau), pastor w Creuzburgu; matka brak danych; - ożenił się w 1603 r. z Anną Lakemacher; miał 2 synów.

Życiorys ↑

Michael Praetorius uczęszczał do szkoły łacińskiej w Torgawie. Od 1582 r. studiował teologię we Frankfurcie nad Odrą. W latach 1587-90 był organistą we Frankfurcie w kościele Marienkirche (kościół Mariacki). W 1592/93 lub 1595 został organistą w Wolfenbüttel u księcia Henryka Juliusza (1564-1613, niem. Heinrich Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel), gdzie w 1604 r. został nadwornym kapelmistrzem. Po śmierci księcia przeniósł się do Drezna na służbę u księcia elektora Jana Jerzego I Wettyn, gdzie był zastępcą kapelmistrza Rogiera Michaela. Tutaj poznał Heinricha Schütza (1585-1672) i nową muzykę włoską.

W 1618 r. brał udział razem z Heinrichem Schützem i Samuelem Scheidtem (1587-1654) w koncercie w katedrze w Magdeburgu. W 1619 r. odbył podróże do Lipska, Norymbergi i Bayreuth. Jego nieobecność w Wolfenbüttel spowodowała upadek dworskiej kapeli i w 1620 r. stracił stanowisko kapelmistrza, a jako rekompensatę otrzymał urząd przeora w klasztorze Ringelheim koło Goslar.

Swój majątek w dużej części przeznaczył fundacji dla ubogich. Michael Praetorius został pochowany w kościele Mariackim (Marienkirche) w Wolfenbüttel.

Twórczość ↑

Spuścizna Praetorius obejmuje wielką liczbę kompozycji kościelnych. Stanowią ją msze, motety, hymny i pieśni kościelne. Pisał także utwory świeckie, które zebrał w zbiorze "Terpsichore" (1612). Jego najwybitniejszym dziełem jest "Syntagma musicum" (3 tomy, 1615, 1619) i uważane jest dzisiaj za najważniejsze źródło dotyczące praktyki wystawiania niemieckiej muzyki w okresie wczesnego baroku. Trzytomowa rozprawa opisuje z detalami ówczesną praktykę muzyczną i wszystkie wówczas używane instrumenty muzyczne.

W "Polyhymnia caduceatrix" (1619) sięgnął do nowych włoskich trendów i zastosował wszystkie środki, którymi dysponował ówczesny kompozytor. Duży zespół podzielił na kilka chórów głosowych, zastosowanie kontrastu między tutti i przejściami solowymi, wprowadzenie instrumentalnych ritorneli, efekty echa, monodii, jak również wyrafinowane zastosowanie basso uczyniły ten zbiór protestanckim odpowiednikiem włoskiej muzyki kościelnej Claudio Monteverdiego.

W dziewięciu tomach "Musae Sioniae" (1605-10) opracował 1244 pieśni kościelnych jako dziedzictwo Reformacji. Szerokiej publice znana jest do dzisiaj śpiewana w kościołach ewangelickich kolęda "Cudowna różdżka wrosła" (Es ist ein Ros entsprungen).

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑