Max Jakob Friedländer

Max Jakob Friedländer (ur. 5 lipca 1867 r. w Berlinie; zm. 11 października 1958 r. w Amsterdamie) - niemiecki historyk sztuki. (wyznania mojżeszowego)

Max Jakob Friedländer. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Leopold (1832-po 1880), bankier; matka Helene z domu Noether (1843-po 1901), córka bankiera w Mannheimie; kawaler.

Życiorys

Friedländer studiował w Monachium, Florencji i Lipsku. W 1891 r. obronił w Lipsku u Antona Springera (1825-1891) pracę doktorską na temat malarstwa Albrechta Altdorfera (1480-1538). Pracował jako wolontariusz naukowy pod kierownictwem Friedricha Lippmanna (1838-1903) w Kupferstichkabinett w Berlinie i jako pracownik pomocniczy w Wallraf-Richartz-Museum w Kolonii. W 1896 r. został współpracownikiem Wilhelma von Bode (1845-1929) i asystentem w Gemäldegalerie w Berlinie. W 1904 r. został tam drugim, a w 1924 r. pierwszym dyrektorem. W 1933 r. ze względu na żydowskie pochodzenie musiał opuścić zajmowane stanowisko i w 1939 r. emigrował do Amsterdamu.

Dzięki nauce u Lippmanna i Bode został wyróżniającym się znawcą niemieckiego i niderlandzkiego malarstwa oraz grafiki XV i XVI wieku. Przyczynił się też do rozbudowy berlińskiego muzeum i jego międzynarodowej renomy. Dokończył badania Hugo von Tschudiego (1851-1911) dotyczące niderlandzkich malarzy XVI wieku. Zasadnicze znaczenie mają jego prace o romanizmie i manieryzmie tego okresu. Max Jakob Friedländer był też kolekcjonerem i mecenasem francuskiego impresjonizmu.

Dzieła (wybór)

• Albrecht Altdorfer, der Maler von Regensburg. 1891.
• Ein Bildnis des Meisters von Flémalle. 1902.
• Meisterwerke der niederländischen Malerei des XV. und XVI. Jahrhunderts auf der Ausstellung zu Brügge 1902. 1903.
• Von Jan van Eyck bis Bruegel. 1916.
• Der Meister von Frankfurt. 1917.
• Die Holzschnitte der Lübecker Bibel von 1494 zu den fünf Büchern Mose. 1918.
• Albrecht Dürer. 1921.
• Von den Grenzen der Kunstwissenschaft. 1942.
• Essays über die Landschaftsmalerei und andere Bildgattungen. 1947.

Literatura

• Friedrich Winkler: „Friedländer, Max Jacob”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 5, Duncker & Humblot, Berlin 1961, ISBN 3-428-00186-9, s. 455.

Linki

• Pisma Maxa J. Friedländera i o nim, w: Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
• Pisma Maxa J. Friedländera, w: Deutsche Digitale Bibliothek.
• Zdjęcie, w: Digiporta.

Artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.