Franz Lachner

Franz Paul Lachner (ur. 2 kwietnia 1803 w Rain; zm. 20 stycznia 1890 w Monachium) – niemiecki kompozytor i dyrygent. (wyznanie katolickie)

Franz Lachner
Franz Lachner.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec : Anton (1756–1820), od 1788 organista i zegarmistrz w Rain;
  • Matka : Anna Kunz, córka nauczyciela z Reimlingen;
  • Bracia : Ignaz (1807–1895), Vinzenz (1811–93), dyrygent w Mannheim;
  • Żona : od 1833 Julie Royko (1810–64, wyznanie ewangelickie), córka kupca z Wiednia;
  • Dzieci : Fritz (1834–1842), Rudolph (zmarł po narodzeniu w 1836), Eugen (1838–1882), Maria (1844–1915).

Biografia

Franz Lachner otrzymał pierwsze lekcje muzyki od ojca, który był organistą. W wieku 13 lat rozpoczął naukę w gimnazjum w Neuburg an der Donau. W 1822 roku przerwał naukę i udał się do Monachium, gdzie jako organista i muzyk orkiestrowy (skrzypce, wiolonczela, róg i kontrabas) uczył się u organisty dworskiego i teoretyka muzyki Caspara Etta. W 1823 roku przeniósł się do Wiednia. Jako zwycięzca ogłoszonego konkursu został organistą w tamtejszym kościele ewangelickim. W Wiedniu mógł się dalej rozwijać pod okiem nauczyciela harmonii i kontrapunktu Simona Sechtera. Duże znaczenie miały też dla Lachnera przyjacielskie stosunki z Franzem Schubertem i jego kręgiem, do którego należał też Moritz von Schwind, z którym przyjaźnił się do końca życia.

Ambicja i talent umożliwiły mu szybką karierę w Wiedniu: w 1827 roku został drugim kapelmistrzem, a już po dwóch latach pierwszym kapelmistrzem w Theater am Kärntnertor. Stanowisko to wykorzystał w 1833 roku do założenia „stowarzyszenia artystów”, które miało organizować koncerty symfoniczne z udziałem członków orkiestry opery dworskiej. W 1834 roku opuścił Wiedeń, aby zostać kapelmistrzem w Mannheim. Dwa lata później (1836) powołano go do Monachium, gdzie prawie przez 30 lat był dyrektorem w Hofoper (opera dworska), dyrygentem koncertów „Musikalische Akademie” oraz – w zakresie muzyki kościelnej – dyrektorem królewskiej kapeli wokalnej. Siła jego działalności tkwiła w energii wzorowego wychowania orkiestrowego, które w końcu (1865) przyczyniło się do opanowania przez orkiestrę monachijską trudności związanych z Tristanem Richarda Wagnera. Jego zasługą było także szczególne kultywowanie dzieł symfonicznych klasyków wiedeńskich oraz monachijskie prawykonanie w 1842 roku Pasji według św. Mateusza Jana Sebastiana Bacha. W pierwszej dekadzie pracy w Monachium Franz Lachner odniósł wielki sukces operą Catarina Cornaro (1841), stanowiącą imponujący wkład w ceniony wówczas gatunek wielkiej opery w stylu Meyerbeera. Powołanie Wagnera w 1864 roku do Monachium oznaczało koniec artystycznej kariery Lachnera. W 1868 roku Franz Lachner przeszedł na emeryturę.

Późne lata życia przyniosły nowe ożywienie twórcze, osiem suit orkiestrowych – napisanych w latach 1861-1874 – wzbogaca ogólny obraz jego twórczości, pozostającej pod wpływem muzyki klasycznej i południowoniemieckiego romantyzmu, o charakterystyczne cechy energicznej, świeżej inwencji i mistrzowskiej sztuki kompozytorskiej.

Kompozycje (wybór)

Symfonie

  • Symfonia nr 1 Es-dur op.3 2 (1828)
  • Symfonia nr 2 F-dur (1833)
  • Symfonia nr 3 d-moll op. 41 (1834)
  • Symfonia nr 4 E-dur (1834)
  • Symfonia nr 5 c-moll op. 52 (1835)
  • Symfonia nr 6 D-dur op. 56 (1837)
  • Symfonia nr 7 d-moll op. 58 (1839)
  • Symfonia nr 8 g-moll op. 100 (1851)

Opery

  • Die Bürgschaft (1828)
  • Alidia (1839)
  • Catarina Cornaro (1841)
  • Benvenuto Cellini (1849)

Literatura

Autor: Roman Penkała