Ferdinand Freiligrath

Hermann Ferdinand Freiligrath (ur. 17 czerwca 1810 r. w Detmold w Księstwie Lippe; zm. 18 marca 1876 r. w Cannstatt w Królestwie Wirtembergii) - wirtemberski liryk i tłumacz. (wyznania ewangelickiego)

Ferdinand Freiligrath, Die Gartenlaube (1876) b 753
Ferdinand Freiligrath.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Wilhelm (1784-1829), nauczyciel, od 1825 kierownik fabryki Schwollmann w Soest; matka Luise Tops (1783-1817); - ożenił się w Weimarze w 1841 r. z córką profesora gimnazjalnego Idą Melos (1817-99); miał 3 synów i 2 córki.

Życiorys

Ferdinand Freiligrath ukończył gimnazjum w Detmold, ale z powodu braku środków finansowych nie mógł studiować i w 1825 r. zaczął uczyć się zawodu kupca u wuja w Soest. Już w napisanym w następnym roku wierszu »Moostee« ukazuje się obfitość obrazów i pasjonujące brzmienie języka późniejszej całej jego liryki. W latach 1832-1836 praktykował w Amsterdamie w firmie Jacob Sigrist jako kupiec i pisał wiersze o tematyce orientalnej (»Der Mohrenfürst«, »Löwenritt«), dzięki którym uzyskał pierwsze uznanie. Znalazł mecenasów w Adelbercie von Chamisso (1781-1838) i Gustavie Schwabie (1792- 1850), w których almanachu Deutscher Musenalmanach für das Jahr 1835 ukazały się w 1835 r. jego wczesne wiersze. W okresie pobytu w firmie J. P. von Eynern w Barmen (obecnie część Wuppertalu) w latach 1837-1839 otrzymał wsparcie od Karla Immermanna (1796-1840). W 1838 r. ukazał się pierwszy wybór jego wierszy w wydawnictwie Cotta, w którym zawierał także tłumaczenia z języka angielskiego i francuskiego.

W 1839 r. rozpoczął życie wolnego pisarza w Unkel. Razem z Karlem Simrockiem (1802-1876) i Christianem Josephem Matzerathem (1815-1876) wydał »Rheinische Jahrbuch für Kunst und Poesie« (2 tomy 1840-41). W 1840 r. wydał razem z przyjacielem Levinem Schückingiem (1814-1883) »Das malerische und romantische Westphalen«. Praca ta musi być traktowana w kontekście aktualnych wówczas nurtów. Westfalia została w niej na nowo odkryta i obudziła zainteresowanie jej baśniami sagami i literackimi dobrami narodowymi.

W 1841 r. ożenił się w Weimarze z Idą Melos i zamieszkał z żoną w Darmstadt. W Darmstadt chciał zorganizować czasopismo Britannia, które miało stworzyć pomost między Anglią a Niemcami, ale wydawca się wycofał. W tym czasie zaprzyjaźnili się z Louise von Gall (1815-1855). Dzięki wstawiennictwu Wilhelma von Humboldta (1767-1835) i Josepha von Radowitza (1797-1853) otrzymał w 1842 r. od króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV (1795-1861) stałą pensję w wysokości 300 talarów. W tym samym roku zamieszkał z rodziną w Sankt Goar. W ich domu przebywał oprócz Louise von Gall i Levina Schückinga także Emanuel Geibel (1815-1884).

Hasło Ferdinanda Freiligratha brzmiało "Poeta powinien iść ze swoim narodem". Z tą myślą pisał też swoją poezję, którą wydał pod tytułem »Mein Glaubensbekenntniß« (1844, Moje wyznanie wiary). Stał się ulubionym poetą opozycji, ale jednocześnie jego widoki na dobrą posadę na dworze w Weimarze prysnęły i stracił królewską pensję. Z powodu obawy przed policyjnymi prześladowaniami opuścił Niemcy i w 1845 zamieszkał w Brukseli, gdzie spotkał Karla Heinzena (1809-1880) i Karola Marksa (1818-1883). W tym samym roku przeprowadził się do Szwajcarii, gdzie poznał Gottfrieda Kellera (1819-1890). W Szwajcarii opublikował kolejne wiersze polityczne w zbiorze »Ça ira«. Od 1846 r. pracował jako kupiec w Londynie.

Wybuch rewolucji w 1848 r. Ferdinand Freiligrath uczcił wierszem »Im Hochland fiel der erste Schuß!« (1848). (W Hochland padł pierwszy strzał) i wreszcie powitał wolną rozwiniętą niemiecką flagę, z interpretacją jej kolorów: proch jest czarny, krew czerwona, złotem migocą płomienie. Chciał republiki dla swojej ojczyzny. Na wezwanie Georga Herwegha (1817-1875) do tworzenia grup bojowych odpowiedział: "Nie urodziłem się na generała, chcę być tylko trębaczem rewolucji". Wrócił do Niemiec i w lipcu 1848 r. napisał w Düsseldorfie wiersz »Die Todten an die Lebenden«. Wiersz ten stał się powodem jego aresztowania w sierpniu, ale 3 października tego samego roku został zwolniony z więzienia. 12 października 1848 r. został redaktorem w czasopiśmie Neue Rheinische Zeitung.

Opublikowanie w Kolonii w 1849 r. wierszy »Neuere politische und sociale Gedichte» zmusiło poetę do wyjazdu do Anglii, w celu uniknięcia ponownego aresztowania. Tam podążyły za nim listy gończe. W Londynie pracował w domu handlowym, a od 1857 r. w tamtejszej delegaturze banku szwajcarskiego. W 1867 r. stracił pracę i stanął przed problemami finansowymi. W Wuppertalu jego przyjaciele zorganizowali narodową zbiórkę funduszy na rzecz poety. Zebrano wówczas 60.000 talarów. Freiligrath wrócił w 1868 r. do Westfalii, gdzie go uroczyście przyjęto. Zamieszkał w Stuttgarcie, potem w Cannstatt. W odpowiedzi na francuskie wypowiedzenie wojny w 1870 r. napisał wiersz »Hurrah Germania!«. W 1870 r. zebrał swoje wiersze i tłumaczenia w 6 tomach i zadedykował je ojczyźnie.

Ferdinand Freiligrath zmarł w nocy 18 marca 1876 r. w Cannstatt i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Uff-Kirchhof.

Dzieła (wybór)

  • Gedichte von Ferdinand Freiligrath. 1835.
  • Das malerische und romantische Westfalen. 1840 (razem z Levin Schücking).
  • Rolands-Album. Zum Besten der Ruine. 1840.
  • Ein Glaubensbekenntniß. Zeitgedichte. 1844.
  • Ça ira. Sechs Gedichte. 1846.
  • Neuere politische und sociale Gedichte. 2 zeszyty, 1849-50.
  • Ferdinand Freiligrath's gesammelte Dichtungen. 6 tomów, 1870.

Literatura

Linki

Autor: Roman Penkała