Julius Wilhelm Zincgref

Julis Wilhelm Zincgref (także Zinkref i Zengravius; ur. 3 czerwca 1591 w Heidelbergu; zm. 12 listopada 1635 w St. Goar) - niemiecki poeta, wydawca i autor aforyzmów.

Genealogia

Ojciec Lorenz Zincgref, radca elektorski z Simmern; matka Margareta Dreschin (zm. 1619) z Heidelbergu; - ożenił się w 1626 r. w Wormacji z Agnes Nordeck (owdowiała Patrick).

Życiorys

Julius Wilhelm Zincgref immatrykulował 5 października 1607 r. na uniwersytet w Heidelbergu, gdzie studiował filozofię, filologię i prawo m.in. u Jana Grutera i Reinera Bachoff von Echta (1575-ok. 1640). W 1612 r. rozpoczął kilkuletnią podróż edukacyjną, w czasie której przebywał w Szwajcarii, Francji, Anglii i Niderlandach. Po pięciu latach wrócił do Heidelbergu, gdzie nabył tytuł doktora prawa.

W czasie wydarzeń wojennych w Palatynacie przebywał przez pewien czas w Heilbronnie, po czym wrócił do Heidelbergu, gdzie stał się centralną postacią grupy poetyckiej Heidelberger Dichterkreis (Heidelberski krąg poetycki). Po zdobyciu we wrześniu 1522 r. Heidelbergu przez oddziały cesarskie, Zincgref zostawił swój dom, cały dobytek i uciekł do Frankfurtu nad Menem, a później do Strasburga. W Strasburgu został tłumaczem francuskiego posła Wilhelma Marescota, z którym odbył podróż po dworach niemieckich. W czasie podróży rozchorował się w Stuttgarcie musiał odłączyć się od swego pana i wrócił do Strasburga, skąd później ruszył do Wormacji, gdzie się ożenił.

W 1632 r. Julius Wilhelm Zincgref został pisarzem krajowym w Kreuznach, później w Alzey. Jednak długo nie nacieszył się tym stanowiskiem, gdyż po przegranej przez wojska szwedzkie 6 września 1634r. bitwie pod Nördlingen musiał uciekać do St. Goar nad Renem. W czasie ucieczki został napadnięty przez weimarskich maruderów i ranny. Po dotarciu do St. Goar znalazł schronienie w domu ojca żony, ale już 12 listopada 1635 r. zmarł tam z powodu panującej dżumy.

Julius Wilhelm Zincgref jako pierwszy dostrzegł historyczny zwrot w niemieckiej poezji, który nastąpił po wystąpieniu Martina Opitza. W 1624 r. wydał zbiór Martini Opicii. Teutsche Pöemata und Aristarchus Wieder die verachtung Teutscher Sprach Item Verteutschung Danielis Heinsii Lobgesangs Jesu Christi, und Hymni in Bachum : Sampt einem anhang Mehr auserleßener geticht anderer Teutscher Pöeten ..., który uważany może być za pierwszą niemiecką antologię. Opublikował w nim oprócz własnych utworów prace Martina Opitza, Daniela Heinsiusa, Georga Rodolfa Weckherlina, Paula Melissusa, Caspara von Bartha, Balthasara Venatora, Jana Grutera i innych mniej znanych jemu współczesnych twórców. Głównym dziełem Zincgrefa jest Der Teutschen Scharpfsinnige kluge Sprüch/ Apophthegmata genant (1626-1631), zbiór historii, sentencji, anegdot i gier słownych, który stał się inspiracją dla wielu późniejszych autorów. Zincgref był także autorem i wydawcą broszur poświęconych aktualnym wydarzeniom politycznym.

Znane sentencje:

»Kiedy spojrzymy wstecz w ową ponurą przeszłość, to mamy powód, żeby cieszyć się teraźniejszością«
(niem. "Wir haben Ursache, uns der Gegenwart zu freuen, wenn wir in jene trübe Vergangenheit zurückblicken").

»Nie ma ryby bez ości i człowieka bez wad.«
(niem. Es ist kein Fisch ohne Gräten und kein Mensch ohne Mangel.)

»Przepisy i rozporządzenia policyjne są porównywalne z pajęczyną, przez którą przebiją się duże komary, a małe zawisną.«
(niem. Gesetze und Polizeiverordnungen sind mit den Spinnweben zu vergleichen, an denen die grossen Muecken durchwischen, die kleinen haengenbleiben.)

»Lepiej mieć jednego przyjaciela, który jest dużo wart, niż wielu nic nie wartych.«
(niem. Es ist besser, einen Freund haben, der viel wert ist, als viele haben, die nichts wert sind.)

»Nie ma lepszej harmonii, niż wtedy gdy serce i usta się zgadzają.«
(niem. Es ist keine bessere Harmonie, als wenn Herz und Mund übereinstimmen.)

»Martw się , ale nie za dużo, przecież wszystko się toczy jak Bóg tego chce.«
(niem. Sorg, aber sorge nicht zuviel, es geht doch alles wie Gott es will.)

Dzieła (wybór)

  • Neuvermehrte Lustige Pennal Possen Kurtzweilig und lächerlich zu lesen : Aus glaubwürdigen Scribenten, und Neulichen denckwürdigen Geschichten. wie auch Zum Beschluß mit einem Lustigen Brieffe vermehret/ welchen ein Münch seinen Dn. Frater überschickt, 1600.
  • Facetiae Pennalium, das ist Allerley lustige Schulbossen, 1618.
  • Emblematum Ethico-Politicorum Centuria Iulii Guilielmi Zincgrefii, 1619.
  • Sapientia Picta, das ist, Künstliche Sinnreiche Bildnussen und Figuren, 1624.
  • Martini Opicii. Teutsche Pöemata und Aristarchus Wieder die verachtung Teutscher Sprach Item Verteutschung Danielis Heinsii Lobgesangs Jesu Christi, und Hymni in Bachum : Sampt einem anhang Mehr auserleßener geticht anderer Teutscher Pöeten ..., 1624 (jako wydawca),
  • Der Teutschen Scharpfsinnige kluge Sprüch/ Apophthegmata genant, 2 części, 1628/1631.

Literatura

  • Waldberg, Max von: "Zincgref, Julius Wilhelm" w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 45, Duncker & Humblot, Leipzig 1900, s. 306-311 (online).
  • Eduard Engel: Geschichte der Deutschen Literatur: Erster Band, 1913.

Linki