Johann Jakob Plitt

Johann Jakob Plitt (ur. 27 lutego 1727 r. w Wetter koło Marburga; zm. 7 kwietnia 1773 r. we Frankfurcie nad Menem) - niemiecki teolog luterański i profesor teologii.

Genealogia ↑

15 stycznia 1750 r. ożenił się we Frankfurcie nad Menem z Henriette Sophie Schlosser; miał 2 synów.

Życiorys ↑

Po nauce w gimnazjum w Lippstadt i Soest studiował od 1744 r. teologię na uniwersytecie w Marburgu. W 1745 r. przeniósł się na uniwersytet do Halle, gdzie był studentem m.in. Siegmunda Jakoba Baumgartena i Christiana Wolffa. W 1748 r. otrzymał tytuł magistra w Marburgu, a 22 grudnia 1748 r. odbyła się jego ordynacja w zborze luterańskim w Kassel, gdzie został wybrany na księdza. 1 czerwca 1755 r. został profesorem zwyczajnym teologii w Rinteln, w tym samym roku otrzymał tytuł doktora na uniwersytecie w Getyndze, a w 1758 r. był pierwszym kaznodzieją w Stadtkirche w Rinteln. W 1762 r. powołano go do Frankfurtu nad Menem do kościoła Barfüßerkirche. W 1764 r. prowadził kazanie z okazji koronacji cesarza Józefa II Habsburga.

Zarówno w pracach teologicznych, jak i w kazaniach widoczny jest wpływ filozofii Wolffa. Jak większość kaznodziei tamtego czasu nie próbował interpretować tekstu, a raczej tylko jakiś jego motyw, który na swój sposób dalej rozwijał. Johann Wolfgang von Goethe jako dziecko słuchał jego kazań i uwiecznił go w Aus meinem Leben. Dichtung und Wahrheit jako wielkiego, pięknego i godnego człowieka, przy czym kazania jego widział jako obronę chrześcijańskiej wiary przeciw deistycznym atakom. Plitt nie zwracał się zresztą tylko przeciw deistom lecz także przeciw separatystom.

Dzieła (wybór) ↑

  • Rettung einiger Erklärungen und Beweise der Metaphysik, 1746.
  • Daß eine schriftliche auf verschiedene Art verfaßte Göttliche Offenbarung bey den gegenwärtigen Umständen der Menschen die beste sey , 1750.
  • Beweis, daß die Lehre der evangelischen Kirche von dem heiligen Abendmahle die rechte sey, 1764.
  • Johann Jacob Plitts ... Pastoral-Theologie oder Unterricht vom rechtmässigen Verhalten eines Evangelischen Predigers , 1766.

Literatura ↑

  • Dechent, Hermann: Plitt, Johann Jakob. W: Allgemeine Deutsche Biographie Tom 26 (1888), s. 307-309.

Linki ↑

Autor: Roman Penkała