Wolfgang Sawallisch
Wolfgang Sawallisch (ur. 26 sierpnia 1923 w Monachium; zm. 22 lutego 2013 w Grassau) – niemiecki dyrygent i pianista.
Wolfgang Sawallisch. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Wilhelm, dyrektor Hamburg-Bremer-Feuerversicherung; matka Maria; brat Werner (ur. 1918); – ożenił się ze śpiewaczką Mechthild Schmid (1921–1998) z Pemmering i adoptował jej syna Jörga (1944-2013) z pierwszego małżeństwa.
Życiorys
Wolfgang Sawallisch zdał w 1942 r. maturę w Wittelsbacher-Gymnasium w Monachium. Po śmierci ojca mógł studiować dzięki wsparciu matki i brata, aby przygotować się do zawodu pianisty i dyrygenta. Jego rozwój zawodowy przerwany został przez służbę wojskową w czasie II wojny światowej i niewolę w brytyjskim obozie jenieckim we Włoszech. Po powrocie do Monachium studiował u Josepha Haasa i w 1946 r. zdał egzamin państwowy w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Monachium. Dyrygentury uczył się u Hansa Rosbauda i Igora Markevitcha.
Pierwszą posadę otrzymał w operze w Augsburgu w 1947 r. jako korepetytor (akompaniator) i kapelmistrz. W latach 1953–58 był generalnym dyrektorem muzycznym w teatrze w Akwizgranie, tę samą funkcję pełnił w latach 1958–60 w Wiesbaden, w latach 1960–64 został dyrektorem muzycznym w operze w Kolonii, jak również od 1961 r. profesorem dyrygentury na Wyższej Szkole Muzycznej w Kolonii. W latach 1960–70 był głównym dyrygentem »Symfoników Wiedeńskich« (niem. Wiener Symphoniker), jak również w latach 1961–73 pierwszym dyrygentem Państwowej Orkiestry Filharmonicznej w Hamburgu (niem. Philharmonisches Staatsorchester Hamburg). Podobną funkcję jak w Wiedniu i Hamburgu pełnił w latach 1973–80 w Genewie kierując Orkiestrą Szwajcarii Romańskiej (fr. Orchestre de la Suisse Romande). Od międzynarodowego przełomu z Filharmonikami Berlińskimi (niem. Berliner Philharmonikern) podczas festiwalu w Edynburgu, w 1955 r., zaczęto zapraszać go jako dyrygenta gościnnego do oper w całej Europie Zachodniej. Do tego doszły zobowiązania w Bayreuth (1957–62), Salzburgu, Florencji i mediolańskiej La Scali. Od 1964 r. podróżował regularnie do Japonii, gdzie współpracował z Orkiestrą Symfoniczną NHK w Tokio (od 1967 był honorowym dyrygentem). Jako dotąd jedyny dyrygent od powstania orkiestry otrzymał w 1994 r. dodatkowy tytuł »Honorary Conductor Laureate«. W latach 1970–1992 był generalnym dyrektorem artystycznym Bawarskiej Opery Państwowej, a w latach 1993–2003 był także głównym dyrygentem Orkiestry Filadelfijskiej.
W 2003 r. założono w Grassau fundację Wolfgang-Sawallisch-Stiftung, która obejmuje także szkołę muzyczną. Podczas jednego z benefisów Bawarskiej Orkiestry Państwowej (niem. Bayerisches Staatsorchester) w Grassau, 2 lutego 2013 pod dyrekcją Kenta Nagano ostatni raz Sawallisch widziany był publicznie.
Wolfgang Sawallisch żył przez 50 lat w Grassau, gdzie zmarł 22 lutego 2013 i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Repertuar
Repertuar Wolfganga Sawallischa był dość różnorodny. Jego ulubionymi kompozytorami wydają się być Franz Schubert , Richard Wagner, Johannes Brahms i Richard Strauss. Wystawiał opery Wolfganga Amadeusa Mozarta, oratoria Felixa Mendelssohna i trzecią symfonię Wilhelma Furtwänglera oraz dzieła orkiestrowe Roberta Schumanna i Samuela Barbera (1910–1981). W jego repertuarze pojawiały się również kompozycje umiarkowanych modernistów Paula Hindemitha, Wernera Egka, Heinricha Sutermeistera i Hansa Wernera Henze. Jego sceptyzm wobec eksperymentalnego reżyserowania w teatrze przyniósł mu u krytyków opinię konserwatywnego szefa opery.
Sawallisch był także cenionym pianistą. Od zdobycia wspólnie ze skrzypkiem Gerhardem Seitzem w 1949 r. pierwszej nagrody na konkursie międzynarodowym w Genewie w dziedzinie skrzypce-fortepian regularnie koncertował także jako muzyk kameralny i akompaniator pieśni wykonywanych m.in. przez Dietricha Fischera-Dieskau (baryton), Petera Schreiera (tenor) i Elisabeth Schwarzkopf (sopran).
Literatura
- Sawallisch, Wolfgang: Im Interesse der Deutlichkeit : mein Leben mit d. Musik, Hamburg : Hoffmann u. Campe, 1988.
Linki
- Alexander Rausch, Art. „Sawallisch, Wolfgang‟ w Oesterreichisches Musiklexikon online, dostęp: 7.1.2017 (http://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_S/Sawallisch_Wolfgang.xml).
- Wolfgang Sawallisch-Stiftung.
- Artykuł Wolfgang Sawallisch ist tot w Spiegel, 24 lutego 2013.
- Artykuł Le chef d'orchestre Wolfgang Sawallisch est mort w LeMonde, 24 lutego 2013.
- Dyskografia w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.