Wilhelm Maurenbrecher


Karl Peter Wilhelm Maurenbrecher (ur. 21 grudnia 1838 w Bonn; zm. 6 listopada 1892 w Lipsku) – niemiecki historyk. Należał w XIX wieku do najwybitniejszych badaczy historii Reformacji. (wyznanie ewangelicko-reformowane)

Genealogia


  • Ojciec: Romeo (1803–1843), prawnik;
  • Matka: Alwine Rittershausen;
  • Ożenił się: w 1866 z kuzynką Mary, córką kupca Juliusa Maurenbrechera w Londynie;
  • Dzieci: syn Max (1876–1930), teolog i publicysta polityczny.

Życiorys


Wilhelm Maurenbrecher studiował od jesieni 1857 r. historię, filologię klasyczną i germanistykę na uniwersytecie w Bonn u Friedricha Christopha Dahlmanna (1785–1860), Johanna Wilhelma Löbella (1786–1863), Friedricha Wilhelma Ritschla (1806–1876), Otto Jahna (1813–1869) i Karla Simrocka (1802–1876). Od 1858 r. kontynuował studia w Berlinie u Leopolda von Ranke (1795–1886) i w Monachium u Heinricha von Sybela (1817–1895), za którym podążył do Bonn i doktoryzował się tam w 1861 r. dysertacją pt. Über die historischen Schriftsteller des 10. Jh., welche die Taten Ottos des Großen überliefert haben (O pisarzach historycznych X wieku, którzy informowali o uczynkach Ottona I Wielkiego). Po krótkim okresie pracy w monachijskiej Komisji Historycznej przy edycji korespondencji Wittelsbachów od 1550 r. habilitował się w marcu 1862 r. w Bonn pismem Maximilian II. und die deutsche Reformation (1862, s. 351-80, Maksymilian II i niemiecka Reformacja). W latach 1862–63 odbył podróże naukowe do Londynu, Madrytu i Paryża. W 1863 r. został Privatdozentem w Bonn, w 1867 r. profesorem nadzwyczajnym, w 1868 r. profesorem zwyczajnym w Dorpat, w 1869 r. w Królewcu, w 1877 r. w Bonn i w 1884 r. w Lipsku.

W Archiwum Państwowym w Simancas badał systematycznie jako jeden z pierwszych historyków akta hiszpańskie dotyczące europejskiej kontrreformacji. To stworzyło podwaliny dla głównego obszaru jego pracy: historii Reformacji i kontrreformacji do początku XVII wieku. Jego zamiarem przy tym nie było opracowanie sprzeczności między wyznaniami, lecz raczej pokazanie ich pokrewnych wysiłków reformacyjnych dążących do zmiany średniowiecznego prawa kościelnego. W czasie powstawania Rzeszy Niemieckiej i w erze Otto von Bismarcka (1815–1898) zajmował się publicystyką historyczno-polityczną najpierw w „Grenzboten“, a później w „Historische Taschenbuch“, którego był wydawcą od 1882 roku. W wygłoszonej lipskiej akademickiej mowie inauguracyjnej Historia a polityka (Geschichte und Politik) zadeklarował się wprawdzie jako zwolennik „historii upolitycznionej”, ale w swoim pojmowaniu historii bliższy był Leopolda von Ranke niż Heinricha von Sybela i Heinricha von Treitschke (1834–1896).

Dzieła (wybór)


  • Karl der V. und die deutschen Protestanten. Düsseldorf 1865.
  • England im Reformationszeitalter. Düsseldorf 1866.
  • Studien und Skizzen zur Geschichte der Reformationszeit. Leipzig 1874.
  • Geschichte der katholischen Reformation. Bd. I. Nördlingen 1880.
  • Die preußische Kirchenpolitik und der Kölner Kirchenstreit. Stuttgart 1881.
  • Geschichte der deutschen Königswahlen. Leipzig 1889.
  • Geschichte der Gründung des Deutschen Reiches 1859–1870. Leipzig 1892.

Literatura


    • Gustav Wolf: Wilhelm Maurenbrecher. Ein Lebens- und Schaffensbild. Berlin 1893.
    • Wilhelm Busch:
Maurenbrecher, Wilhelm
    w: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 52, Duncker & Humblot, Leipzig 1906, s. 244–248.
  • Gangolf Hübinger: Maurenbrecher, Wilhelm w: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 16, Duncker & Humblot, Berlin 1990, ISBN 3-428-00197-4, s. 433. (online).

Linki