Wilhelm Jordan

Wilhelm Jordan (ur. 1 marca 1842 w Ellwangen (Wirtembergia); zm. 17 kwietnia 1899 w Hanowerze) – geodeta niemiecki. Założył kierunek studiów miernictwo na uniwersytetach w Hanowerze i Karlsruhe i jest autorem dzieła Handbuch der Vermessungskunde (Podręcznik miernictwa) . (wyznanie luterańskie)

Wilhelm Jordan. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Wilhelm (1805–52), nadradca sądowy; matka Julie z domu Glock (1813–52) z Künzelsau; – ożenił się w Esslingen w 1868 z Bertą (1849–1911), córką pastora Carla Osiandera w Maienfels i Marie Enslin; dzieci 2 synów m.in. Richard (1877–1925), profesor języka angielskiego i literatury w Jenie.

Życiorys

Wilhelm Jordan studiował w latach 1858–63 inżynierię budownictwa i geodezję na politechnice w Stuttgarcie. Po krótkiej działalności jako inżynier praktykant w urzędach kolejowych i biurze topograficznym w Stuttgarcie, jak również dwuletnim okresie pracy jako asystent na tamtejszej politechnice został w 1868 r. profesorem geometrii praktycznej i geodezji na politechnice w Karlsruhe. Obok działalności pedagogicznej brał udział w triangulacji dla Europäische Gradmessung am Oberrhein (1868–72) i w ekspedycji Gerharda Rohlfsa (1831–1896) na Pustynię Libijską (1873–74).

Owocem naukowym tego okresu są fundamentalne pisma o trygonometrycznym pomiarze wysokości Trigonometrische Höhenmessung (1868) i dokładności prostych operacji geodezyjnych Über die Genauigkeit einfacher geodätischer Operationen (1871), oraz Physikalische Geographie und Meteorologie in der Libyschen Wüste (1876) i dwutomowy podręcznik Handbuch der Vermessungskunde (1877/78). Aby móc oddziaływać na poziom nauczania geometrów wspierał założenie w 1871 r. związku geometrów Deutscher Geometer-Verein (D.G.V., od 1919 r. Deutscher Verein für Vermessungswesen, D.V.V.). Od 1873 r. kierował czasopismem Zeitschrift für Vermessungswesen, w którym krytykował dotychczasowe postępowanie i objaśniał czytelnikom osiągnięcia geodezyjne XIX wieku, a szczególnie metodę najmniejszych kwadratów i odwzorowanie kartograficzne Carla Friedricha Gaussa (1777–1855) elipsoidy obrotowej na płaszczyznę (zwane potocznie odwzorowaniem Gaussa-Kruegera). Razem z Carlem Steppesem (1843–1913) wydał Das deutsche Vermessungswesen, Historisch-kritische Darstellung (2 tomy, 1882).

W 1881 r. Wilhelm Jordan został profesorem geodezji i geometrii praktycznej na politechnice w Hanowerze. Brał udział w pracach triangulacyjnych Königlich Preussische Landesaufnahme, w których wprowadził do praktyki gaussowskie postępowanie geodezyjne. W latach 1888-93 ukazało się czwarte wydanie tym razem czterotomowego podręcznika Handbuch der Vermessungskunde.

Imieniem Wilhelma Jordana i Carla Friedricha Gaußa nazwany został algorytm Gaußa-Jordana, który w literaturze czasami przypisywany jest francuskiemu matematykowi Camille Jordanowi (1838-1922). Algorytm jest rozszerzeniem metody eliminacji Gaussa. Można go zastosować do obliczenia macierzy odwrotnej. Jordan przybliżył czytelnikom i kręgowi słuchaczy gaussowski algorytm rozwiązywania układów równań liniowych.

Dzieła (wybór)

Literatura