Werner Sombart

Werner Sombart (ur. 19 stycznia 1863 w Ermsleben; zm. 18 maja 1941 w Berlinie) – niemiecki socjolog i ekonomista.

Werner Sombart
Werner Sombart.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Anton (1816–1898), geometra, przemysłowiec i polityk; matka Clementine Liebelt; – ożenił się 1) w 1888 z Felicitas Genzmer (1866–1920), 2) w 1922 z Coriną Leon (1892–1971); dzieci 4 córki z pierwszego małżeństwa i syn Nicolaus (1922–2008) z drugiego małżeństwa.

Życiorys

Sombart uczęszczał do Gimnazjum im. Wilhelma (niem. Wilhelms-Gymnasium) w Berlinie, a później w Schleusingen, gdzie w 1882 r. zdał maturę. W latach 1882–1885 studiował na uniwersytetach w Pizie i Berlinie u Adolpha Wagnera (1835–1917) i Gustava Schmollera (1838–1917), u ktorego w 1888 r. doktoryzował się pracą o gospodarce w rzymskiej Kampanii pt. Die römische Campagna. W 1888 r. został doradcą w Bremer Handelskammer w Bremie. Po dwóch latach otrzymał powołanie jako profesor nadzwyczajny nauk politycznych na uniwersytet we Wrocławiu. W 1906 r. przeniósł się do Wyższej Szkoły Handlowej do Berlina. W 1902 r. ukazało się jego główne dzieło Der moderne Kapitalismus (2 tomy, Nowoczesny kapitalizm), w którym powiązał teoretyczne uzasadnienie przewagi kapitalistycznych form gospodarki nad jej starszymi formami takimi jak rzemiosło i manufaktury z historycznym pytaniem o genezę kapitalizmu. Pojmował tę genezę jako psychogenezę i pytał przede wszystkim o korzenie nowego poglądu na gospodarkę. Taka koncepcja różniła go od Karola Marksa (1818–1883), a trochę później została przyjęta przez Maxa Webera (1864–1920) w jego analizie dotyczącej etyki protestanckiej i ducha kapitalizmu.

W 1917 r. Sombart powołany został na uniwersytet w Berlinie, w 1931 r. przeszedł na emeryturę, ale do 1938 r. prowadził tam nadal zajęcia. Od 1933 r. był członkiem Pruskiej Akademii Nauk i korespondencyjnym członkiem Bawarskiej Akademii Nauk w Monachium oraz American Academy of Arts and Sciences.

Dzieła (wybór)

  • Sozialismus und soziale Bewegung im 19. Jahrhundert (Socjalizm i ruch społeczny w XIX wieku), 1896.
  • Der moderne Kapitalismus (Współczesny kapitalizm), 2 tomy, 1902; 3 tomy, 1902/1927.
  • Warum gibt es in den Vereinigten Staaten keinen Sozialismus? (Dlaczego w Stanach Zjednoczonych nie istnieje socjalizm?), 1906.
  • Die Juden und das Wirtschaftsleben (Żydzi i życie gospodarcze) 1911.
  • Händler und Helden (Handlowcy i bohaterowie), 1915.
  • Die Ordnung des Wirtschaftslebens (Porządek życia gospodarczego), 1925.
  • Deutscher Sozialismus (Niemiecki socjalizm) 1934.
  • Was ist deutsch? (Co jest niemieckie?), 1935.
  • Vom Menschen. Versuch einer geisteswissenschaftlichen Anthropologie (O ludziach. Próba antropologii humanistycznej), 1938.

Literatura

  • Michael Appel: Werner Sombart. Historiker und Theoretiker des modernen Kapitalismus. Metropolis-Verlag, Marburg 1992.
  • Friedrich Lenger: Sombart, Werner w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 24, Duncker & Humblot, Berlin 2010, s. 562.

Linki

Autor: Roman Penkała