Heinrich Theodor Wehle
Heinrich Theodor Wehle (górnołuż. Hendrich Božidar Wjela; ur. 7 marca 1778 roku w Förstgen, Górne Łużyce, zm. 1 stycznia 1805 roku w Budziszynie (niem. Bautzen) - niemiecko-łużycki malarz krajobrazowy, rysownik i sztycharz. Mimo krótkiej działalności uważany za jednego z wybitniejszych pejzażystów tamtego okresu. (wyznanie ewangelickie)
Genealogia ↑
Ojciec Johann Wehle pastor w Förstgen; matka Rahel Dorothea z domu Rieschke; - kawaler.
Życiorys ↑
Heinrich Theodor Wehle uczył się od ok. 1790 roku w Görlitzer w szkole rysunku i w gimnazjum u Christopha Nathe (1753–1806). Od 1793 roku kontynuował naukę w Dreźnie na Akademii Sztuk Pięknych, gdzie u Johanna Christiana Klengela studiował malarstwo krajobrazowe. Już tam zdobył miano dobrego pejzażysty i dlatego w 1799 roku został powołany jako rysownik do Chalkographische Gesellschaft zu Dessau.
Wehle był zapalonym jeźdźcem. Swoje rysunki sprzedawał w Dessau za małe pieniądze, aby mieć pieniądze na wynajęcie konia. W roku 1801 roku przybył za zaproszenie cara Aleksandra I do Rosji do rosyjskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Wkrótce zlecono mu wykonanie kartograficznych widoków z rosyjskich regionów Azji, a zwłaszcza Kaukazu. W tej podróży, która trwała od 1802 do 1804 roku towarzyszył mu przyrodnik hrabia Apollos Mussin-Puschkin (1760–1805). Prowadziła ona przez Gruzję, Armenię i przez Palestynę, Egipt i Francję wrócił do Budziszyna gdzie zmarł w Nowy Rok 1805 roku w wieku 26 lat.
Został pochowany w Kreba obok grobu swojego ojca. Tam 7 marca 1978 roku z okazji 200-tnej rocznicy urodzin odsłonięto na domu parafialnym tablicę pamiątkową.
Już za jego czasów niektórzy widzieli w nim geniusza m.in. Johann Wolfgang von Goethe, dziś porównywany jest czasem z Casparem Davidem Friedrichem.
Dzieła (wybór) ↑
- Ideen,narysowane przez Wehle, akwatinta wykonana przez Christian Haldenwang, Verlag Tauchnitz, Leipzig 1800.
- Ideen aus dem Gebiete der schönen Künste für Freunde und Vertraute der Natur, Verlag Tauchnitz, Leipzig 1804.
Literatura ↑
- Hermann Arthur Lier: Wehle, Heinrich Theodor. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 55, Duncker & Humblot, Leipzig 1910, s. 358.
Linki ↑
- Zbiór linków na stronie Deutsche Biographie.
- Prace Heinrich Theodor Wehle na stronie artnet.
- Artykuł Anke Fröhlich "Wjela (Wehle) Hendrich Božidar (Heinrich Theodor)" na stronie Sächsische Biografie.
- Zbiór rysunków w Albertina, Wien.