Theodor Kullak
Theodor Kullak (również Theodor Kullack; ur. 12 września 1818 w Krotoszynie koło Poznania; zm. 1 marca 1882 w Berlinie) - niemiecki pianista, kompozytor i pedagog. (wyznanie katolickie)
![]() |
Theodor Kullak. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec N. N., sekretarz w sądzie w Krotoszynie; matka N.N.; brat Adolph (1823–62), pianista i pisarz muzyczny; - ożenił się z Julie Schlieter (ur. 1819); dzieci syn Franz (1844–1913), profesor gry na fortepianie w Berlinie.
Życiorys
Theodor Kullak dzięki patronatowi księcia Antoniego Henryka Radziwiłła (1775-1833) został uczniem Alberta (Albrechta) Agthe ( 1790-1873) i już w wieku 11 lat koncertował w Berlinie jako pianista. Po śmierci księcia przerwał edukację muzyczną i zaczął uczęszczać do gimnazjum w Sulechowie. Dzięki stypendium studiował od 1837 r. na uniwersytecie w Berlinie i został doktorem filozofii. Oprócz tego uczył się tam nadal gry na fortepianie u Agthe i Wilhelma Tauberta (1811-1891) oraz teorii harmonii u Siegfrieda Dehna (1799-1858). Już jako wzięty nauczyciel gry na fortepianie kontynuował naukę w 1842 r. w Wiedniu u Simona Sechtera (1788-1867), Otto Nicolai (1810-1849) i Carla Czernego (1791-1857).
Po uwieńczonym sukcesem tournée po Austrii Theodor Kullak osiadł w 1843 r. w Berlinie i otrzymał posadę nauczyciela muzyki dzieci i innych członków pruskiej rodziny królewskiej. W 1846 r. mianowany został na pianistę dworskiego. W 1850 r. założył razem z Juliusem Sternem (1820-1883) i Adolfem Bernhardem Marxem (1795–1866) prywatne konserwatorium muzyczne, późniejsze Konserwatorium Muzyki Sterna (Stern’sches Konservatorium der Musik). W 1855 r. wycofał się z kierowania tą placówką i stworzył własną Nową Akademię Muzyczną (Neue Akademie der Tonkunst), która ok. 1880 r. zatrudniała 100 nauczycieli, liczyła 1.100 uczniów i była przypuszczalnie największą prywatną placówką nauczania w Niemczech. Podzielona na szkołę przygotowawczą, muzyczne seminarium nauczycielskie i akademię oferowała naukę prawie we wszystkich kierunkach muzycznych i organizowała także własne koncerty. Największy nacisk kładziono w niej na grę nauki na fortepianie.
Kullak przyjaźnił się z Ferencem Lisztem (1811-1886). Do jego uczniów należeli Alfred Grünfeld (1852-1924), Heinrich Hofmann (1842-1902), Otto Neitzel (1852-1920), Edmund Neupert (1842-1888), Nikołaj Grigorjewicz Rubinstein (1835-1881), Moritz Moszkowski (1854-1925) i Ludwig Philipp Scharwenka (1847-1917).
Theodor Kullak napisał około 130 kompozycji, z których większość stanowiły utwory salonowe.
Dzieła (wybór)
Kompozycje
- 4 pieśni na jeden głos op. 1
- Deux Etudes de concert op. 2 na fortepian
- Douze Transcriptions op. 6
- Douze Transcriptions ou Paraphrase op. 9
- Une fleur de Pologne: polonaise brillante pour le piano op. 24
- Fleurs du sud. 6 mélodies italiennes op. 46
- Bouquet de 12 mélodies russes op. 56
- Andante na fortepian i skrzypce op. 70
- Shéhérazade 6 Petits morceaux de Salon op. 78
- Lieder aus alter Zeit: für d. Piano gesetzt op. 80
- Symphonie de piano, Grande Sonate Es-Dur op. 27
- Koncert fortepianowy c-moll op. 55
- Schule der Fingerübungen, op. 61
- Ratschläge und Studien, op.74
Pisma
- Materialien für den Elementar-Klavier-Unterricht: verfasst von Theodor Kullak, 1855.
Literatura
- Robert Eitner: Kullack, Theodor w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 17, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, s. 361–363.
- Hanns-Werner Heister: Kullak, Theodor w Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 13, Duncker & Humblot, Berlin 1982, ISBN 3-428-00194-X, s. 276.
- Artykuł Kullak w Riemann Musiklexikon, 1929.
Linki
- Lista i nuty utworów Theodora Kullaka w International Music Score Library Project.
- Theodor Kullak w Deutsche Digitale Bibliothek.