Samuel Friedrich Nathanael Morus
Samuel Friedrich Nathanael Morus (także Samuel Friedrich Nathanaël Morus; ur. 30 listopada 1736 r. w Lauban (obecnie Lubań); zm. 11 listopada 1792 r. w Lipsku) - niemiecki filolog i teolog luterański.
Genealogia ↑
Ojciec Nikolaus Christoph Morus (1694-1757), kantor i nauczyciel w gimnazjum w Lubaniu; - ożenił się w 1775 r. z Johanną Christiane Siegel.
Życiorys ↑
Samuel Friedrich Nathanael Morus otrzymał gruntowne wykształcenie w gimnazjum w Lubaniu i od 1754 r. studiował filologię, filozofię i teologię na uniwersytecie Lipsku m.in. u Johanna Augusta Ernestiego (1707-1781), Johanna Heinricha Wincklera (1703-1770), Christiana Augusta Crusiusa (1715-1775). W 1760 r. został magistrem filozofii.
W 1761 r. habilitował się na wydziale filozoficznym. Teraz prowadził wykłady o łacińskich i greckich klasykach. W 1768 r. został profesorem nadzwyczajnym i w 1771 r. profesorem zwyczajnym języka greckiego i łacińskiego. Odtąd objaśniał w swoich wykładach także księgi Nowego Testamentu. Przez dziesięć lat był jako profesor zwyczajny kolegą byłego swojego nauczyciela i przyjaciela Ernestiego. W 1782 r., po śmierci Ernestiego, został doktorem teologii oraz jego następcą jako czwarty profesor na wydziale teologicznym. W 1785 r. awansował na trzeciego profesora i został kanonikiem w Zeitz, już w 1786 był drugim profesorem wydziału teologicznego i otrzymał związane z tym stanowisko kanonika w kapitule katedry w Miśni. W 1787 r. mianowano go członkiem lipskiego konsystorza.
Morus był dwa razy rektorem uniwersytetu (1774-1775, 1784-1785), w 1775 r. dziekanem wydziału filozoficznego i cztery razy dziekanem wydziału teologicznego (1783, 1786, 1788, 1792) oraz od 1780 r. eforem stypendystów elektorskich.
Jego uczniem był m.in. Karl August Gottlieb Keil.
Znaczenie ↑
Ze względu na jego gruntowne studia językowe był wysoko ceniony przez uczonych w innych krajach np. we Francji i Anglii. W dziedzinie egzegezy należał do tych, którzy posiedli zrozumienie dla indywidualności poszczególnych pisarzy biblijnych, zwłaszcza Pawła i Jana. Szczególnie wysoko cenione były jego wykłady o moralności chrześcijańskiej, w których skłaniał się do zasad i myśli Crusiusa. W dwutomowym dziele Dissertationes theologicae et philologicae, którego pierwsza część ukazała się w 1789 r., a drugą wydał w 1794 r. Karl August Gottlieb Keil (1754-1818), zawarł rozprawy (pomijając krytykę tekstu Eurypidesa) dotyczące tematów teologicznych. Zajmował się w nim kwestiami sztuki interpretacji i metodologii, częściowo objaśnieniem nowotestamentowych wypowiedzi oraz kwestiami apologicznymi, dogmatycznymi i etycznymi. Nie brakło w nim też omówienia porad związanych z teologią praktyczną.
O szacunku jakim cieszył się w Lipsku świadczy fakt, że w orszaku żałobnym udział wzięli ludzie z różnych stanów, a naoczni świadkowie twierdzili, że takiego pogrzebu nie było od czasu śmierci Christiana Fürchtegotta Gellerta (1715-1769).
Dzieła (wybór) ↑
- Oratio Ingratos erga philosophiam videri, qui eius studia deserunt. 1760.
- Dispvtatio De Cognatione Historiae Et Eloquentiae Cvm Poesi. 1761.
- De Commendatione Veri Svbtilitatis Accessione. 1768.
- De Euripidis Phoenissis. 1771.
- Predigten. 1786.
- Epitome theologiae christianae. 1789.
- Erklärung des Briefs Pauli an die Römer und des Briefs Judä. 1794.
Literatura ↑
- Johann Georg Meusel: Lexikon der vom Jahr 1750 bis 1800 verstorbenen teutschen Schriftsteller. Gerhard Fleischer d. J., Leipzig, 1809, s. 276.(online)
- Höpfner, Johann Georg Christian: Ueber das Leben und Verdienste des verewigten Samuel Friedrich Nathanael Morus, Leipzig 1793.
- Michael Schaich: Morus, Samuel Friedrich Nathanaël. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 6, Bautz, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1, s. 150-151.
- Gotthard Victor Lechler: Morus, Samuel Friedrich Nathanaël. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 22, Duncker & Humblot, Leipzig 1885, s. 342-344.
- Mangold, Georg Müller: Morus, Samuel Friedrich Nathanel. W: Realencyklopädie für protestantische Theologie und Kirche (RE). 3. Auflage. Tom 13, Hinrichs, Leipzig 1903, s. 481-483.
Linki ↑
- Portrety w Trierer Porträtdatenbank.
- Prof. Dr. theol. Samuel Friedrich Nathanael Morus w Professorenkatalog der Universität Leipzig.
- Pisma Samuela Friedricha Nathanaela Morusa i o nim w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.