Richard von Hertwig

Richard von Hertwig, właściwie Richard Wilhelm Karl Theodor Ritter von Hertwig (ur. 23 września 1850 w Friedbergu (Friedberg in der Wetterau, Hesja); zm. 3 października 1937 w Schlederloh (Bawaria)) – niemiecki lekarz i zoolog. (wyznanie ewangelickie)

Richard von Hertwig
Richard von Hertwig (1930).
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Carl (1820–96), chemik, producent cygar w Mühlhausen (Turyngia);
  • Matka: Elise (1829–82), córka adwokata Wilhelma Trappa w Friedbergu i Charlotty Barbary Franz;
  • Brat: Oscar (1849–1922), anatom i zoolog;
  • Żona: od 1887 Julia (1866–1942), córka profesora historii sztuki i literatury Juliusa Brauna (1825–69) i pisarki Rozalii Braun-Artaria(1840–1918);
  • Dzieci: 2 synów i córka.

Życiorys

Richard von Hertwig studiował początkowo razem z bratem chemię i medycynę na uniwersytecie w Jenie. Pod wpływem Ernsta Haeckela poświęcił się zoologii i biologii. Do jego nauczycieli należał także profesor anatomii Carl Gegenbaur. W 1872 roku doktoryzował się na uniwersytecie w Bonn i do 1874 roku był asystentem Maxa Schultze w tamtejszym Instytucie Anatomii. W 1875 roku habilitował się w Jenie z zakresu zoologii u Ernsta Haeckela. W 1878 roku został profesorem nadzwyczajnym, w 1881 powołano go na uniwersytet w Królewcu jako profesora zwyczajnego, w 1883 roku został następcą Franza Troschela na uniwersytecie w Bonn, a w 1885 zastąpił w Monachium Carla Theodora Ernsta von Siebolda, gdzie przez 40 lat kierował muzeum i instytutem zoologicznym. Dzięki niemu Instytut Zoologii stał się międzynarodowym centrum nauk biologicznych. Jako wybitny pedagog inspirował studentów do badań i pozwalał im iść ich własną drogą. Napisany przez niego Podręcznik zoologii (Lehrbuch der Zoologie) doczekał się w latach 1891–1931 piętnastu wydań.

Działalność badawcza

Początkowo Richard von Hertwig  wspólnie z bratem Oscarem zajmował się badaniami anatomiczno-histologicznymi. Efektem tego były pisma Das Nervensystem und die Sinnesorgane der Medusen (System nerwowy i organy zmysłów u meduz, 1878) i Die Actinien (Lilie wodne,1879). Wspólnie ogłosili też w 1881 roku teorię o rozwoju środkowego listka zarodkowego (Die Coelomtheorie. Versuch einer Erklärung des mittleren Keimblattes). Pod wpływem teorii Karola Darwina zaczął śledzić historyczny rozwój organów. Dalsze badania nad zapłodnieniem i rozwojem jaj jeżowca morskiego doprowadziły do postawienia pytań przyczynowych, a tym samym do przeprowadzenia eksperymentów i powstania embriologii eksperymentalnej. Jako pierwszy wykorzystał również jajo jeżowca morskiego do prawidłowego wyjaśnienia procesu zapłodnienia jako wynik połączenia jaja i spermy. Dzięki temu, a tym bardziej późniejszym badaniom pierwotniaków, Richard von Hertwig  stał się też twórcą zoologii eksperymentalnej. Prowadził także eksperymenty dotyczące kwestii dziedziczności i determinacji seksualnej.

Pisma (wybór)

  • Zur Histologie der Radiolarien: Untersuchungen über den Bau und die Entwicklung der Sphaerozoiden und Thalassicolliden. 1876
  • Nervensystem und die Sinnesorgane der Medusen, 1878
  • Die Actinien, 1879
  • Die Coelomtheorie. Versuch einer Erklärung des mittleren Keimblattes, Jena 1881
  • Lehrbuch der Zoologie, Jena 1892
  • Abstammungslehre und neuere Biologie. 1927

Literatura

Autor: Roman Penkała