Mireille Mathieu

Mireille Mathieu (ur. 22 lipca 1946 w Awinionie) – francuska piosenkarka. Karierę rozpoczęła w 1965 roku, a pierwszy sukces odniosła w 1966 piosenką Mon credo. Nagrała ponad 1200 piosenek w jedenastu językach. Jest wielką postacią piosenki francuskiej w skali międzynarodowej. W duetach śpiewali z nią: Dalida, Paul Anka, Barry Manilow, Plácido Domingo, Dean Martin, Charles Aznavour, Tom Jones, Petula Clark, Nana Mouskouri, Josh Groban i inni. Wśród najbardziej znanych piosenek z jej repertuaru można wymienić: La Dernière Valse, La Paloma adieu, Paris en colère, Une histoire d'amour, Pardonne-moi ce caprice d'enfant, Bravo tu as gagné, Acropolis Adieu, Mille colombes, Santa Maria de la Mer czy Une femme amoureuse.

Mireille Mathieu (1970). Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

• Ojciec: Roger Mathieu, kamieniarz;
• Matka: Marcelle-Sophie Poirier (1921–2016);
• Rodzeństwo: Monique, Christiane, Marie-France, Réjane, Régis i Guy (bliźniacy), Roger, Jean-Pierre, Rémy, Simone, Philippe, Béatrice i Vincent.

Biografia

Mireille Mathieu urodziła się 22 lipca 1946 w Awinionie jako córka Rogera Mathieu i Marcelle-Sophie Poirier. Wyrastała w małym drewnianym domu. Jej ojciec, pomimo że był tylko kamieniarzem, był miłośnikiem opery, śpiewu i dzięki niemu odkryła piosenkę. Pierwszy raz zaśpiewała publicznie w wieku czterech lat. Miało to miejsce podczas mszy o północy. Najstarsza z czternaściorga dzieci, zaczęła pracować w wieku czternastu lat przy produkcji kopert^[1]. Stała się drugą mamą dla swych braci i sióstr. Między innymi dzięki jej pracy rodzina zamieszkała w pięciopokojowym mieszkaniu z łazienką, o czym po latach powiedziała: « Był to najpiękniejszy dzień mojego życia... i po raz pierwszy wzięłam kąpiel w wannie! To było niesamowite uczucie...! »

Odkrycie przez nią Édith Piaf wyznaczyło jej drogę życia, postanowiła zostać piosenkarką. Już w szkole podczas nauki krawiectwa często jej koleżanki prosiły ją, aby zaśpiewała La Vie en rose. W 1962 roku w Awinionie zaprezentowała się na lokalnym konkursie « On chante dans mon quartier » (Śpiewamy w mojej dzielnicy) organizowanym przez Raoula Colombe'a, w którym zajęła drugie miejsce za Michèle'em Torrem. Dwa lata później zajęła pierwsze miejsce piosenką Édith Piaf La Vie en rose. Uwiedziony jej głosem Colombe wziął ją pod swoje skrzydła. Początkowo uczestniczyła w galach lokalnych, a później Raoul Colombe zapisał ją na telnet show Le jeu de la chance emitowany przez Télé Dimanche Rogera Lanzaca i Raymonda Marcillaca. Tego dnia, 21 listopada 1965 roku, widzowie odkryli młodą, dziewiętnastoletnią dziewczynę, której głos przypominał głos paryskiego wróbelka, czyli niezapomnianej Édith Piaf. Później piosenkarka wspominała pierwszego promotora: « Pan Colombe był tym, który we mnie natychmiast uwierzył. Mimo swojego wieku, pozostał młody, miał prawdziwą siłę charakteru. W ostatnich latach jego życia telefonowaliśmy, pisaliśmy. Przybył też oglądać mój występ w Olympii »^[2].

Johnny Stark, który wcześniej ją już widział w lipcu 1965 roku w Awinionie w gali Enrico Macias'a, zaproponował Mireille Mathieu kontrakt, ale jednocześnie przedstawił swoje warunki: « Nie zapominaj, że jesteś debiutantką. Wbij sobie do głowy, raz na zawsze, że zmuszę Cię do pracy galerniczej, nie odpuszczę Ci, będę bezlitosny. Zastanów się, jest jeszcze czas powiedzieć „nie”. Jeśli chcesz mnie słuchać, pracować i przede wszystkim nie iść zbyt szybko na drogę sukcesu, zrobię z Ciebie kogoś bardzo dobrego, bardzo wielkiego, prawdziwą gwiazdę »^[3]. Johnny Stark ukształtował młodą piosenkarkę na „styl amerykański”. Była żona Jonny'ego Starka i współproducentka, Nanou Taddei, nauczyła ją śpiewu, muzyki, mowy, chodzenia, ubierania się, brała lekcje postawy u Jacques'a Chazota. W autobiograficznej książce Oui je crois napisała: « [Stark] był malarzem, a ja jego obrazem ». Johnny Stark zdobył dla niej kontrakty na całym świecie. Po pierwszym występie w Olympii w grudniu 1965 roku u boku Dionne Warwick i Sachy Distela, wystąpiła już tam w 1966 roku jako gwiazda, z towarzyszeniem Paula Mauriata i jego orkiestry, wykonując swoje pierwsze przeboje: Mon credo, Qu'elle est belle, Viens dans ma rue. Sukces Mireille Mathieu we Francji rozprzestrzenił się poza granice Francji i w 1966 roku wzięła udział w programie The Ed Sullivan Show w Stanach Zjednoczonych.

Protegował Mireille Mathieu Maurice Chevalier, któremu w hołdzie w 1980 roku poświęciła piosenkę Le Canotier de Maurice Chevalier i dokumentalista François Reichenbach, który nakręcił film Le Conte de fée de Mireille Mathieu wyemitowany w telewizji francuskiej pod koniec 1966 roku. Ten film pokazał jej spotkanie z Maurice'em Chevalierem i jej pierwszą podróż do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Pracowała z profesorką śpiewu Annette Charlot. Jednak jej nieznajomość języka angielskiego uniemożliwiła Starkowi amerykański rozwój kariery artystki, pomimo projektowanych filmów i komedii muzycznych.

Jej image piosenkarki ugruntowała w tym czasie interpretacja piosenki Paris en colère, do tekstu Maurice'a Vidalina i muzyki Maurice'a Jarre'a, do filmu René Clément'a Paris brûle-t-il ? z 1966 roku. Piosenka odniosła wielki sukces i do dziś jest symbolicznie kojarzona z wyzwoleniem Paryża. W 2004 roku, z inicjatywy mera Paryża Bertranda Delanoë, zaśpiewała ją przed ratuszem w Paryżu (Hôtel de ville de Paris) w obecności prezydenta Jacques'a Chiraca, aby uczcić 60-tą rocznicę wyzwolenia stolicy Francji.

Francuska adaptacja przeboju Engelberta Humperdincka The Last Waltz w 1967 roku z francuskim tytułem La Dernière Valse otworzyła jej drzwi do brytyjskich list przebojów, a ona sama wystąpiła po raz pierwszy w Royal Variety Performance. W latach 60-tych występowała na scenach Wielkiej Brytanii, Kanady i Stanów Zjednoczonych.

W 1969 roku poznała ją publiczność szwedzka dzięki piosence La Première Étoile, którą interpretowała Agnetha Fältskog, późniejsza członkini zespołu ABBA. W latach 70–tych następowały po sobie jej przeboje w języku niemieckim, w większości skomponowane i zaaranżowane przez Christiana Bruhna. Niektóre z jej niemieckich przebojów odniosły sukces również we Francji i innych krajach, między innymi Acropolis Adieu (1971). Potem z chórem chłopięcym Petits Chanteurs à la Croix de Bois zaśpiewała w 1977 roku Mille Colombes i w 1978 Santa Maria de la Mer. La Paloma Adieu utrzymywała się na niemieckich listach przebojów przez 27 tygodni i osiągnęła numer jeden.

W 1973 roku zaśpiewała piosenkę Mon Paris i piosenkę przewodnią w filmie Jacques'a Demyego Największe wydarzenie od czasu, gdy człowiek stanął na księżycu (fr. L'Événement le plus important depuis que l'homme a marché sur la Lune). Również w 1973 roku interpretowała piosenkę tytułową do muzyki Francis'a Lai w obrazie Claude'a Leloucha La Bonne Année. Michel Legrand napisał dla Panny z Awinionu, jak często jest określana Mireille Mathieu, piosenkę Pour le meilleur ou pour le pire, otwierającą jego spektakl w Olympii w styczniu 1973 roku.

Współpraca Francis'a Lai i Mireille Mathieu rozpoczęła się w 1966 roku, kiedy był jej akordeonistą, przed światowym sukcesem filmu Kobieta i mężczyzna, w którym zaśpiewała piosenkę tytułową. Francis Lai napisał dla wokalistki ponad trzydzieści piosenek, w tym C'est ton nom (1966), kompletny album Mireille Mathieu chante Francis Lai w 1972 roku, Je t'aime avec ma peau (1978), T'aimer (1986), La vie n'est plus la vie sans nous (2002), Un peu d'espérance (2005). Ale ich największym wspólnym sukcesem jest Une histoire d'amour (1971), francuska interpretacja piosenki z filmu Love Story. Mireille Mathieu kontynuowała współpracę z muzykami filmowymi w 1974 roku nagrywając album Mireille Mathieu chante Ennio Morricone. Jako jedyna, obok włoskiej piosenkarki Milvy, nagrała płytę z Ennio Morricone, który napisał dla niej dwie oryginalne piosenki.

Po opublikowaniu ustawy Veil z 17 stycznia 1975 roku o dopuszczalności przerywania ciąży, podjęła temat aborcji w 1976 roku w L'anniversaire, a także zaadaptowała niektóre anglosaskie przeboje, takie jak A Blue Bayou Roya Orbisona (1978) i Une femme amoureuse (1980, Woman in Love Barbry Streisand).

W 1978 roku twarz i fryzura Mireille Mathieu posłużyły jako wzór do przedstawienia Marianny, symbolu wolności Republiki Francuskiej^[4]. Popiersie wyrzeźbił Alain Aslan.

W 1979 roku nagrała dwa albumy z Paulem Anką Mireille Mathieu sings Paul Anka (wersja angielska) i Mireille Mathieu chante Paul Anka (wersja francuska) oraz kolejny z amerykańskim kompozytorem i dyrygentem Donem Costą, znanym z aranżacji All or Nothing at All i Come Rain or Come Shine dla Franka Sinatry. Występowała w przedstawieniach Maritie i Gilberta Carpentierów: Number One (1980, z Catherine Deneuve, Sylvie Vartan, Mireille Mathieu, Dalida, Julien Clerc i Charles Aznavour), Paris à nous deux (1983, komedia muzyczna). Kontynuowała podróże koncertowe do Niemiec, Japonii, Kanady, Meksyku, Japonii, Tajlandii, krajów Skandynawii, Włoch, Hiszpanii, Chin (1986), występowała w Carnegie Hall w Nowym Jorku (1975) i moskiewskim Teatrze Wielkim (1976) oraz w Polsce (1969, 2010, 2016, 2020). Występowała z solistami opery Peterem Hofmannem (Scarborough Fair), Placido Domingo (Tous mes rêves) oraz Dalidą, Deanem Martinem, Charles'em Aznavourem, Naną Mouskouri, Julio Iglesiasem czy Tomem Jonesem, a w 1987 roku w ZSRR z Chórem Aleksandrowa.

Pod koniec 1985 roku, po raz pierwszy od 1973, powróciła na francuską scenę, tym razem w paryskiej Olympii. Kilka miesięcy wcześniej, w sierpniu, zmarł jej ojciec. Na występie w Olympii obecna była cała jej rodzina.

W 1986 roku, przed prezydentami Reaganem i Mitterrandem, zaśpiewała z Andym Williamsem w Nowym Jorku oficjalną piosenkę francuską z okazji stulecia Statuy Wolności. W 1987 roku została odznaczona Narodowym Orderem Zasługi (fr. Ordre national du Mérite). Jej pierwsza autobiografia, Oui, je crois, została napisana przez Jacqueline Cartier.

Podczas inauguracji Letnich Igrzysk Olimpijskich w Seulu w 1988 roku reprezentowała Francję i zaśpiewała Marsyliankę.

24 kwietnia 1989 roku Mireille Mathieu straciła swojego mentora, Johnny'ego Starka. Jej kariera jakby się pogubiła. Aby sobie poradzić, ponieważ żaden inny agent nie mógł – jej zdaniem – zastąpić Johnny'ego, jego obowiązki przejęła jego asystentka, Nadine Jaubert. Próbowała zmienić fryzurę, wydała kilka albumów, L'Américain, Ce Soir Je T'ai Perdu, które nie odniosły spodziewanego sukcesu. Jej kariera we Francji momentalnie straciła impet. Stała się bardziej znana poza granicami Francji niż w kraju. Nie pojawiała się w telewizji francuskiej, a jako symbol tradycyjnej i konserwatywnej Francji Mireille Mathieu była często wyśmiewana.

Mireille Mathieu (2005). Źródło: Wikimedia Commons

W 2005 roku Mathieu obchodziła 40–lecie kariery scenicznej. Odbyła tournée po Francji, wystąpiła w programach telewizyjnych w Francji i Niemczech, zaprosił ją prezydent rosyjski Władimir Putin na występ 9 maja 2005 roku na Placu Czerwonym w Moskwie, z okazji 60–tej rocznicy zakończenia II wojny światowej. W listopadzie 2006 roku opublikowała pierwsze DVD, fragment występu w paryskiej Olympii. 6 maja 2007 roku zaśpiewała na prośbę prezydenta Nicolas'a Sarkozy'ego, podczas wyborów prezydenckich we Francji 2007 roku, francuski hymn narodowy. W październiku 2007 roku ukazał się, po ośmioletniej przerwie jej niemieckojęzyczny album In meinem Herzen. Ponad 20 lat po ostatnim niemieckim tournée Mireille Mathieu wyruszyła wiosną 2008 roku w trasę koncertową, prezentując zarówno swoje aktualne utwory, jak i największe przeboje z przeszłości. W październiku 2009 ukazała się płyta CD Nah bei Dir z 14 nowymi tytułami niemieckimi. W kwietniu i maju 2010 roku dała 22 koncerty w Niemczech, Austrii i Danii, jesienią tego samego roku występowała na Litwie i Łotwie, a 28 listopada 2010 roku zaśpiewała ponownie w Warszawie, w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki. W październiku 2016 polska publiczność mogła podziwiać francuską gwiazdę we Wrocławiu, Warszawie i Gdyni, a 5 marca 2020 roku w Hali COS Torwar w Warszawie.

Pod koniec września 2012 roku Mireille Mathieu pozwała Le Petit Journal, program telewizyjny nadawanym na francuskim kanale telewizyjnym Canal+, za „zniesławienie” i „fałszywe stwierdzenia”. Prezenter telewizyjny wyśmiewał Mathieu jako „najlepszą zwolenniczkę” feministycznej grupy rosyjskiej Pussy Riot, której trzy członkinie zostały skazane na dwa lata obozu pracy za odśpiewanie w cerkwi prawosławnej w Moskwie „punkowej modlitwy” przeciwko prezydentowi Rosji Władimirowi Putinowi. W wywiadzie dla rosyjskiego kanału TV Tsentr, Mireille Mathieu, jedna z najbardziej znanych francuskich osobistości w Rosji, powiedziała o nich: « Myślę, że te młode dziewczyny są trochę nieświadome. Wybór kościoła... To nie jest miejsce do demonstrowania. Można demonstrować w inny sposób. Kościół jest miejscem medytacji. To świętokradztwo! » Podczas gdy Pussy Riot, symbole walki o wolność słowa w Rosji, otrzymały wiele wsparcia, zwłaszcza od międzynarodowych gwiazd, takich jak Madonna, stanowisko Mireille wywołało kontrowersje. Mireille Mathieu powiedziała, że jest „głęboko zraniona oczernianiem przez Le Petit Journal”, oceniając, że jej komentarze zostały wyrwane z kontekstu. 12 września Yann Barthès, w peruce, odczytał na antenie odpowiedź piosenkarki, w której stwierdziła, że końcówka jej wywiadu, w której domagała się „ułaskawienia” w rosyjskim wymiarze sprawiedliwości, została wycięta podczas montażu. Jednak 5 lutego 2014 roku sąd oddalił pozew twierdząc: « Nawet jeśli Mireille Mathieu może zasadnie czuć się zraniona i wyśmiewana, „komentarze i obrazy przedstawione nie będą uznane jako zniesławiające” ». Jednak 3 grudnia 2014 roku ten sam sąd 17e chambre du Tribunal de grande instance de Paris nakazał France Télévisions wypłacić Mireille Mathieu 5.000 euro odszkodowania i 4.000 euro tytułem kosztów sądowych, za zniesławienie popełnione na jej szkodę 22 i 29 września 2012 roku w programie On n'est pas couché na kanale France 2, którego prowadzący Laurent Ruquier i felietoniści, zdaniem sądu, zniekształcili komentarze piosenkarki dotyczące potępienia Pussy Riot, a następnie „przypisali [rzekomą] bliskość piosenkarki z reżimami totalitarnymi”.

Vladimir Putin i Mireille Mathieu w Moskwie (1.11.2008) Źródło: Wikimedia Commons

Chociaż ojciec przekazał jej miłość do opery, to z matką łączyła ją najpiękniejsza i najszlachetniejsza więź. Zabierała ją w trasy koncertowe, dzięki czemu stała się ulubienicą publiczności. Kiedy 22 marca 2016 straciła matkę, która miała 94 lata, jej życie się zawaliło. Podczas ceremonii pogrzebowej 24 marca przytuliła się do trumny, nad otwartym grobem, i przez kilka minut tak pozostała. Przez kolejne miesiące nie była aktywna publicznie i stała się cieniem samej siebie. Utratę ukochanej osoby wyraziła słowami: « Bardzo tęsknię za moją mamą. Są bardzo trudne i smutne chwile, bo jestem teraz w domu i wszystko mi ją przypomina. Czasami czuję się dość zdesperowana. To naprawdę nie jest łatwe[…]^[5].

Mireille Mathieu mieszka z siostrą w Paris-Neuilly.

Życie prywatne Mireille Mathieu

Życie prywatne Mireille Mathieu owiane jest tajemnicą. Artystka nigdy nie ujawniła żadnych informacji o życiu prywatnym. Na pytanie, czy kocha Johnny'ego Starka, nigdy nie odpowiedziała „tak”. Mówi raczej o drugim ojcu, « jestem jakby jego córką ». Krążące plotki o relacjach Mireille Mathieu z Johnnym Starkiem doprowadziły nawet do twierdzenia, że tuż przed śmiercią Johnny Stark rozwiódł się z żoną, aby potajemnie poślubić Mireille. Plotka ta znalazła też potwierdzenie w książce Champagne tiède et biscuits mous Jean-Marca Thibaulta. Na temat związku Mireille Mathieu i Starka rozpisywało się wiele gazet, między innymi w France Dimanche ukazał się 8 grudnia 2019 roku artykuł Mireille Mathieu : Mariée en secret !^[6].

Śmierć Starka 24 kwietnia 1989 roku była tragedią dla Mireille Mathieu, która nigdy tak naprawdę nie pogodziła się z tą stratą. « Straciłam swoją drugą połówkę » – powtarza. Choć Johnny Stark nigdy nie ożenił się ze swoją uczennicą, pozostaje częścią wielkiej rodziny piosenkarki.

Mówi się także o jej związku z młodym prezenterem radiowym i telewizyjnym Jean-Pierre'em Foucault'em oraz o udawanym romansie z dziennikarzem Yves'em Mourousi^[7].

Na pytanie dlaczego nie założyła rodziny i nie urodziła dziecka odpowiedziała w programie Figaro TV: « Nie stworzyłam rodziny, ale tworzę ją poprzez moich fanów, którzy mnie otaczają. To nie jest niekompatybilne, to nie jest też wybór. Dużo podróżuję, mam siostrzenice i siostrzeńców »... « Więc może też podświadomie, bo byłam najstarsza z czternaściorga dzieci i widziałam moją mamę... Praca, ciężka praca ». Piosenkarka jest bardzo dyskretna w kwestii swoich romansów: « Moje życie prywatne to tajemniczy ogród, ale tak, oczywiście, że miałam [romanse]. Na szczęście mogę zachować to w tajemnicy »^[8].

W Nowym Jorku, gdzie 17 października 1966 roku wystąpiła w programie The Merv Griffin Show, śpiewająca zawsze o miłości, wyznała z przykrością: « Tylko w piosence mogę powiedzieć kocham ».

O Mireille Mathieu można powiedzieć, że jest to serce, które śpiewa, które płacze...jednak przede wszystkim serce, które kocha.

Repertuar (wybór)

• Mon credo (1966)
• Paris en colère (1966)
• Un homme et une femme (1966)
• La dernière valse (1967)
• Ce soir ils vont s'aimer (1967)
• Mon bel amour d'été (1969)
• Vivre pour toi (1969)
• Donne ton cœur, donne ta vie (1970)
• Meine Welt ist die Musik (1970)
• Pourquoi le monde est sans amour (1970)
• Akropolis Adieu (1971)
• C'est l'amour et la vie que je te dois (1973)
• Tu ne m’aimes pas (1973)
• La paloma adieu (1973)
• Tous les enfants chantent avec moi (1975)
• La Vie en rose (1976)
• Ma mélodie d’amour (1976)
• L’Anniversaire (1976)
• Mille colombes (1977)
• Santa Maria de la Mer (1978)
• Une femme amoureuse (1980)
• New York New York (1982)
• Tu n'as pas quitté mon cœur (1982)
• Ma vie m’appartient (1982)
• Je veux l’aimer (1983)
• L’Hymne à l’amour (1985) (piosenka Édith Piaf)
• Non, je ne regrette rien (1985) (piosenka Édith Piaf)
• Ne me quitte pas (1985) (piosenka Jacques'a Brela)
• Après toi (1986)
• T’aimer (1986)
• L’Enfant que je n’ai jamais eu (1988)
• Je me parle de toi (1989)
• Ce soir je t’ai perdu (1990)
• Mon Dieu (1990) (piosenka Édith Piaf)
• La Solitude (2002)
• Une place dans mon cœur (2005)
• Un peu d'espérance (2005)
• Gott im Himmel (2007)
• Nah bei Dir (2009)
• Ich hab' meinen Platz gefunden (2013)
• Ce n'est rien (2014)
• La Colombe de Noël (2015)
• Le premier regard d'amour (2018)

Literatura

• Emmanuel Bonini: La Véritable Mireille Mathieu, Paris, Pygmalion (Flammarion), 2005

Linki

• Communiqué de presse Sony Music / Abilene Disc / Mireille Mathieu (oficjalna strona) w mireillemathieu.com (dostęp 25 styczeń 2022)
• Laurent Chignaguet: Mireille Mathieu perd son procès contre Le petit journal w Le Figaro télé, 7 luty 2014, online

Przypisy

1. ↑Jonathan Murciano:Mireille Mathieu explique pourquoi elle n’a pas eu d’enfants w Closer, 15 październik 2014, online, dostęp 21.01.2022
2. ↑Benoît Franquebalme: Mireille Mathieu : Elle pleure son premier mentor w France Dimanche, 24 luty 2012, online
3. ↑Eugene Bonaventure: Que devient Mireille Mathieu? Sa biographie, sa vie privée et ses actualités w Legit, online
4. ↑Avant Inna Shevchenko, les personnalités qui ont inspiré Marianne 15 juillet 2013 sur le site de la voix du Nord w La Voix du Nord,15 lipiec 2013
5. ↑Mireille Mathieu : Elle se laisse mourir de chagrin ! w France Dimanche, 27 maj 2016, online
6. ↑Fanny BRUNO: Mireille Mathieu : Mariée en secret ! w France Dimanche, 8 grudzień 2019, online
7. ↑Clara Margaux: Mireille Mathieu : Sa liaison secrète avec Jean-Pierre Foucault ! w France Dimanche, 14 luty 2015, online
8. ↑Jonathan Murciano: Mireille Mathieu explique pourquoi elle n’a pas eu d’enfants w Closer, 15 październik 2014, online