Jacques Loussier

Jacques Loussier (ur. 26 października 1934 w Angers; zm. 5 marca 2019 w Blois) – francuski pianista, kompozytor i aranżer. W 1959 roku założył razem z kontrabasistą Pierre'em Michelotem (1928–2005) i perkusistą Christianem Garrosem (1920–1988) trio „Play Bach”, które interpretowało w sposób jazzowy dzieła Jana Sebastiana Bacha. Podobne podejście zaprezentował w stosunku do dzieł Vivaldiego, Ravela, Satiego, Debussyego, Schumanna, Gabriela Fauré, Camille'a Saint-Saënsa i wielu innych kompozytorów. Loussier dał około 3.000 koncertów i sprzedał ponad 7 milionów albumów. Zasłynął również jako autor muzyki do około 100 filmów. Jako kompozytor zaliczany jest do nurtu „third stream („trzeci nurt”), którego przedstawiciele łączą muzykę klasyczną z jazzem.

194px Jacques Loussier 02
Jacques Loussier.
Źródło: Wikimedia Commons

Rodzina

Żona: 1) od 1959 (1998 rozwód) stylistka Sylvie de Tournemire, 2) producentka Elizabeth Note[1];
Dzieci: 5 z 1) małżeństwa, m.in. Hélène (ur. 1960), Thomas (ur. 1962), Julien (ur. 1965), Jean-Baptiste (ur. 1969) i Pierre (ur. 1969).

Życiorys

Jacques Loussier urodził się 26 października 1934 w Angers w niezamożnej rodzinie. Od dziesiątego roku życia uczył się gry na fortepianie. Fascynowała go muzyka Jana Sebastiana Bacha i godzinami grał Preludium g-moll oraz Notenbüchlein für Anna Magdalena Bach (Książeczka nutowa dla Anny Magdaleny Bach). Wprowadzał przy tym swoje własne zmiany. W wieku 16 lat rozpoczął naukę w Konserwatorium Paryskim u pianisty Yves'a Nata (1890–1956). Tutaj poznał flecistę Jean-Pierre'a Eustache'a (1930–2014), z którym się zaprzyjaźnił. Pewnego dnia Eustache potrzebował pianistę do restauracji w Caen, gdzie grał każdego wieczoru. Posłał telegram do przyjaciela i od tego wyjazdu zaczęła się kariera Loussiera jako „muzyka jazzowego”.

Po czteroletnim okresie studiów Loussier zaczął podróżować po świecie, aby poznać inne style muzyczne. Przez dwa lata przebywał na Kubie, podróżował po Bliskim Wschodzie i Ameryce Łacińskiej. W Francji akompaniował między innymi takim piosenkarzom jak Catherine Sauvage (1929–1998), Léo Ferré (1916–1993), Charles Aznavour (1924–2018) i Frank Alamo (1941–2012).

W 1959 roku Jacques Loussier założył razem z kontrabasistą Pierre'em Michelotem (1928–2005) i perkusistą Christianem Garrosem (1920–1988) trio Play Bach, które interpretowało w sposób jazzowy dzieła Jana Sebastiana Bacha. Dzięki aranżacjom Loussiera zespół odniósł międzynarodowy sukces, czego dowodem jest sprzedaż ponad 7 milionów albumów i kilka złotych płyt w Francji i za granicą. W latach 1960–1970 dał ponad 3.000 koncertów w ponad 80 krajach.

Loussier skomponował muzykę do ponad 100 filmów oraz czołówek seriali telewizyjnych, z których najbardziej znane są emitowany także w Polsce serial Thierry la Fronde (Thierry Śmiałek) i Vidocq.

W 1977 roku kupił w Prowansji zamek Miraval z należącym do niego 600 hektarowym areałem ziem oraz 30 hektarami winnic. Założył tam studio nagrań „Studio Miraval”, w którym swoje albumy nagrały między innymi takie zespoły jak Pink Floyd (album The Wall), The Cure (albumy Kiss Me, Kiss Me, Kiss Me), AC/DC (album Blow Up Your Video) oraz gościli Elton John i Sting. Posiadłość tą sprzedał w 1998 roku.

W 1980 roku trio Play Bach rozpadło się. Odtąd Jacques Loussier poświęcił się poszukiwaniom muzycznym, tworząc przede wszystkim Suites pour piano et synthétiseurs (Suity na fortepian i syntetyzator) z udziałem perkusisty Luca Hellera.

W 1985 roku reaktywował zespół trio Play Bach w nowym składzie z perkusistą André Arpino i kontrabastą Vincentem Charbonnierem. W 1987 roku Loussier skomponował mszę Lumières, koncert na trąbkę, koncert na skrzypce i perkusję oraz utwór na instrumenty smyczkowe Tableaux Vénitiens. W 1989 roku napisał dla Serge'a Golovine'a i Claude Bessy muzykę do baletu Trois couleurs wystawionego w Grand Palais przez szkołę École de danse de l'Opéra national de Paris z okazji 200-lecia Rewolucji Francuskiej. Po sukcesie adaptacji Czterech pór roku Vivaldiego zaczął zajmować się od 1990 roku muzyką francuską z początku XX wieku m.in. Gymnopédies Erika Satiego, Bolero Maurice'a Ravela i w 2000 roku twórczością Debussyego. W 2001 roku wrócił do Bacha i razem z trio nagrał Wariacje Goldbergowskie oraz płytę CD Baroque Favorites, na której znalazły się utwory barokowych kompozytorów Domenico Scarlattiego (1685–1757), Georga Friedricha Haendla (1685–1759), Tomaso Albinoniego (1671–1751), Alessandro Marcello (1673–1747) i Marina Marais'a (1656–1728). Następnie zajmował się dziełami Ludwiga van Beethovena (1770–1827), Fryderyka Chopina (1810–1849) i Amadeusza Mozarta (1756–1791).

Jacques Loussier przeszedł w 2011 roku udar mózgu, po którym wycofał się z występów. Zmarł 5 marca 2019 w szpitalu w Blois i został pochowany na cmentarzu w Cour-sur-Loire[2].

Dyskografia (wybór)

1959 : Play Bach No. 1 (Decca SS 40 500)
1960 : Play Bach No. 2 (Decca SSL 40 502)
1961 : Play Bach No. 3 (Decca SSL 40 507)
1962 : Jacques Loussier Joue Kurt Weill (RCA 430-071)
1963 : Play Bach No. 4 (Decca SSL 40.516)
1964 : Play Bach No. 5 (Decca SSL 40.205 S)
1965 : Play Bach aux Champs-Élysées (coffret Decca, dwa albumy, SSL40.148)
1972 : Dark of the Sun (MGM SE-4544ST)
1973 : Jacques Loussier Trio "6 Master Pieces" (Philips 6321-100)
1974 : The Jacques Loussier Trio In Concert at the Royal Festival Hall (Philips 6370 550 D)
1974 : Jacques Loussier et le Royal Philharmonic Orchestra (Decca PFS 4176)
1979 : Pulsion (CBS 84078)
1979 : Pulsion sous la mer (Decca 844 060-2)
1982 : Pagan Moon (CBS CB271)
1986 : Bach to the Future (Start CD SCD2)
1986 : Lumières "Messe Baroque du xxie siècle" (Note Productions CD DECCA NL 425 217-2)
1987 : Jacques Loussier Live in Japan (King Records Japan CD original Live K32Y 6172)
1987 : Bach to Bach (Start CD Original Live in Japan SMCD 19)
1988 : Brandenburg Concertos (Limelight-Japan CD 844 058-2, Decca Record Company)
1988 : The Greatest Bach Partita No.1 in B Flat Major BWV 825 – Orchestral Suite No. 2 in B Minor BWV 1067 (Limelight CD 844 059-2, Decca Record Company)
1993 : Play Bach 93 Volume 1 (Note Productions CD 437000-2)
1993 : Play Bach 93 Volume 2 (Note Productions CD 437000-3)
1994 : Play Bach Aujourd'hui Les Thèmes en Ré (Note Productions CD 437000-4)
1997 : Jacques Loussier Plays Vivaldi (Telarc CD 83417)
1998 : Satie (Telarc CD 83431)
1999 : Ravel's Bolero (Telarc CD 83466)
2000 : Bach Book 40th Anniversary (Telarc CD 83474)
2000 : Bach's Goldberg Variations (Telarc CD 83479)
2000 : Plays Debussy (Telarc CD 83511)
2001 : Baroque Favorites. Jazz Improvisations: Works by Handel, Marais, Domenico Scarlatti, Alessandro Marcello, Albinoni (Telarc CD 83516)
2002 : Handel: Water Music & Royal Fireworks (Telarc CD 83544)
2003 : Beethoven: Allegretto from Symphony No. 7: Theme and Variations (Telarc CD-83580)
2004 : Impressions of Chopin's Nocturnes (Telarc CD-83602)
2005 : Mozart Piano Concertos 20/23 (Telarc CD-83628)
2006 : Bach: The Brandenburgs (Telarc CD-83644)
2014 : Concertos pour violon no 1 et no 2 (Naxos CD 8.573200, z Sonatą a-moll na skrzypce i fortepian op. 13 Ignacego Paderewskiego)

Linki

  • JACQUES LOUSSIER BIOGRAPHIE/PORTRAIT, DU BACH ET DU JAZZ w : pianoweb.fr (online).

  • Jacques Loussier w: fr.wikipedia.org (online).

  • Jacques Loussier (Piano, Arranger) w Bach Cantatas Website (online).

  • Jacques Loussier Bach's Instrumental Works w Bach Cantatas Website (online).

  • Dyskografia trio Loussiera w Musical World (online).

Przypisy


  1. Daniel E. Slotnik: Jacques Loussier, Pianist Who Jazzed Up Bach, Dies at 84 w: Le Monde 7 marca 2019 (online, dostęp 6.01.2021).

  2. Philippe Landru: Loussier Jacques (1934-2019) w: Cimetières de France et d'ailleurs (online).