Leonhard Ragaz

Leonhard Ragaz (ur. 28 lipca 1868 r. w Tamins; zm. 6 grudnia 1945 r. w Zurychu) - szwajcarski teolog ewangelicko-reformowany, współzałożyciel ruchu religijno-socjalistycznego w Szwajcarii.

Leonhard Ragaz. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Bartolome (1827-1891); matka Luzia Färber (1837-1896); - ożenił się w Chur w 1901 r. z Clarą Nadig (1874-1957), pacyfistką, socjalistką religijną; dzieci syn Jakob (1903-1985) i córka Christina (1905-1983).

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum w Chur Leonhard Ragaz studiował teologię w latach 1886-1889 w Bazylei, Jenie i Berlinie. Na jego dalszy rozwój wywarły wpływ poglądy Adelberta Lipsiusa (1830-1892 ), szkoły Albrechta Ritschla (1822-1889) i Christopha Blumhardta (1842-1919). Od 1890 r. był pastorem w Flerden (kanton Graubünden), od 1895 r. pastorem miejskim w Chur, gdzie zainicjował założenie szkoły dla upośledzonych i szkoły ludowej. W 1902 r. został powołany do katedry Basler Münster w Bazylei. Tutaj w 1903 r. dzięki wygłoszonemu kazaniu, w którym solidaryzował się ze strajkującymi murarzami uzyskał szerokie uznanie publiczne.

Ragaz należał do współzałożycieli i jednocześnie razem z Howardem Eugsterem (1861-1932) i Hermannem Kutterem (1863-1931) do najwybitniejszych reprezentantów ruchu socjalistyczno-religijnego w Szwajcarii. W 1906 r. ukazało się jego pismo programowe Das Evangelium und der soziale Kampf der Gegenwart (Ewangelia i walka społeczna teraźniejszości), W tym samym roku założył z grupą teologów, m.in. Paulem Wernle (1872-1939 ) , czasopismo Neue Wege będące organem ruchu socjalistyczno-religijnego. W 1908 r. został profesorem teologii systematycznej i praktycznej na uniwersytecie w Zurychu. Swoje społeczne zaangażowanie potwierdził wstąpieniem w 1912 r. do Socjaldemokratycznej Partii Szwajcarii (niem. Sozialdemokratische Partei der Schweiz, SPS) i okazaniem poparcia dla strajkujących robotników w 1913 roku. Socjalistyczne wyznanie opierał na »czynie Boga żywego i wierze w jego Królestwo«.

Podczas i po pierwszej wojnie światowej działał razem z żoną w międzynarodowym ruchu na rzecz pokoju. W 1917 r. opublikował w książce Die neue Schweiz (pol. Nowa Szwajcaria) program socjalistyczny, w którym istotę federalizmu i obywatelstwa przedstawił jako społeczną podstawę Szwajcarii. W czasie szwajcarskiego strajku generalnego w 1918 r. ponownie opowiedział się po stronie robotników. W 1921 r. Leonhard Ragaz zrezygnował ze stanowiska profesora i poświęcił się razem z żoną edukacji robotników. W 1924 r. założył w Zurychu centrum edukacyjne Gartenhof. Z powodów pacyfistycznych opuścił w 1935 r. szeregi SPS, gdy ta podczas zjazdu w Lucernie zrezygnowała z antymilitaryzmu. Odtąd już pracował nad swoim dziełem życia Die Bibel, Eine Deutung (pol. "Biblia, interpretacja" 7 tomów, 1947-50), jak również swoją biografią Mein Weg (Moja droga, 1951).

Socjalizm religijny znaczył dla Ragaza »zrozumienie całego chrześcijaństwa jako jego sensu społecznego«. Już w 1933 r. przestrzegał przed Adolfem Hitlerem (1889-1945) i nacjonalizmem. W 1938 r. brał udział w organizowaniu pomocy dla uciekinierów z Niemiec.

Socjalizm i kapitalizm

Dla Leonharda Ragaza, wczesne chrześcijaństwo opiera się na duchu współpracy i wspólnoty. W konsekwencji, ideał socjalistycznej współpracy i własności robotników jest dla niego postulatem wynikającym bezpośrednio z Ewangelii i jednocześnie obietnicą sprawiedliwości w Królestwie Bożym.

Jego koncepcja chrześcijańskiej wiary w sprawiedliwości i pokoju pchnęła Leonharda Ragaza do zaangażowania się w pacyfizm i antymilitaryzm. Nauczał, że jeśli kapitalizm używa siły i przemocy, to jest to odzwierciedlenie jego prawdziwego charakteru, ale jeśli socjalizm robi to samo, to jest to zdradą ideałów.

Dzieła (wybór)

• Evangelium und moderne Moral, 1898.
• Kapitalismus, Sozialismus und Ethik, 1907.
• Das Evangelium und der soziale Kampf der Gegenwart, 1907.
• Jesus Christus und der moderne Arbeiter, 1908.
• Die Prostitution : ein soziales Krebsübel, 1912.
• L'Indépendance intellectuelle de la Suisse, 1917.
• Judentum und Christentum : ein Wort zur Verständigung, 1922.
• Der Kampf um das Reich Gottes in Blumhardt, Vater und Sohn - und weiter!, 1925.
• Die Gleichnisse Jesu, 1944.
• Das Reich Gottes in der Bibel, 1948.
• Die Bibel. Eine Deutung, 7 tomów 1947–50.
• Mein Weg. Eine Autobiographie, 2 tomy, 1952.

Literatura

• Traugott Jähnichen: Ragaz, Leonhard. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 7, Bautz, Herzberg 1994, ISBN 3-88309-048-4, s. 1251–1255.
• Walter Lietha: Ragaz, Leonhard. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 110 (online).
• Andreas Lindt: Leonhard Ragaz. Eine Studie zur Geschichte und Theologie des religiösen Sozialismus, Evangelischer Verlag, Zollikon 1957.

Linki

• Ruedi Brassel-Moser: Ragaz, Leonhard W: Historischen Lexikon der Schweiz (online).
• Biografia na stronie czasopisma Neue Wege.