Karl Wilhelm Ramler

Karl Wilhelm Ramler (ur. 25 lutego 1725 roku w Kołobrzegu (niem. Kolberg), zm. 11 kwietnia 1798 roku w Berlinie; pochowany został w Berlinie na cmentarzu Alter Sophienkirchhof) - niemiecki poeta i tłumacz zaliczany do okresu oświecenia i sentymentalizmu. (wyznania ewangelickiego)

1772 Graff Portrait Karl Wilhelm Ramler Nationalgalerie anagoria
Karl Wilhelm Ramler. (Autor: Anton Graff, po 1771).
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Wilhelm Nikolaus, inspektor podatkowy; matka Elisabeth Stieg, wdowa po Fiddechowie; kawaler.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły w Kołobrzegu, w Szczecinie (niem. Stettin) (1736—1738) i w Halle (1738 do 1742) rozpoczął w 1742 roku studia teologiczne na uniwersytecie w Halle. W 1745 roku przeniósł się na uniwersytet do Berlina i zaczął studiować medycynę, jednak wkrótce porzucił studia. Już w Halle ujawniło się jego zainteresowanie literaturą. W Berlinie poznał Wilhelma Ludwiga Gleima, który poparł go w jego próbach poetyckich i załatwił mu pracę nauczyciela domowego w majątku Lähme koło Werneuchen. W 1747 roku Ramler wrócił do Berlina. W latach 1748-1790 był profesorem filozofii w szkole Kadettenkorps (korpus kadetów). Jego uczniem był tu Karl Ludwig von Knebel. Znalazł tutaj dostęp do kręgów oświeceniowych. Poznał Mosesa Mendelssohna i Friedricha Nicolai.
Razem z Johannem Georgem Sulzerem wydał „Critischen Nachrichten aus dem Reiche der Gelehrsamkeit“. Nawiązał bardzo zażyłą przyjaźń z Gottholdem Ephraimem Lessingem. W 1759 roku wydał epigramy Friedricha von Logau i sprawdził się jako krytyk jego dzieł.
Od 1786 roku był członkiem Pruskiej Akademii Nauk (niem. Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften, obecnie Berlińsko-Brandenburska Akademia Nauk) i Akademii Sztuki (<niem. Akademie der Künste). W 1787 roku powołany został wraz z Johannem Jakobem Engelem do Direktion der königlichen Schauspiele ( dyrekcja królewskich spektakli). Funkcją tę pełnił do 1796 roku.

Znaczenie

Ramler napisał liczne poematy, a przede wszystkim ody. Do jego utworów muzykę napisali między innymi Carl Heinrich Graun, Johann Joachim Quantz, Carl Philipp Emanuel Bach i Georg Philipp Telemann.
Przetłumaczył pisma Horacego, Marcusa Valeriusa Martialisa i Katullusa. Pracował także jako krytyk literacki. Jego kilkutomowe wydanie Martialisa obejmuje prawie wszystkie utwory tego poety. W pierwszym tomie zebrał także wiele wierszy przetłumaczonych przez Martina Opitza, które ponownie opracował.
W pracy jego przyświecała mu zawsze zasada francuskiego estety Charles'a Batteux, którego przetłumaczył czterotomowe dzieło Einleitung in die schönen Wissenschaften (1756-1758) (tytuł oryginału Cours de belles lettres ou principes de la littérature). W większości przypadków tłumaczył i wydawał dzieła mniej znanych poetów. Mendelssohn krytykował go za przyjęcie estetycznej postawy Batteux, ponieważ naśladowanie jej natury zostało podniesione do podstawowej zasady poezji.
Jemu współcześni czcili go jak „niemieckiego Horacego”, następne pokolenie 50 lat później oceniało go jako „poetyckiego mistrza dyscypliny”, a dzisiaj często nazywany jest „ pedantem wiersza”. Jako poeta i krytyk, tłumacz i wydawca ma mocną pozycję wśród postaci berlińskiego oświecenia u schyłku XVIII wieku.

Dzieła (wybór)

  • Critische Nachrichten aus dem Reiche der Gelehrsamkeit , 1750/51.
  • Der Tod Jesu , 1755. (Muzykę skomponowali: Karl Heinrich Graun (1755), Georg Philipp Telemann (1755), Johann Christoph Friedrich Bach (1760) und Joseph Martin Kraus (1776))
  • Die Lieder der Deutschen, 1766.
  • Sammlung der besten Sinngedichte der deutschen Poeten, 1766.
  • Die Hirten Bey Der Krippe Zu Bethlehem, 1783.

Literatura

  • Hermann Petrich: Ramler, Karl Wilhelm. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 27, Leipzig 1888, strony 213–215.
  • Eberhard Fromm: Ramler, Karl Wilhelm. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Berlin 2003, strona 131