Karl Müllenhoff

Karl Victor Müllenhoff (ur. 8 września 1818 roku w Marne (Dithmarschen), zm. 19 lutego 1884 roku w Berlinie) - niemiecki filolog i mediewista. (wyznania ewangelickiego)

Karl Müllenhoff
Karl Müllenhoff.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Johann Anthon (1793–1857), kupiec w Marne; matka Anna Oselich(1800–25); ożenił się 1) w Kronprinzenkoog w 1846 roku z Henriette Thaden (ur. 1873 roku), 2) w Berlinie (?) w 1875 roku z Ferdinande Helmsdörfer, przypuszcalnie 3) Anna Pelmann z Oldenswort koło Eiderstedt; z pierwszego małżeństwa miał 3 synów i córkę, z drugiego małżeństwa miał dwoje dzieci, między innymi Adolfa.

Życiorys

Jego ojciec zachęcał go do dążenia do wyższych celów, wpoił mu "wyższą ludzką edukację" jako cel życia i zasugerował mu: "Niech to będzie twoją zasadą: co chcesz robić, kim być chcesz, zawsze rób to do końca , nigdy do połowy”. Pisał do niego: „coś przeciętnego, powszedniego nie chcę od Ciebie”. Poprzez to stworzył ostre wymagania wobec syna, które Karl sam sobie stawiał przez całe życie i których do końca swojej pracy nie spełnił.
Początkowo uczęszczał do szkoły podstawowej w Marne i uczył go języka łacińskiego i greckiego kandydat na teologa Nehlsen i późniejszy pastor w Wesselburen. Od 1830 roku uczył się w Meldorf, której dyrektorem był filolog i historyk dr Wilhelm Heinrich Kolster, uczeń  Niebuhra. Od 1837 roku studiował filologię u profesora Gregora Wilhelma Nitzscha na uniwersytecie w Kilonii, od 1839 roku u Gottfrieda Hermanna i Moriza Haupta w Lipsku, w latach 1839-1841 w Berlinie u Karla Lachmanna, Wilhelma Grimma, Augusta Boeckha, Johanna Gustava Droysena i od 1841 roku ponownie w Kilonii, gdzie otrzymał tytuł doktora po obronie pracy na temat teologii Sofoklesa. Po okresie pracy jako nauczyciel domowy w Meldorf podjął pracę w bibliotece uniwersyteckiej w Kilonii i habilitował się. Na uniwersytecie uczył języka niemieckiego, literatury i mitologii, a w 1846 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W tym czasie ukazało się wydanie zbioru „Sagen, Märchen und Lieder der Herzogtümer Schleswig, Holstein und Lauenburg“ (1845), powstałego we współpracy z przyjaciółmi Theodorem Mommsenem i Theodorem Stormem. Niejako kontynuacja tych zainteresowań pojawiła się w przyjaźni z Klausem Groth, którego ludowy poemat „Quickborn“ (1854), w późniejszych wydaniach zaopatrzył w słowniczek, wprowadzenie i tłumaczenie. W 1854 roku otrzymał nominację na profesora zwyczajnego.
W 1858 roku został następcą Friedricha Heinricha von der Hagena na uniwersytecie Friedrich-Wilhelms-Universität w Berlinie (od 1947 Humboldt-Universität zu Berlin), a w 1864 roku wybrano go jako następcę Jacoba Grimma w Pruskiej Akademii Nauk (obecnie Berlińsko-Brandenburska Akademia Nauk). W Berlinie pozyskał rzeszę studentów między innymi takich jak Wilhelma Scherera i Eliasa von Steinmeyera, którzy znacząco przyczynili się do rozwoju germanistyki.

Znaczenie

Przez całe życie jego naukowa praca krążyła wokół wielkiego projektu „Deutschen Altertumskunde“ (Niemieckiej archeologii), z czego za jego życia ukazał się tylko pierwszy tom (1870) i połowa piątego tomu (1883). Chciał , począwszy od badań dotyczących kolonizacji Europy , mitologii , form religii i państwa , jak i literackiej tradycji (szczególnie heroiczne sagi ) opisać plemiona germańskie. Jego daleko sięgające prace udowodniły skrupulatną znajomość języków germańskiego i klasycznego. Metodologiczny postęp filologii klasycznej, a zwłaszcza jego nauczyciela Karla Lachmanna, był niezbędnym warunkiem poważnej nauki. Próba rewizji tego stanowiska przez jego kolegów Adolfa Holtzmanna i Friedricha Zarncke w tak zwanym „sporze Nibelungów” została przez niego odrzucona.

Dzieła (wybór)

  • Sagen, Märchen und Lieder der Herzogthümer Schleswig, Holstein und Lauenburg, Kiel 1845.
  • Zur altitalischen Sprachkunde, Halle 1852.
  • Zur Geschichte der Nibelunge Not, Braunschweig 1855.
  • Deutsche Altertumskunde. 5 Bände, Berlin 1870-1908.

Literatura

Linki