Karl Friedrich Schimper

Karl Friedrich Schimper. Źródło: Wikimedia Commons

Karl Friedrich Schimper (także Carl Friedrich Schimper; ur. 15 lutego 1803 w Mannheim; zm. 21 grudnia 1867 w Schwetzingen) – niemiecki botanik, geolog i poeta. Jego skrót jako autora naukowej nazwy botanicznej brzmi "K.F. Schimp.". (wyznanie ewangelickie)

Genealogia ↑

Ojciec Friedrich Ludwig Heinrich (1771–1823), geometra, nauczyciel matematyki w Buchsweiler (fr. Bouxwiller, Alzacja), syn Davida Wilhelma (1736–76), urzędnika administracji w Bergzabern; matka Margarethe von Furtenbach; brat Wilhelm (1804–78), botanik, w latach 1834-40 odbył podróże badawcze do Egiptu i Abisynii; – kawaler; kuzyn Wilhelm Philipp (1808–80), botanik, paleobotanik i geolog.

Życiorys ↑

Po nauce w gimnazjum w Mannheim Karl Friedrich Schimper studiował od 1822 r. teologię w Heidelbergu. Jednak po dwóch latach studia przerwał i na zlecenie oraz koszt Actienverein zajął się zbieraniem roślin w południowej Francji i Pirenejach. W 1826 r. wrócił do Heidelbergu, aby studiować medycynę. Poznał tutaj botanika Alexandra Brauna (1805–1877) i zoologa Louisa Agassiza (1807–1873). Od 1828 r. studia kontynuował w Monachium, a w następnym roku doktoryzował się w Tybindze.

Potem żył w Monachium jako niezależny uczony. Zwrócił się ku botanice i geologii. W 1829/30 prowadził badania o ulistnieniu i wczesnym zlodowaceniem Alp. Stworzył pojęcie epoka lodowa (niem. Eiszeit) na określenie okresu zlodowaceń w Europie, które pierwotnie rozciągało się na cały czwartorzęd. W 1840 r. prowadził badania geologiczne Alp na zlecenie księcia koronnego Maksymiliana II (1811–1864). Wbrew dotychczas głoszonej teorii przez Leopolda von Bucha (1774–1852), że Alpy powstały w wyniku nagłego wypiętrzenia z dołu do góry twierdził, że ukształtował je horyzontalny nacisk, który kurczącą się Ziemię pofałdował. W ostatnich latach życia Schimper mieszkał w Mannheim i Schwetzingen (od 1849). W tym czasie prowadził fizjologiczne badania mszaków. Odkrył kapilarne pobieranie wody u prątników i studiował kierunek wzrostu mchów, przy czym rozwinął pojęcia hiponastia, epinastia, diplonastia. Jego dzieło Über die Witterungsphasen der Vorwelt (1843) jest pionierską pracą w dziedzinie paleoklimatologii.

Schimper prowadził wykłady podczas spotkań przyrodników m.in. w Jenie (1854/55), Getyndze (1854), Bonn (1857), Karlsruhe (1858) i Szczecinie (1863). Pomimo poparcia Matthiasa Schleidena (1804–81) nie otrzymał profesury na uniwersytecie w Heidelbergu. Ostatnie lata życia spędził w skromnych warunkach dzięki skromnej pensji wypłacanej przez księcia Badenii. Jego morfogenetyczne prace wysoko cenili jemu współcześni botanicy Wilhelm Hofmeister (1824–77) i Ludwig Radlkofer (1829–1927). Stworzona przez Schimpera teoria o geometrycznym ulistnieniu dała nowy impuls badaniom i została dalej rozwinięta.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑