Joseph Victor Widmann

Joseph Victor Widmann (ur. 20 lutego 1842 w Nennowitz (Brněnské Ivanovice), dzisiaj część Brna; zm. 6 listopada 1911 Bernie) – szwajcarski dziennikarz i pisarz. (wyznanie ewangelicko-reformowane)

Joseph Victor Widmann
Joseph Victor Widmann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Joseph Otto, pastor; matka Charlotte z domu Wimmer, pianistka; – ożenił się w 1865 r. z Sophie Brodbeck z domu Ernst.

Życiorys

Joseph Victor Widmann uczęszczał do szkół w Liestal i Bazylei, studiował teologię i filozofię w Bazylei (1861–62), Heidelbergu (1862–64) i w Jenie (1864). W 1865 r. zdał teologiczny egzamin państwowy. Po studiach pracował jako organista i nauczyciel śpiewu w Liestal, w 1867 r. został pastorem pomocniczym w Frauenfeld, od 1868 do 1879 był dyrektorem szkoły dla dziewcząt w Bernie, ale z powodu liberalnych poglądów nie wybrano go na dalszą kadencję. W latach 1880–1911 pracował jako felietonista w berneńskiej gazecie »Der Bund«, a od 1881 r. był redaktorem naczelnym w »Sonntagsblatt«.

Jako czołowy krytyk literacki niemieckojęzycznej Szwajcarii Joseph Victor Widmann uczynił felieton miejscem, w którym dyskutowano także kwestie polityczne i społeczne. Chociaż raczej reprezentował poglądy konserwatywne i przyjaźnił się z Carlem Spittelerem, Gottfriedem Kellerem i Johannesem Brahmsem, to wspierał młode talenty takie jak Robert Walser, Ricarda Huch i Hermann Hesse. Krytyczne omówienie pisma Fryderyka Nietzschego »Jenseits von Gut und Böse im Bund« należy do najwcześniejszych recepcji pism tego filozofa i zwróciło na niego uwagę czytelników, chociaż Nietzsche uważał, że został źle zrozumiany.

W opowiadaniach, wierszach, sztukach teatralnych i librettach pozostał epigonem. Do tekstów Josepha Victora Widmanna muzykę napisali m.in. Ignaz Brüll (opera »Das steinerne Herz«), Hermann Goetz (opera »Der Widerspenstigen Zähmung«) i Friedrich Hegar (oratorium »Manasse« op. 16). Z jego obszernej korespondencji opublikowano wymianę listów z Henriette Feuerbach (1812–1892, przybrana matka malarza Anselma Feuerbacha), Huch, Kellerem, Spittelerem i Clarą Schumann. Z Johannesem Brahmsem odbył trzy podróże do Włoch. W 1880 r. uniwersytet w Bernie nadał mu tytuł doctora honoris causa.

O popularności Josepha Victora Widmanna może świadczyć fakt, że w 1914 r. upamiętniono go w Bernie wznosząc na placu Hirschengraben, naprzeciwko byłej redakcji »Der Bund«, studnię jego imienia (Widmann-Brunnen), którą w 1923 r. ozdobił figurą z brązu rzeźbiarz Hermann Haller (1880–1950).

Dzieła (wybór)

  • Der geraubte Schleier : dramatisirtes Märchen nach Musäus, 1864.
  • Erasmus von Rotterdam : Historisches Spiel aus der Reformationszeit, 1865.
  • Arnold von Brescia : Trauerspiel in 5 Aufzügen, 1867.
  • Buddha : epische Dichtung in zwanzig Gesängen, 1869.
  • Der Wunderbrunnen von Is : epische Dichtung in zwölf Gesängen, 1871.
  • Oenone : Trauerspiel in fünf Aufzügen, 1880.
  • Der Redacteur. Als Mädchen : zwei spanische Novellen, 1884.
  • Die Patrizierin : Lebensbild aus der modernen Gesellschaft, 1888.
  • Jenseits von Gut und Böse : Schauspiel in drei Aufzügen, 1893.
  • Der Journalist, 1896.
  • Der Musenhof zu Meiningen, 1897.
  • Sizilien und andere Gegenden Italiens : Reiseerinnerungen, 1898.
  • Johannes Brahms in Erinnerungen, 1898.
  • Moderne Antiken, 1901.
  • Der Heilige und die Tiere, 1905.
  • Spaziergänge in den Alpen : Wanderstudien und Plaudereien, 1909.

Literatura

  • Dirk Strohmann: Josef Victor Widmann w Andreas Kotte (Hrsg.): Theaterlexikon der Schweiz. Tom 3, Chronos, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0715-9, s. 2092.
  • Elisabeth i Max Widmann: Josef Viktor Widmann, 2 tomy, 1922-24.
  • Rätus Luck: „Widmann, Josef Viktor” w Historisches Lexikon der Schweiz (HLS) (online).

Linki

Autor: Roman Penkała