Johann Wilhelm Schirmer

Johann Wilhelm Schirmer (ur. 7 września 1807 w Jülich; zm. 11 września 1863 w Karlsruhe) był niemieckim malarzem pejzażystą, sztycharzem i litografem należącym do szkoły düsseldorfskiej.

Johann Wilhelm Schirmer. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Johann Gottlob (1763–1826) z Zielonej Góry (niem. Grünberg) na Dolnym Śląsku, mistrz introligatorski w Jülich; matka Wilhelmine Johanna Christina (1768–1841), córka adwokata dworskiego Friedricha Wilhelma von Breitschwerta w Stuttgarcie; rodzeństwo 3 braci i 2 siostry; – ożenił się w Rinteln/Weser w 1841 z Emilie von von Bardeleben (1811–97); miał 3 synów i 2 córki.

Życiorys

Johann Wilhelm Schirmer uczył się w latach 1821–24 zawodu introligatora w warsztacie ojca. W tym czasie powstały jego pierwsze rysunki i ryciny. W 1825 r. rozpoczął studia w Akademii Sztuki w Düsseldorfie, gdzie jego nauczycielami byli Wilhelm von Schadow (1788–1862) i Heinrich Christoph Kolbe (1771–1836). Na jego wykształcenie jako malarza pejzażysty wpłynął Carl Friedrich Lessing (1808–80), z którym w 1827 r. założył »Landschaftlichen Komponierverein«. W 1828 r. zyskał wielkie uznanie w świecie sztuki dzięki obrazowi »Niemiecka puszcza« (Deutscher Urwald), który został wystawiony w Berlinie. W 1828 i 1829 odbył podróż w góry Eifel, a w 1830 r. do Belgii. W tym samym roku kierował tymczasowo klasą pejzażu w Akademii Sztuki w Düsseldorfie, w 1832 r. otrzymał tam stałą posadę, a w 1839 nominację na profesora. W celu studiowania pejzaży przebywał w 1835 i 1837 r. w Szwajcarii, jak również w Normandii. W 1850 podróżował do Paryża, w 1851 do południowej Francji.

W latach 1839–40 udał się w długą podróż po Włoszech, która prowadziła przez Mediolan, Genuę do Rzymu. Jego dotąd silnie romantyczne pojmowanie malarstwa zbliżyło się pod wpływem Nicolasa Poussin'a i Claude'a Lorrain'a (1600–1682) do ich dzieł, które studiował w rzymskich zbiorach i do klasycznej scenicznej kompozycji pejzażu. W 1855 r. otrzymał od księcia regenta (późniejszego wielkiego księcia Fryderyka I Badeńskiego) Badenii nominację na dyrektora nowo założonej szkoły sztuki, późniejszej Państwowej Akademii Sztuk Pięknych (Staatliche Akademie der Bildenden Künste Karlsruhe) w Karlsruhe, gdzie pracował do końca życia.

Schirmer zalicza się do najwybitniejszych przedstawicieli późnoromantycznego niemieckiego malarstwa pejzażowego w pierwszej połowie XIX wieku. Stylistycznie w swoich pracach porusza się między tradycyjnymi kompozycjami wyidealizowanych pejzaży a realistycznymi wrażeniami wynikającymi z bezpośredniego obcowania z naturą. Jako nauczyciel ukształtował całą generację młodych niemieckich malarzy, do której należeli m.in. Arnold Böcklin (1827–1901), Anselm Feuerbach (1829–80), Ferdinand von Keller (1842–1922) i Hans Thoma (1839–1924).

Obrazy (wybór)

 

Kipiel morska z odległymi statkami, 1836, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.
Źródło: Wikimedia Commons

 

Dom pod kasztanami na południu Tyrolu, 1839/1840, Museum im Weimarer Stadtschloss.
Źródło: Wikimedia Commons

• Leśna kaplica, 1829, Wallraf-Richartz-Museum Köln.
• Grota Egerii, 1829, Museum der bildenden Künste Leipzig.
• Kipiel morska z odległymi statkami, 1836, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.
• Pejzaż jesienny, 1838.
• Das Wetterhorn, 1838.
• Dom pod kasztanami na południu Tyrolu, 1839/1840, Museum im Weimarer Stadtschloss.
• Pejzaże biblijne w 26 rysunkach węglem, 1855/1856.
• Cztery obrazy z historii miłoiernego Samarytanina, 1856/1857, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.
• Nadciągająca burza w rzymskiej Kampanii, 1858, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.
• Dwanaście obrazów olejnych na temat historii Abrahama, 1859–1862, Nationalgalerie Berlin.
• Burzliwy wieczór, um 1860, Neue Pinakothek, München.
• Włoski krajobraz z pielgrzymami, Kunstakademie Düsseldorf.

Literatura

• Friedrich von Weech: Schirmer, Wilhelm w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 31, Duncker & Humblot, Leipzig 1890, s. 312–315.
• Andrea Tietze: Schirmer, Johann Wilhelm w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 23, Duncker & Humblot, Berlin 2007, ISBN 978-3-428-11204-3, s. 9,

Linki

• Wykaz prac Schirmera.
• Badische Biographien; Zweiter Theil; Schirmer, Johann Wilhelm.
• Johann Wilhelm Schirmer w Deutsche Digitale Bibliothek.
• Prace w Museum Digital.