Johann von Herbeck

Johann Ritter von Herbeck (pseudonim Melchior Frank; ur. 25 grudnia 1831 w Wiedniu; zm. 28 października 1877 w Wiedniu) - austriacki kompozytor i dyrygent.(wyznanie katolickie)

Johann von Herbeck
Johann von Herbeck.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Josef Hrbek (1798–1855), mistrz krawiecki w Wiedniu; matka Therese, córka cesarkiego muzyka dworskiego Georga Triebensee (1746–1813); dziadek cioteczny Franz (ok. 1750–1827), cesarski radca i chirurg osobisty cesarza Franciszka; wujek Josef Triebensee (1772-1846), kompozytor i kapelmistrz w teatrze w Pradze; – ożenił się w 1852 w Wiedniu z Marią Halstucker; dzieci 3 synów i 1 córka.

Życiorys

Johann von Herbeck jako śpiewak w chórze chłopięcym w klasztorze Heiligenkreuz (Dolna Austria) otrzymywał od 1843 r. lekcje gry na fortepianie od tamtejszego organisty Ferdinanda Borschitzkyego (1803–1889), a w miesiącach letnich w 1845 i 1846 kompozycji uczył go organista i kompozytor Ludwig Rotter (1810–1895) w Wiedniu, poza tym był jednak samoukiem. W 1847 r. rozpoczął w Wiedniu studia filozoficzne i w 1849 prawnicze. Ze studiów zrezygnował w 1852 r. kiedy został kierownikiem chóru w katolickim kościele Piaristenkirche w Wiedniu. W tym samym roku wstąpił do chóru męskiego Wiener Männergesangverein, którego chórmistrzem był w latach 1856–60. W 1858 r. został profesorem w Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki (niem. Konservatorium der Gesellschaft der Musikfreunde) w Wiedniu, jednocześnie kierownikiem założonego w tym samym roku Towarzystwa Śpiewaczego (Wiener Singverein) i w latach 1859–69 był „dyrektorem artystycznym” Towarzystwa Przyjaciół Muzyki.

W 1863 r. został wicekapelmistrzem dworskim, w 1866 pierwszym kapelmistrzem dworskim i w 1870 dyrektorem Opery Wiedeńskiej, w której już od 1869 r. dyrygował. Nieporozumienia z intendentem generalnym opery skłoniły go w 1875 r. do odejścia z niej i został następcą Johannesa Brahmsa (1833–1897) w Towarzystwie Przyjaciół Muzyki, gdzie do śmierci z wielką energią kierował jego koncertami. Dzięki jego wsparciu do Wiednia przybył w 1868 r. Anton Bruckner (1824–1896). W 1874 r. otrzymał tytuł szlachecki.

Johann von Herbeck skomponował m.in. 4 symfonie ((B-dur, 1853; C-dur, 1857; C-dur, 1861; d-moll, 1877)), „Symphonische Variationen“ (1875), „Tanzmomente“ op. 14, 3 kwartety smyczkowe, 6 mszy i liczne utwory na chór męki i mieszany. Jako dyrygent wyróżniał się wyśmienitą pamięcią i doskonałym słuchem. Pod jego kierownictwem odbywały się w Wiedniu premiery utworów Roberta Schumanna (1810–1856) „Manfred“ i „Scenen aus Goethe's Faust“, Franza Schuberta (1797–1828) fragmenty oratorium „Lazarus“ (1863) i VIII Symfonii h-moll "Niedokończonej" (D759). Wystawił także w 1867 „Ein deutsches Requiem, nach Worten der heiligen Schrift” Brahmsa i Giuseppe Verdiego (1813–1901) operę „Aida”, oraz Károla Goldmarka (1830–1915) „Königin von Saba“. Podczas jego działalności w latach 1859–70 życie muzyczne w Wiedniu przeżyło wielki rozkwit.

Literatura

  • Adalbert Horawitz: „Herbeck, Johann Ritter von” w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 12, Duncker & Humblot, Leipzig 1880, s. 23–27.
  • Imogen Fellinger: Herbeck, Johann Ritter von w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 8, Duncker & Humblot, Berlin 1969, ISBN 3-428-00189-3, s. 575 f. (online).