Johann Friedrich Overbeck
Johann Friedrich Overbeck (ur. 3 lipca 1789 w Lubece, zm. 12 listopada 1869 w Rzymie) - niemiecki malarz, rysownik i ilustrator. Był czołowym przedstawicielem grupy nazareńczyków. (wyznania ewangelickiego, a od 1813 katolickiego)
 |
| Autoportret ok. 1830. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Christian Adolph Overbeck (1755-1821), burmistrz w Lubece; matka Elisabeth Kretzschmer Lang (zm. 1820); - ożenił się w Rzymie w 1818 r. z Anną Schiffenhuber (zm. 1853); miał syna i 2 córki (wcześnie zmarły) oraz od 1855 r. adoptowaną córkę Caroline von Rünagel (1817-1872).
Życiorys
Johann Friedrich Overbeck uczęszczał od września 1803 r. do gimnazjum Katharineum w Lubece. Jego pierwszym nauczycielem malarstwa był Joseph Nicolaus Peroux (1771-1849) , u którego uczył się od 1804 roku. W 1806 r. rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu u Heinricha Friedricha Fügera (1751-1818), który zapoznał go z pracami Antona Raphaela Mengsa (1728-1779). W 1810 r. przerwał studia i razem z Franzem Pforrem (1788-1812) oraz Ludwigiem Vogelem (1788-1879) udał się do Rzymu.
Już w Wiedniu założyli oni w 1809 r. Bractwo św. Łukasza, którego celem było odnowienie sztuki w duchu chrześcijaństwa przez ponowne odkrycie starej sztuki włoskiej i niemieckiej. W Rzymie przyłączyli się do nich także, m.in. Johannes Veit (1790-1854), jego brat Philipp Veit (1793-1877) i Peter Cornelius (1783-1867). Określano ich drwiąco nazareńczykami z powodu ich fryzur, tworzonej społeczności klasztornej (mieszkali w zabudowaniach klasztornych Sant’Isidoro a Capo le Case) i misyjnej sztuki.
W tym okresie Overbeck studiował prace malarzy epoki quattrocenta i Raffaella (1483-1520).
W latach 1816-1817 nastąpił przełom w jego twórczości kiedy na zlecenie pruskiego konsula w Rzymie Salomona Bartholdy (1779-1825) miał wykonać freski razem z Corneliusem, Philippem Veitem i Wilhelmem Schadow (1788-1862) w jego rezydencji na temat Józefa w Egipcie. W latach 1817-1828 wykonywał wspólnie z przyjaciółmi freski w willi księcia Casino Massimo.
Johann Friedrich Overbeck odrzucił propozycję profesury w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (1826), jak również w Düsseldorfie (1829).
Znaczenie
Johann Friedrich Overbeck razem z Corneliusem jest jednym z najważniejszych przedstawicieli próby odnowy niemieckiego malarstwa religijnego w ducha XIX wieku. Jego prace i rola jako lidera nazarejczyków w ostatnich dziesięcioleciach wzrosła poprzez liczne publikacje i duże wystawy we Frankfurcie (1977), w Rzymie (1981), Monachium (1984) i Lubece (1989). Jego prace stanowią istotną część zbiorów muzeum Behnhaus w Lubece.
Obrazy (wybór)
- Portret malarza Franza Pforra, 1810, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Józef sprzedany przez braci, 1816/17, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Vittoria Caldoni, 1821, Neue Pinakothek, Monachium.
- Chrystus na Górze Oliwnej, 1827-33, Kunsthalle, Hamburg.
- Sposalizio, 1834-36, Muzeum Narodowe, Poznań.
- Triumf religii w sztuce, 1840, Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt nad Menem.
- Chrzest, 1862-64, Neue Pinakothek, Monachium.
Literatura
- Friedrich Pecht: „Overbeck, Friedrich”. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 25, Duncker & Humblot, Leipzig 1887, s. 7-14, online.
- Ekkehard Mai: „Overbeck, Johann Friedrich”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 19, Duncker & Humblot, Berlin 1999, ISBN 3-428-00200-8, s. 721-723, online.
- Norbert Werner: Overbeck, Johann Friedrich. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 6, Bautz, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1, s. 1391-1392.
Linki
- Dzieła Friedricha Overbecka w zeno.org.
- Rysunki Friedricha Overbecka w Albertina Sammlungen Online.