Jean de Labadie

Jean de Labadie (ur. 13 lutego 1610 r. w Bourg koło Bordeaux (Francja); zm. 13 lutego 1674 r. w Altonie koło Hamburga) - francuski mistyk i inicjator pietystycznego separatyzmu w Kościele ewangelicko-reformowanym. (wyznania katolickiego, później ewangelicko-reformowanego)

Jean de Labadie. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Jean Charles de Labadie.

Życiorys

Jean de Labadie studiował od 17 roku życia we francuskim kolegium jezuickim. Niebawem też wstąpił do zakonu jezuitów. W 1639 r. opuścił zakon na własne życzenie, choć w 1635 r. złożył śluby zakonne. Już w czasie studiów zwracał się ku mistycyzmowi, co doprowadziło go do przekonania, że powinien wykonać ważne zadanie w służbie Królestwa Bożego. Przez następnych dziesięć lat działał jako wędrowny kaznodzieja. Jako kanonik w katedrze w Amiens zebrał wokół siebie tzw. "braterstwo", które spotykało się u niego na prywatnych nabożeństwach i czytało w jego mieszkaniu Biblię.

16 października 1650 Jean de Labadie przestąpił na protestantyzm i stał się członkiem Kościoła ewangelicko-reformowanego. Został wypędzony z Montauban, gdzie od 1652 r. pracował jako kaznodzieja i współpracownik tamtejszej akademii reformowanej. W 1657 r. objął takie same stanowisko w Orange i w 1659 r. w Genewie. W Genewie zgromadził się wokół niego krąg zwolenników, który traktował jako prawdziwy Kościół i w zborze tym panowała idea naśladowania pierwszych chrześcijan. Do jego słuchaczy należał także Filip Jakub Spener (1635-1705), założyciel pietyzmu w luterańskim Kościele. Jego odstępstwa od ortodoksji ewangelicko-reformowanej wzbudziły sprzeciw. Pomimo tego, gdy w 1666 r. otrzymał powołanie do Middelburga w prowincji Zelandia w południowej Holandii próbowano go zatrzymać w Genewie widząc w nim drugiego Jana Kalwina (1509-1564). Labadie przyjął jednak to powołanie.

W Middelburgu do kręgu jego protektorów należały bogate damy, które przekazały mu swój majątek. Umożliwiło mu to stworzenie komuny, która w 1732 r. podupadła. W 1669 r. opuścił Middelburg i udał się ze swoimi zwolennikami do Amsterdamu. W 1670 r. dzięki pośrednictwu Anny Marii von Schürmann (1607-1678), która przyłączyła się do zwolenników Labadiego, gmina osiadła w Herford w Westfalii. Jednak i stąd zostali wypędzeni. W 1672 r. udali się do Bremy i wreszcie do Altony, gdzie Jean de Labadie zmarł w 1674 roku.

Po jego śmierci zwolennicy nazywani labadystami udali się do posiadłości jednej z członkiń, do Wieuwerd we Fryzji, gdzie nastąpił krótkotrwały rozkwit zboru. Sekta zanikła z końcem XVIII wieku.

Dzieła (wybór)

• Introduction à la piété dans les Mystères, Paroles et ceremonies de la Messe. 1642.
• Traité de la Solitude chrestienne, ou la vie retirée du siècle. 1645.
• Les Elevations d'esprit à Dieu, ou Contemplations fort instruisantes sur les plus grands Mysteres de la Foy. 1651.
• Le Bon Usage de l'Eucharistie. 1656.
• La pratique de l'oraison et meditation Chretienne. 1660.
• La Reformation de l'Eglise par le Pastorat. 1667.
• Points fondamentaux de la vie vraimant Chretiene. 1670.
• Veritas sui vindex, seu solemnis fidei declaratio.... 1672.

Literatura

• Paul Tschackert: Labadie, Jean de. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 17, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, s. 462 (online).
• Beate Köster: Labadie, Jean de. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 4, Bautz, Herzberg 1992, ISBN 3-88309-038-7, s. 905-907.

Linki

• Biografia w Historisches Lexikon der Schweiz (HLS).