Jakob Locher

Jakob Locher (nazwisko zlatynizowane Jacobus, zwany Philomusus; ur. końcem lipca 1471 w Ehingen; zm. 4 grudnia 1528 w Ingolstadt) – niemiecki humanista, dramaturg, filolog i tłumacz. (wyznanie katolickie)

Życiorys

Po ukończeniu szkoły łacińskiej w Ulm Jakob Locher studiował od 1487 r. w Bazylei u Sebastiana Branta (1457–1521), od 1488 r. we Fryburgu Bryzgowijskim i od 1489 r. w Ingolstadt u Conrada Celtisa (1459–1508). W 1493 r. podróżował do Włoch, m.in. Padwy, Pawii, Ferrary i Bolonii. Potem rozpoczął ponad 30-letnią działalność jako nauczyciel akademicki, wydawca i poeta. Uczył na uniwersytecie we Fryburgu Bryzgowijskim (1495–97 i 1503-06), gdzie jego uczniem był Thomas Murner (1475–1537) i w Ingolstadt (1498–1503 i 1506-28), gdzie został następcą Conrada Celtisa. Już w 1497 r. cesarz Maksymilian I Habsburg (1459–1519) nadał mu tytuł poeta laureatus (łac. poeta uwieńczony).

Do powołania do Ingolstadt (1506) Jakob Locher prowadził liczne spory z akademickimi kolegami, przede wszystkim z Georgiem Zingelem (1428–1508), Jakobem Wimpfelingiem (1450–1528) i Ulrichem Zasiusem (1461–1535). Spory doprowadziły do jego dymisji we Fryburgu Bryzgowiskim. Ich historyczne znaczenie polega na tym, że uczestnicy sprowokowani zostali do wyjaśnień programowych i dzięki nim udokumentowane są fundamentalne kwestie humanizmu. Metodyka humanistyczna Jakoba Lechnera, jego powrót do Pisma Świętego i wczesnej patrystyki teologii wydawały się rewolucyjne nie tylko scholastykom, lecz także konserwatywno-reformatorskiemu humaniście Wimpfelingowi.

Różnorodne pisma Jakoba Lochera obejmowały podręczniki retoryki i gramatyki, wydania antycznych autorów, które istotnie przyczyniły się do rozpowszechnienia znajomości literatury antycznej (dwie mowy Cyceron, 1494; pierwsze wydanie pism Horacego w Niemczech, 1498; trzy tragedie Seneki, 1520;), pisma dotyczące historii Kościoła, dramaty oraz wiersze religijne, polityczne i erotyczne. Swój program edukacji humanistycznej rozwinął w Oratio de studio humanarum disciplinarum (1496). W 1497 r. przetłumaczył na łacinę poemat satyryczny Sebastiana Branta Okręt błaznów (Das Narrenschiff), dzięki czemu zyskał on uznanie międzynarodowe. Przekład ten stał się podstawą innych tłumaczeń tego pisma na wszystkie języki europejskie. W 1495 r. odbyło się we Fryburgu Bryzgowijskim przedstawienie Historia de rege Franciae, które uchodzi za pierwszą prezentację niemieckiego świeckiego dramatu humanistycznego. Poza tym wraz z tą sztuką, w której pojawił się wielogłosowy chór, rozpoczęła się historia ody humanistycznej w Niemczech.

Literatura

  • Dieter Mertens: Jacobus Locher Philomusus als humanistischer Lehrer der Universität Tübingen w: Bausteine zur Tübinger Universitätsgeschichte 3, 1987, s. 11–38 (online).
  • Hehle: Locher, Jakob w: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 19 (1884), s. 59-63.
  • Peter Ukena: Locher, Jakob w: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 14, Duncker & Humblot, Berlin 1985, ISBN 3-428-00195-8, s. 743. (online).

Linki