Hugo Ulrich

Hugo Ulrich (ur. 26 listopada 1827 w Opolu; zm. 23 marca 1872 w Berlinie) – niemiecki kompozytor romantyczny, nauczyciel muzyki, autor transkrypcji muzycznych.

Życiorys i twórczość

Hugo Ulrich urodził się 26 listopada 1827 w Opolu jako syn pianisty i nauczyciela muzyki w gimnazjum i jego żony, interpretatorki arii Mozarta. Wpływ domu rodzinnego zaważył na jego dalszej drodze życiowej. W wieku dziewięciu lat stracił ojca. Odtąd lekcji gry na fortepianie i organach udzielał mu rektor opolskiego gimnazjum Kotzoldt. Mając zaledwie 12 lat stracił także matkę, został nie tylko sierotą, lecz także praktycznie bez środków do życia. Pomimo tego przyjęto go do katolickiego Gimnazjum Św. Mateusza we Wrocławiu, gdzie jako stypendysta otrzymał utrzymanie i za darmo mógł się uczyć. W zamian za to grał na organach i śpiewał w trakcie nabożeństw gimnazjalnych. We Wrocławiu otrzymał także lekcje basu generalnego od ówczesnego organisty katedralnego Moritza Brosiga. Od 1846 roku kontynuował naukę w gimnazjum w Głogowie. W tym samym roku zdał maturę i rozpoczął studia muzyczne w Berlinie. Dzięki pośrednictwu Giacomo Meyerbeera został uczniem teoretyka muzyki i nauczyciela kompozycji Siegfrieda Dehna w Konserwatorium Sterna. Tutaj stworzył Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (op. 1) oraz Symfonię h-moll.

Wbrew dążeniom tzw. nowoniemieckiej szkoły, która usiłowała zniszczyć osiągniętą przez stulecia wysoką doskonałość formy sonaty, Hugo Ulrich wykorzystał swój talent w jej dalszym doskonaleniu i osiągnął w ten sposób wysokie wrażenia artystyczne. Skomponował drugą symfonię Symfonię triumfalną, za którą otrzymał w Brukseli nagrodę w wysokości 1500 franków. Premiera symfonii miała miejsce 27 września 1853 roku. Obie symfonie odniosły sukces, ale jak się okazało stanowiły one apogeum twórczości kompozytora.

Dzięki otrzymanemu stypendium od rządu pruskiego podróżował we wrześniu 1855 roku do Włoch. Przebywał w Wenecji, Turynie, Genui, Rzymie i Mediolanie. W marcu 1858 wrócił do Berlina. Po powrocie do stolicy Prus uczył od lutego 1859 do kwietnia 1862 roku w Konserwatorium Sterna. Jednym z najbardziej znanych jego uczniów był Hermann Goetz. Przypuszczalnie z powodu rozwijającej się choroby nerek zrezygnował z pracy w konserwatorium i poświęcił się transkrypcjom muzycznym. Opracowywał klasyczne utwory na fortepian. W tym czasie ukończył też dużą część rozpoczętej jeszcze we Włoszech opery Bertran de Born (niedokończona) op. 15 (18XX), do której libretto napisał Max Ring oraz pracował nad Symfonią G-dur (niedokończona). Poza tym ukazały się 3 zeszyty jego pieśni, Sonata na fortepian i wiolonczelę i Uroczysta uwertura na orkiestrę.

Hugo Ulrich zmarł 23 marca 1872 w Berlinie, w wieku niespełna 45 lat. Pochowano go na katolickim cmentarzu w Berlinie-Wedding.

Utwory (wybór)

• Bertran de Born (unvollendet) op. 15 (18XX), opera.
• Uwertura uroczysta na orkiestrę op. 15 (18XX), uwertura.
• Serenada op. 4 (18XX).
• Kwartet smyczkowy Es-dur op. 7 (18XX).
• Symfonia h-moll op. 6 (1852).
• Symfonia C-dur „Triumfalna“ op. 9 (1853).
• Symfonia G-dur (niedokończona).

Literatura

• Robert Eitner: "Ulrich, Hugo" w: Allgemeine Deutsche Biographie 39 (1895), s. 255-256, online.
• Hugo Riemann: "Hugo Riemanns Musik-Lexikon." Hesse, Berlin, Leipzig 1916.
• Hermann Mendel, August Reissmann: "Mendel-Reissmann Musikalisches Conversations-Lexikon", tom 10. Oppenheim, Berlin 1878.