Hiob Ludolf

Hiob Ludolf (ur. 15 czerwca 1624 roku w Erfurcie, zm. 8 kwietnia 1704 roku w Frankfurcie nad Menem) - niemiecki filolog, twórca językoznawstwa etiopskiego. (wyznania ewangelickiego)

Hiob Ludolf
Hiob Ludolf.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Hiob (1583–1651) handlarz urzetem barwierskim w Erfurcie; matka Judith (1594–1665) z domu Brandt; - ożenił się 1) we Frankfurcie nad Menem w 1661 roku z Emilią Marią Dimpfel (1639–76), 2) w 1682 roku z Anną Kathariną Müller(1642–85), 3) w 1694 roku we Frankfurcie nad Menem z Marią Cathariną von Lersner (1642–95); miał 3 dzieci.

Życiorys

Hiob Ludolf ukończył gimnazjum i uniwersytet w rodzinnym mieście. Studiował medycynę i prawo. W 1645 roku został doktorem prawa. Już wtedy jako samouk rozpoczął naukę języków obcych. W sumie opanował 25 języków, przede wszystkim orientalne, a wśród nich szczególnie etiopski.
W 1645 roku udał się do Lejdy, aby studiować języki na tamtejszym uniwersytecie. W latach 1647-48 odbył podróż do Francji i Anglii. W 1649 roku udał się do Rzymu jako członek szwedzkiego poselstwa, co zmieniło jego późniejsze życie. Tam spotkał etiopskich mnichów, którzy żyli w Collegium Aethiopicum. Jednym z nich był Abba Gregorius, z którym się zaprzyjaźnił. Gregorius został jego nauczycielem.
W 1651 roku rozpoczął służbę u księcia Saksonii-Gotha Ernesta I Pobożnego. Na jego prośbę książę zaprosił w 1652 roku Gregoriusa do Gothy, gdzie wspólnie pracowali. Książę i Ludolf opracowali dla niego obszerną listę pytań. Książę interesował się przede wszystkim legendarnym królem-księdzem Janem (król Jan, Prezbiter Jan, Wielki Król). W ciągu kilku miesięcy Ludolf i Gregorius opracowali wspólnie staroetiopski leksykon (język gyyz) i sporządzili szczegółowe opisy religijnych i kulturalnych stosunków w Abisynii.
W 1678 roku zrezygnował ze służby dla księcia i osiadł we Frankfurcie nad Menem, aby w spokoju poświęcić się pracy naukowej.

Znaczenie

Hiob Ludolf był genialnym uniwersalnym uczonym, który z jednakowym mistrzostwem opanował historię, historię kultury, filologię i lingwistykę. Jego Historia Aethiopica, a jeszcze bardziej bezcenne komentarze pokazują z jaką skrupulatnością pracował. To samo dotyczy jego zdolności językowych. Opracował jako pierwszy gramatykę języka amharskiego.

Często pracował jako dyplomata dla niemieckich książąt, a także był wychowawcą młodych książąt w Gotha. Otrzymał także tytuł radcy cesarskiego. Był jednym z najlepiej wykształconych ludzi końca XVII wieku. Jego dzieła przez 200 lat uważane były za naukowe standardy. Jego bratanek Heinrich Wilhelm Ludolf był również lingwistą i zajmował się językiem rosyjskim.

Dzieła (wybór)

  • Dissertatio Inauguralis De Poenis Delictorum. Altdorffi, 1660.
  • Lexicon aethiopico-latinum. Londonium, 1661.
  • Grammatica Aethiopia. Londinium, 1661.
  • Confessio fidei Claudii, Regis Aethiopiae. London, 1661.
  • Iobi Ludolfi alias Leut-holf dicti Historia Aethiopica, Sive Brevis & succincta descriptio Regni Habessinorum, Quod vulgo male Presbyteri Johannis vocatur : In qua Libris Quatuor agitur I. De natura & indole regionis & incolarum ... Francofurti ad Moenum//Frankfurt am Main//, 1681
  • Grammatica linguae amharicae : quae vernacula est Habessinorum in usum eorum qui cum antiqua hac et praeclara natione christiana conversari volent. Francofurti ad Moenum, 1698.

Literatura

Autor: Roman Penkała