Hans von Marées
Hans von Marées (ur. 24 grudnia 1837 w Elberfeld (obecnie dzielnica Wuppertalu); zm. 5 czerwca 1887 w Rzymie) – niemiecki rysownik, grafik i malarz. (wyznanie luterańskie)
 |
| Autoportret z żółtym kapeluszem, 1874. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
- Ojciec : Adolf (1801–74), pruski prezydent kamery w Koblencji.
- Matka : Friederike (1810–64), córka hurtownika i fabrykanta Davida Susmanna i Friederike Nathan.
- Brat : Georg (1834–88), pruski oficer i pisarz.
- Stan cywilny : kawaler.
Życiorys
Hans von Marées rozpoczął w 1853 naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie i od 1854 był uczniem Carla Steffecka (1818–1890), z którym rozstał się już po roku. Po pięciomiesięcznym pobycie w Wörlitz, gdzie na zlecenie księcia Anhaltu stworzył wiele rysunków, przeniósł się w zimie 1857 do Monachium. Tam malował początkowo sceny batalistyczne w tradycji szkoły berlińskiej, potem liczne portrety, wśród nich Karla Rauppa (1837–1918), Heinricha Antona Hegera (1832–1888), Ludwiga Meixnera (1828–1885), Augusta Cesara (1837–1907) i Adolpha Hornemanna (1813–1890), jak również swój autoportret z przyjacielem Franzem von Lenbachem (1836–1904). W październiku 1864 razem z Lenbachem wyjechał na zlecenie hrabiego Adolfa Friedricha von Schacka do Włoch, aby w Rzymie i Florencji wykonać kopie obrazów. We Florencji poznał Anselma Feuerbacha (1829–1880), z którym pozostawał w stałym w kontakcie. W tym czasie poznał też rzeźbiarza Adolfa von Hildebranda (1847–1921), z którym się wiele lat przyjaźnił. W 1868 zerwał z hrabią, a jego nowym mecenasem został teoretyk sztuki Konrad Fiedler (1841–1895). W czasie wspólnej podróży z Fiedlerem odwiedził Hiszpanię (1869), Francję i Holandię (1870). Powstałe po podróży obrazy wykazują wpływ malarstwa francuskiego. Po krótkim pobycie na wojnie z Francją osiadł w Berlinie i razem z Hildebrandem wynajął atelier. W 1871 i 1872 przebywał przez dłuższy czas w Dreźnie. W Berlinie i Dreźnie malował prawie wyłącznie portrety, które wykazywały wpływ Édouarda Maneta (1832–1883) i Francisco Goi (1746–1828) (portret Irene Koppel III, Clemens-Sels-Museum, Neuß).
W maju 1873 udał się przez Wiedeń do Neapolu, gdzie od lipca do listopada razem z Hildebrandem wykonał freski w Stacji Zoologicznej (Stazione Zoologica Anton Dohrn). Końcem listopada wyjechał do Florencji i razem z Hildebrandem wynajął tam atelier i mieszkanie. W tym czasie Marées utrzymywał też ścisły kontakt z Arnoldem Böcklinem (1827–1901). Florencki okres twórczości charakteryzował się wielką produktywnością, która zakończyła się we wrześniu 1875 wraz z zerwaniem z Hildebrandem. W 1875 Hans von Marées osiadł ostatecznie w Rzymie i odbywał tylko krótkie podróże po Włoszech i do Niemiec. Od około 1880 skupił się wokół niego krąg uczniów, do których należeli, m.in. Hermann Prell (1854–1922) i Artur Volkmann (1851–1941).
Twórczość Hansa von Maréesa doceniona została dopiero ok. 1900, kiedy jego dzieła zaprezentowano podczas monumentalnych wystaw w Monachium i Berlinie oraz opublikowaniem trzytomowego dzieła Hans von Marées, sein Leben und Werk przez Juliusa Meiera-Graefe (1867–1935).
Dzieła (wybór)
 |
| Hans von Marées (1873, fragment): Marées i Hildebrand, Nowa Pinakoteka. Źródło: Wikimedia Commons |
- Transport rannych w bitwie pod Solferino (Verwundetentransport in der Schlacht von Solferino), 1860, Heeresgeschichtliches Museum, Wien.
- Portret malarza Heinricha Hegera (Porträt des Malers Heinrich Heger), 1861, Nationalgalerie, Berlin.
- Autoportret z żółtym kapeluszem (Selbstbildnis mit gelbem Hut), 1874, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Wiek (Die Lebensalter), 1877/78, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Pogromca smoków (Der Drachentöter), 1880, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Filip i skarbnik (Philippus und der Kämmerer), 1869, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Zbieracz pomarańczy (Der Orangenpflücker), 1873, Alte Nationalgalerie, Berlin.
- Wieczorna scena leśna (Abendliche Waldszene, ok. 1870, Kunsthalle Bremen.
- Wypłynięcie rybaków (Aufbruch der Fischer), 1873, Von der Heydt-Museum, Wuppertal-Elberfeld.
- Trzej mężczyźni (Drei Männer),ok. 1874, Von der Heydt-Museum, Wuppertal-Elberfeld.
- Dziedziniec monachijskiej rezydencji (Hof der Münchener Residenz, 1862/63, Eremitage, Sankt Petersburg.
- Hesperydy, tryptyk (Hesperiden, Triptychon), 1884, Neue Pinakothek, Monachium.
Literatura
- Konrad Fiedler: Hans von Marées. München 1889.
- Hyacinth Holland: Marées, Hans von w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 52, Duncker & Humblot, Leipzig 1906, s. 190–196, online.
- Julius Meier-Gräfe: Hans von Marées, sein Leben und Werk. 3 tomy, München/Leipzig 1909/10.
- Ludwig Justi: Hans von Marées. Berlin 1921.
- Julius Meier-Graefe: Der Zeichner Hans von Marées. München 1925.
- Uta Gerlach-Laxner: Marées, Hans von w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 16, Duncker & Humblot, Berlin 1990, ISBN 3-428-00197-4, s. 145. online.