Hans von Soden
Hans Freiherr von Soden (właściwie: Hans Otto Arthur Maria Roderich Ulrich Freiherr von Soden; ur. 4 listopada 1881 w Striesen koło Drezna; zm. 2 października 1945 w Marburgu) – niemiecki teolog ewangelicki.
Genealogia ↑
Ojciec Hermann (1852–1914) z Cincinnati (Ohio, Stany Zjednoczone Ameryki), 1881/82 pastor w Striesen, 1882–86 diakon w Chemnitz, 1887 pastor w Jerusalemskirche w Berlinie i profesor na tamtejszym uniwersytecie; matka Gabriele con Schaedtler (1852–1925) z Kopenhagi; – ożenił się 1) w Berlinie w 1907 z Magdaleną von Möller (1883–1919), 2) w Brackwede w 1920 z Hedwig von Möller (1877–1963), siostrą Magdaleny; z pierwszego małżeństwa miał 3 dzieci.
Życiorys ↑
Po ukończeniu Friedrich-Wilhelms-Gymnasium w Berlinie Soden studiował w latach 1900–05 teologię ewangelicką, filozofię, historię i filologię klasyczną na tamtejszym uniwersytecie. Oprócz jego ojca uczyli go tam również Adolf von Harnack (1851–1930), Friedrich Paulsen (1846–1908) i Hans Delbrück (1848–1929). W 1905 r. uzyskał licencjat z teologii, po czym w latach 1906–10 był asystentem w Niemieckim Instytucie Historycznym (Deutsches Historisches Institut) w Rzymie. W 1910 r. habilitował się w Berlinie z zakresu historii Kościoła i jako Privatdozent prowadził tam wykłady. Oprócz tego do 1914 r. uczył historii i religii w Elisabeth-Lyzeum w Berlinie-Lichterfelde. W czasie I wojny światowej był od 1915 do 1918 r. kapelanem polowym i pastorem w dywizji.
W 1918 r. otrzymał powołanie jako profesor nadzwyczajny historii Kościoła, prawa kościelnego i archeologii chrześcijańskiej na uniwersytet we Wrocławiu, gdzie w 1921 r. awansował na profesora zwyczajnego. W 1924 r. przeniósł się na uniwersytet w Marburgu jako następca Adolfa Jülichera (1857–1938). 4 sierpnia 1934 r. został przeniesiony w stan spoczynku na podstawie § 6 „Gesetz zur Wiederherstellung des Berufsbeamtentums”, ale 24 października 1934 r. został zrehabilitowany, po czym pełnił różne funkcje na uniwersytecie (kurator, rektor). Był przeciwnikiem Niemieckich Chrześcijan, brał udział w synodzie (Barmer Bekenntnissynode) w Wuppertal-Barmen w dniach 29-31 maja 1934, kiedy powołano Kościół Wyznający (Bekennend Kirche) i kierował nim w Kurhessen-Waldeck. W październiku 1934 r. uczestniczył w założeniu Rady Bratniej Rzeszy (Reichsbruderrat). W 1940 r. musiał zaniechać wszelką działalność z powodu choroby serca.
Jego uczniem był m.in. Hans Joachim Iwand (1899–1960).
Dzieła (wybór) ↑
- Die cyprianische Briefsammlung. Geschichte ihrer Entstehung und Überlieferung. Leipzig 1904.
- Urkunden zur Entstehungsgeschichte des Donatismus. Bonn 1913.
- Bismarcks Glaube. Berlin/Stuttgart 1915.
- Die Entstehung der christlichen Kirche. 2 tomy, Berlin 1919.
- Das Ende der evangelischen Volkskirche Preussens? Berlin 1922.
- Was ist Wahrheit? Vom geschichtlichen Begriff der Wahrheit. Rede bei Antritt des Rektorates der Universität Marburg. Marburg 1927.
- Christentum und Kultur in der geschichtlichen Entwicklung ihrer Beziehung. Tübingen 1933.
- Luthers Gottesbotschaft an das deutsche Volk. Marburg 1934.
- Die synoptische Frage und der geschichtliche Jesus. Essen 1941.
Literatura ↑
- Alf Christophersen: Soden, Hans Otto Arthur Maria Roderich Ulrich Freiherr von w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 24, Duncker & Humblot, Berlin 2010, ISBN 978-3-428-11205-0, s. 523 f. (online).