Friedrich Haase

Friedrich Gottlob Heinrich Christian Haase (ur. 4 stycznia 1808 roku w Magdeburgu; zm. 16 sierpnia 1867 roku we Wrocławiu (wówczas niem. Breslau) - niemiecki filolog klasyczny i profesor na uniwersytecie we Wrocławiu. (wyznania ewangelickiego ?)

Friedrich Haase. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec krawiec w Magdeburgu; matka b.d..

Życiorys ↑

Friedrich Gottlob Haase w 1820 roku został przyjęty do gimnazjum w rodzinnym mieście. Od 1827 roku studiował filologię na uniwersytecie w Halle u Karla Christiana Reisiga, gdzie został członkiem korporacji studenckiej Alten Halleschen Burschenschaft (1827). W 1828 przeniósł się na uniwersytet do Greifswaldu, gdzie studiował u Georga Friedricha Schömanna i był członkiem korporacji studenckiej Alten Greifswalder Burschenschaft (1828) . Następnie kontynuował studia na uniwersytecie w Berlinie u Augusta Boeckha i Karla Lachmanna. Zdał tutaj egzamin państwowy i w tym samym roku został zatrudniony w gimnazjum w Kolonii jako candidatus probandus. Od 1831 roku pracował w Cauer'sche Lehr- und Erziehungs-Anstalt w Charlottenburgu, a od 1834 roku jako adiunkt w Schulpforta. Jednak urok, który wywarł na uczniach i kolegach nauczycielach nie trwał długo. Już w lecie tego samego roku zostało wszczęte śledztwo przeciw niemu i jego przyjaciołom za udział w korporacjach studenckich. W następnym roku został zawieszony w prawach nauczyciela, a później zwolniony z Schulpforta. Po skończonym procesie został skazany na 6 lat więzienia, z którego został zwolniony w 1837 roku.
Po powrocie z podróży naukowej do Paryża, gdzie badał rękopisy pisarzy wojennych udał się do Halle i 10 maja 1838 roku obronił pracę doktorską. Ponownie udał się w podróż do Paryża odwiedzając po drodze Heidelberg i Strasburg.
W 1839 roku otrzymał propozycję pracy na uniwersytecie we Wrocławiu, gdzie w 1840 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1846 profesorem zwyczajnym filologii i od 1851 roku profesorem retoryki.
W 1849 roku został deputowanym z okręgu Jawor (niem.Jauer) do Pruskiego Zgromadzenia Narodowego (niem. Preußische Nationalversammlung) w Berlinie. W latach 1858-1859 był rektorem uniwersytetu.
Od 1863 roku był członkiem Bawarskiej Akademii Nauk ( niem. Bayerische Akademie der Wissenschaften ).
Friedrich Gottlob Haase zmarł 16 sierpnia 1867 roku w wyniku zarażenia tyfusem.

Znaczenie ↑

Ukształtowane zamiłowanie do gimnastyki w gimnazjum w Magdeburgu spowodowało, że stał się propagatorem gimnastyki wśród uczniów, studentów i profesorów. Przez wiele lat był przewodniczącym Turnverein (klub gimnastyczny). Na drugim zjeździe klubów gimnastycznych we Wrocławiu w 1865 roku jako 57-letni profesor brał udział w ćwiczeniach od początku do końca, co wzbudziło ogólny podziw.
Dla studentów organizował stypendia, kasę pożyczkową, czytelnie, bibliotekę studencką. W edukacji studentów zabiegał, aby brali czynny udział w prowadzonych pracach filologicznych. Dbał nie tylko o ich edukację filologiczną, ale także pedagogiczną. Jego działania spowodowały, że jego reputacja sięgała daleko poza granice Śląska i przybywali tu studenci ze wszystkich rejonów Niemiec.
Pomimo licznych obowiązków napisał też wiele prac naukowych z zakresu języka łacińskiego i greckiego. Główne jego prace leżą w zakresie gramatyki: nie tak bardzo w samej konstrukcji pewnego systemu, w czym pozostawał pod wpływem filozofii Georga Wilhelma Friedricha Hegla, co w stanowisku i częściowym rozwiązaniu zadania, które przypada semantyce i w zbadaniu historycznego rozwoju, któremu podlegały zasady języka w czasie stuleci. Nie ma nic bardziej godnego ubolewania, niż to że jego praca "Lateinische Grammatik" ( Gramatyka łacińska) została zaledwie rozpoczęta i nie ukończona.
Jego wykłady "Vorlesungen über lateinische Sprachwissenschaft" (Wykłady o lingwistyce łacińskiej) zostały opublikowane dopiero po jego śmierci w 1874 roku przez jego przyjaciela Friedricha Augusta Ecksteina.
Friedrich Gottlob Haase pisał także eseje z zakresu krytyki, przy czym nie zajmował się poetami, a mówcami i filozofami, w szczególności Seneką. Szczególnie wartościowe są jego prace o historii filologii dotyczące średniowiecza. Jako badacz w dziedzinie realnej filologii wydał Xenophona i Die athenische Stammverfassung oraz napisa wiele artykułów do encyklopedii Erscha i Grubera. O tym, że był prawdziwym i bezstronnym humanistą świadczy jego artykuł "Philologie" (Filologia) we wspomnianej encyklopedii.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑