Gottfried Weber

Franz Gottfried Weber (ur. 1 marca 1779 w Freinsheim (Palatynat), zm. 21 września 1839 w Bad Kreuznach) – niemiecki teoretyk muzyki, kompozytor, pisarz i prawnik. (wyznanie katolickie)

WeberG Portrait
Franz Gottfried Weber.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Friedrich Ludwig (1735–1818), radca sądu dworskiego;
  • : Katharina z domu Jordan;
  • Ożenił się: 1) 13 lutego 1806 w Mannheim z Therese z domu von Edel (1786–1808), 2) z Auguste Elisabeth Kathariną z domu von Dusch (ur. 1787);
  • Dzieci: 10 z drugiego małżeństwa.

Życiorys

Od 12 roku życia Gottfried Weber przebywał u dziadka w Mannheim. W 1796 roku ukończył tamtejsze gimnazjum i wstąpił na uniwersytet w Heidelbergu, gdzie zaczął studia prawnicze, które przerwał po dwóch semestrach, udał się w podróż do Monachium, Ratyzbony i Wiednia. Od 1799 roku kontynuował studia w Heidelbergu oraz od kwietnia 1800 roku przez trzy semestr w Getyndze. Po praktyce w Sądzie Kameralnym Rzeszy w Wetzlar zdał w 1802 roku egzamin końcowy w Heidelbergu. Pracował jako adwokat w Sądzie Dworskim w Mannheim, w 1805 roku rozpoczął tam służbę państwową, w 1814 był sędzią w trybunale w Moguncji, w 1818 radcą Sądu Dworskiego i w 1832 został generalnym prokuratorem państwowym w Sądzie Apelacyjnym i Kasacyjnym w Darmstadt.

Gottfried Weber zyskał uznanie jako pisarz. Oprócz kilku pism prawniczych i publicystycznych do czasopism fachowych napisał trzy wielkie dzieła Ueber das öffentliche und mündliche Rechtsverfahren; für und wider dasselbe (1818), Pragmatische Geschichte der Verhandlungen der Landstände Hessens im J. 1827 (1828) i Betrachtungen über das System, die Natur und die Behandlungsart der Disciplinarsachen, discipline judiciaire, nach französischen Gesetzen (1830).

Podczas pobytu w Mannheim (1802–14) założył tam konserwatorium muzyczne, kierował stowarzyszeniem muzycznym, brał lekcje gry na flecie, wiolonczeli i organach. W tym czasie skomponował też trzy msze, liczne pieśni i inne utwory. Brak znajomości teorii muzyki skłonił go do studiowania pism Johanna Philippa Kirnbergera, Friedricha Wilhelma Marpurga, Georga Josepha Voglera i Justina Heinricha Knechta. Stworzył nawet własny system tonalny, co opisał w Versuch einer geordneten Theorie der Tonsetzkunst (tom I, 1817; tom II, 1818; tom III, 1821). Tutaj wprowadził pierwszy raz niemieckie litery do oznaczenia akordu, duże do akordów durowych (Dur) i małe do molowych (moll). Także oznaczył triadę i akord septymowy na skali muzycznej dużymi i małymi cyframi (rzymskimi), co przyjął Friedrich Schneider i uzyskało to powszechną aprobatę. W 1824 roku założył czasopismo muzyczne „Cäcilia“, którego 80 zeszytów ukazało się pod jego redakcją. Pozostałe artykuły dotyczące muzyki opublikował w Leksykonie muzyki (Musiklexikon) Hugo Riemanna.

Gottfried Weber spotykał się z Voglerem, Giacomo Meyerbeerem i Karlem Maria von Weberem, z którym też się przyjaźnił. Jego korespondencja z uczonymi i artystami dostarcza interesujący materiał do historii muzyki.

Gottfried Weber zmarł nieoczekiwanie 21 września 1839 roku w czasie podróży w Bade Kreuznach.

Dzieła (wybór)

Pisma

  • Beschreibung und Tonleiter der G. Weber'schen Doppelposaune (1817).
  • Über chronometrische Tempobezeichnung welche ohne Chronometer-Maschine überall und jederzeit sogleich verstanden und angewendet werden kann, 1817.
  • Versuch einer geordneten Theorie der Tonsetzkunst, 3 tomy, 1817–21.
  • Ueber das öffentliche und mündliche Rechtsverfahren; für und wider dasselbe, 1818.
  • Allgemeine Musiklehre zum Selbstunterricht für Lehrer und Lernende, 1822.
  • Pragmatische Geschichte der Verhandlungen der Landstände Hessens im J. 1827, 1828.
  • Betrachtungen über das System, die Natur und die Behandlungsart der Disciplinarsachen, discipline judiciaire, nach französischen Gesetzen, 1830.
  • Die Generalbasslehre zum Selbstunterrichte, 1833.

Kompozycje

  • Thema con variazioni na gitarę, wiolonczelę lub flet, op. 1;
  • Sonate per il Cembalo op.15, dedicata al suo amico C.M.v.Weber;
  • Dwanaście pieśni czterogłosowych na sopran, alt, tenor, bas, op. 16;
  • Pieśni Goethego, Jean Paula i innych na głos, fortepian i gitarę, op. 19;
  • Requiem für Männerstimme, den Manen der Sieger bei Leipzig und Belle-Alliance geweihet, op. 24;
  • Pieśni Schillera, Goethego i innych na głos z gitarą lub fortepianem, op. 25;
  • Barcarole venétienne variée na flet z gitarą, op. 38;
  • Des Kriegers Abschied von seinem Liebchen, tekst Theodor Körner : na głos z akompaniamentem gitary, 1817;
  • Die nächtlichen Reiter : aus den "Harfenklängen, Polens Erinnerungen", 1832;

Literatura

  • Eisenhart, August Ritter von, "Weber, Gottfried" w: Allgemeine Deutsche Biographie 41 (1896), s. 303-305; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118643231.html#adbcontent