Friedrich August von Staegemann

Friedrich August von Staegemann (ur. 7 listopada 1763 w Vierraden, Uckermark; zm. 17 grudnia 1840 w Berlinie) – pruski urzędnik i dyplomata.

Friedrich August von Staegemann
Friedrich August von Staegemann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Żona: od 1796 Elisabeth Graun z d. Fischer (1761–1835);
  • Dzieci: syn i córka.

Życiorys i twórczość

Friedrich August von Staegemann pochodził z ewangelickiej rodziny kaznodziejów i nauczycieli. W wieku dziesięciu lat stracił matkę i ojca. Przyjaciele i krewni sprowadzili go do Berlina i oddali do sierocińca Schindlersches Waisenhaus. Później uczęszczał do ewangelickiego Gymnasium zum Grauen Kloster. Po maturze studiował od 2 maja 1782 roku prawo na uniwersytecie w Halle. Po studiach udał się w lecie 1784 roku do Królewca. 23 maja 1786 roku został referendarzem sądowym w naczelnym kolegium sprawiedliwości Ostpreußische Regierung (Rejencja Wschodniopruska w Królewcu). Kiedy w 1788 roku utworzono system kredytowy został zatrudniony jako syndyk w Königsbergisches Departement i tym samym opuścił służbę administracyjną, aby poświęcić się działalności prawniczej. 12 grudnia 1789 roku otrzymał w Królewcu posadę komisarza ds. sprawiedliwości i notariusza (notarius publicus), 24 lipca 1790 roku został radcą kryminalnym i asesorem wschodniopruskiego sądu Hof-Hals-Gericht.

W Królewcu Friedrich August von Staegemann poznał Immanuela Kanta. W tym czasie duża część jego działalności zdeterminowana była przez ruch reformatorski mający na celu poprawę życia wiejskiego, szczególnie chłopów. Końcem 1805 roku został powołany do Berlina jako szef Banku Pruskiego. W lecie 1806 roku został tajnym radcą finansowym. Nim zdążył wdrożyć się w skomplikowane sprawy finansowe, wybuchła wojna przeciwko Napoleonowi Bonaparte, który po zwycięstwach pod Jeną i Auerstedt zażądał wysokiej kontrybucji. Na wniosek księcia Karla Augusta von Hardenberga został w 1807 roku członkiem grupy reformatorskiej Kombinierte Immediatkommission zajmującej się reorganizację Królestwa Prus. Staegemann intensywnie współpracował nad reformami Karla vom Steina i Hardenberga. W 1807 roku zaprojektował Edict den erleichterten Besitz und den freien Gebrauch des Grundeigentums so wie die persönlichen Verhältnisse der Land-Bewohner betreffend (edykt październikowy). W 1808 roku otrzymał nominację na nadradcę finansowego i w 1809 wszedł do Tajnej Rady Państwa (Geheim Staatsrat). W 1811 roku został członkiem towarzystwa Deutsche Tischgesellschaft. W 1812 roku Staegemann pracował nad reorganizacją podatku od nieruchomości i poprosił Solomona Sachsa o przedstawienie odpowiednich propozycji, które Sachs mógł natychmiast wdrożyć. W 1813 r. uczestniczył w przygotowaniu i realizacji wojen wyzwoleńczych. Podczas kongresu wiedeńskiego reprezentował razem z Hardenbergiem pruskie interesy. W 1814 roku był pruskim posłem w londyńskiej rezydencji brytyjskich monarchów Buckingham Palace. W następnym roku uczestniczył w Paryżu w drugich rozmowach pokojowych. Za zasługi oddane państwu pruskiemu król Fryderyk Wilhelm III nadał mu w 1816 roku tytuł szlachecki. W 1817 roku wstąpił do nowo utworzonej Rady Państwa i od 1819 do 1820 kierował nowo założonym czasopismem rządowym Allgemeine Preußische Staatszeitung informującym poddanych o polityce państwa.

Friedrich August von Staegemann był jednym z pionierów konstytucji i publicznie opowiadał się za wolnością prasy i tolerancją. Jego berliński dom był odwiedzany przez takich artystów jak Heinrich von Kleist oraz intelektualistów jak Achim von Arnim, Bettina von Arnim i Clemens Brentano. Staegemann namówił Hardenberga do przekonania Fryderyka Wilhelma III do podpisania obietnicy konstytucyjnej 22 maja 1815 roku; jej późniejsze zerwanie miało poważne konsekwencje.

Pisał także pieśni patriotyczne i wiersze miłosne. Jego najwybitniejszym osiągnięciem poetyckim był zbiór Krieges-Gesänge aus den Jahren 1806 bis 1813 (Pieśni wojenne z lat 1806–1813, 1813). Poza tym w latach 1811–1817 publikował prace poetyckie w berlińskim Musen-Almanach.

Friedrich August von Staegemann zmarł 17 grudnia 1840 w Berlinie. Pochowany został na cmentarzu Friedhof III der Jerusalems- und Neuen Kirche (Grablage 341-AL-14/15).

Pisma (wybór)

  • Krieges-Gesänge aus den Jahren 1806 bis 1813, 1813.
  • Erinnerungen an die preußischen Kriegesthaten : in den Jahren 1813 bis 1815 ; dritter Nachtrag zu den Kriegsgesängen aus den Jahren 1806 bis 1813, 1818.
  • Briefe und Aktenstücke zur Geschichte Preußens unter Friedrich Wilhelm III., 1899.

Literatura

  • Petersdorff, Herman von, "Staegemann, Friedrich August von" in: Allgemeine Deutsche Biographie 35 (1893), S. 383-389 [Online-Version]; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd11907947X.html#adbcontent

Ten artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.