Friedrich Karl Forberg
Friedrich Karl Forberg (ur. 30 sierpnia 1770 r. w Meuselwitz; zm. 1 stycznia 1848 r. w Hildburghausen) - niemiecki filozof i filolog. (wyznania ewangelickiego)
 |
| Ilustracja Édouarda-Henri Avrila do De Figuris Veneris. Źródło: Wikimedia Commons |
Życiorys ↑
Friedrich Karl Forberg był synem pastora w Meuselwitz. Studiował u Ernsta Platnera (1744-1818) w Lipsku i Carla Leonharda Reinholda (1757-1823) w Jenie. Od 1792 do 1796 r. działał jako privatdozent filozofii na uniwersytecie w Jenie, gdzie prowadził wykłady o filozofii moralnej, antropologii i filozofii krytycznej.
W 1797 r. opuścił Jenę i udał się do Saalfeld (Saale), gdzie został konrektorem w liceum. W 1797 ukazał się w Philosophisches Journal wydawanym przez Johanna Gottlieba Fichtego (1762-1814) i Friedricha Immanuela Niethammera (1766-1848) jego esej »Entwicklung des Begriffs der Religion« (Rozwój pojmowania religii), do którego Fichte napisał wstęp »Ueber den Grund unseres Glaubens an eine göttliche Weltordnung« (O podstawie naszej wiary w boski porządek świata). Friedrich Karl Forberg pojmował praktyczną religię jako warunek wstępny do moralnego działania. Wiara ta polega zaledwie na życzeniu, że dobro może zachować przewagę. Istnienie Boga nie jest dla niego uzasadnione ani przez objawienie ani przez teoretyczne spekulacje i stąd jest możliwe do przyjęcia tylko w sensie pewnej wyższej egzystencji w służbie filozofii moralnej. Teologię postawił na równi z filozofią religii. Z powodu tego eseju został oskarżony razem z Fichte i Niethammerem o ateizm. Forberg bronił się przeciw tym oskarżeniom w piśmie »Apologie seines angeblichen Atheismus« (1799, Apologia jego rzekomego ateizmu), ale później wycofał się z filozofii.
W 1802 r. został archiwistą, w 1806 r. tajnym radcą kancelarii w Coburgu, w 1807 r. nadzorcą tamtejszej biblioteki dworskiej i poświęcił się tylko służbie państwowej i dworskiej.
W 1824 r. wydał dzieło renesansowej literatury erotycznej »Hermaphroditus« Antonio Beccadelliego (1394-1471) i dołączył do niego pismo »De Figuris Veneris«. Pismo to stało się sztandarowym pismem seksuologii. W 1827 r. przeniósł się do Hildburghausen i w 1829 r. przeszedł na emeryturę.
Friedrich Karl Forberg zmarł 1 stycznia 1848 r. w Hildburghausen po sześciotygodniowej chorobie.
Dzieła (wybór) ↑
- Dissertatio Philosophica De Aesthetica Transcendentali ... 1792.
- Ueber die Gründe und Gesetze freyer Handlungen. 1795.
- Fragmente aus meinen Papieren. 1796.
- Friedrich Carl Forbergs der Philosophie Doctors und des Lyceums zu Saalfeld Rectors Apologie seines angeblichen Atheismus. 1799.
- Ist es erlaubt zum Abendmahle zu gehen? : eine Vorbereitungsrede zur Feyer des Abendmahls auf dem Lyceum zu Saalfeld den 5. April 1800 gehalten. 1800.
- Antonii Panormitae Hermaphroditus. 1824.
- Lebenslauf eines Verschollenen. 1840, anonim.
Literatura ↑
- Guido Naschert: Friedrich Karl Forberg. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 32, Bautz, Nordhausen 2011, ISBN 978-3-88309-615-5.
- Richter: „Forberg, Friedrich Karl”, w: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 7, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 153-154.
Linki ↑
- Pisma Karla Forberga i o nim, w: Deutsche Digitale Bibliothek.
- R. Eisler: Philosophen-Lexikon. 1912 (zeno.org).