Theodor Fliedner
Georg Heinrich Theodor Fliedner (ur. 21 stycznia 1800 roku w Eppstein, zm. 4 pażdziernika 1864 roku w Kaiserswerth obecnie dzielnica Düsseldorfu) - niemiecki pastor ewangelicki, założyciel Kaiserswerther Diakonie.
 |
| Theodor Fliedner. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Christoph Fliedner (1764–1813), pastor w Eppstein; matka Henriette Karoline Heinold (1777–1848); - ożenił się 1) w 1828 roku z Friederiką Münster (1800–42), 2) w Hamburgu w 1843 roku z Karoliną Bertheau (1811–92); z pierwszego małżeństwa miał 11 dzieci, z czego 8 zmarło w okresie dzieciństwa i pozostał tylko syn i 2 córki, a z drugiego sześciu synów.
Życiorys
Po wczesnej śmierci ojca z powodu tyfusu, Theodor Fliedner uczęszczał dzięki pomocy znajomych od 1814 roku razem z bratem do gimnazjum w Idstein. W 1817 roku rozpoczął studiowanie teologii ewangelickiej na uniwersytecie w Gießen, później przeniósł się na uniwersytet w Getyndze, a w 1820 roku ukończył seminarium teologiczne w Herborn. W 1822 roku został pastorem w Kaiserswerth koło Düsseldorfu. Jego członkowie zboru żyjący w mniejszości, w regionie katolickim, byli bardzo dotknięci bezrobociem i biedą. Próbował zorganizować dla nich kościół, szkołę i fundusz dla ubogich. Najpierw szukał wsparcia w bogatych sąsiednich zborach, później podróżował wielokrotnie do centrum ruchu przebudzenia w Holandii i Anglii, aby zebrać datki. W Anglii spotkał Elisabeth Fry, która angażowała się w opiekę nad więźniami i której praca wywarła na nim wielkie wrażenie.
Po śmierci pierwszej żony, w 1842 roku ożenił się ponownie w 1843 roku z Caroline Bertheau ( Caroline Fliedner), która również bardzo angażowała się w jego pracę. W 1846 roku w towarzystwie diakonis udał się do szpitala w Anglii. W 1849 roku zrezygnował z funkcji pastora, aby móc bardziej poświęcić się swojemu dziełu i zbierać niezbędne datki dla utrzymania prowadzonych instytucji. W 1849 odwiedził Amerykę Północną z czterema oddelegowanymi siostrami, które na prośbę luterańskiego duchownego Williama Alfreda Passavanta miały pracować w szpitalu w Pittsburghu.
Znaczenie
W 1826 roku Theodor Fliedner założył Rheinisch-Westfälische Gefängnisgesellschaft i angażował się w reformę do poprawy warunków życia aresztantów i w ich resocjalizację. Pod jego kierownictwem powstała także opieka duszpasterska dla więźniów. Z otrzymanych datków we wrześniu 1833 roku założył azyl dla zwolnionych więźniarek, którego zarządcą mianowano Friederike Münster, która odegrała wielką rolę w rozpowszechnieniu jego projektu.
Aby poprawić złe warunki edukacyjne dzieci i młodzieży i aby uniknąć jednocześnie popełnienia przez nich ewentualnych czynów karalnych założył szkołę dziewiarstwa, w 1836 roku przedszkole i seminarium dla przedszkolanek. Katastrofalne warunki w szpitalach, w których przeważnie pracowali strażnicy a nie pielęgniarki. Chorzy w dużej mierze zostawieni byli sami sobie. Ta sytuacja skłoniła go do założenia 13 grudnia 1836 roku zakład Bildungsanstalt für evangelische Pflegerinnen (Zakład Kształcenia Ewangelickich Pielęgniarek), którego celem była poprawa warunków pacjentów. Zakład, jako pierwsza instytucja diakonijna prowadził później założony szpital.
Wzorem diakonijnej pracy Gemeindeschwestern (zboru sióstr) była dla Fliednera Febe z Listu do Rzymian (16,1 BT) apostoła Pawła. Uważał diakonisy jako służki Jezusa, jako służki chorego i jako służki między sobą. Aby chronić diakonisy przed atakami i aby podkreślić ich profesjonalizm wyposażył je w godne szacunku uniformy, ustalił reguły, które regulowały przebieg ich dnia pracy. W 1838 roku pierwsza diakonisa była wysłana w inny rejon Niemiec i powstały nowe domy diakonijne w Rheydt, Frankfurcie i Kirchheim.
W 1842 roku zorganizował przytułek dla dziewczynek ze średnich stanów. Jego istotnym celem były okoliczności życia kobiet a także motywacja młodej kobiety do samodzielnej pracy w kontekście miłości bliźniego. Pod jego egidą w 1844 roku powstało seminarium dla nauczycielek szkół podstawowych, w 1949 seminarium dla nauczycielek wyższych szkół dziewczęcych. Friederike Fliedner kierowała aż do śmierci w 1842 roku zakładem diakonijnym i Mutterhaus ) w Kaiserswerth.
Podczas epidemii tyfusu w 1848 roku na Górnym Śląsku i cholery w 1849 w Nadrenii-Westfalii diakonisy zostały powołane do opieki nad chorymi. Fliedner brał udział przy zakładaniu Mutterhaus między innymi w Berlinie, Halle, Królewcu i Wrocławiu. W 1851 roku udał się do Jerozolimy i założył tam internat dla dziewcząt Talitha Kumi. W 1852 roku założył w Kaiserswerth klinikę psychiatryczną dla kobiet chorych psychicznie.
Wysyłał diakonisy do różnych krajów, gdzie zakładały nowe zakłady między innymi do Bejrutu, Aleksandrii i Florencji. W 1864 roku istniało 30 samodzielnych Diaconissenmutterhäuser z 1600 siostrami i z ponad 400 miejscami pracy.
Theodor Fliedner obok Johanna Hinricha Wicherna i Friedricha von Bodelschwingha jest ojcem misji wewnętrznej i założycielem diakonii żeńskiej w Kościele ewangelickim.
W 1826 roku Theodor Fliedner założył Rheinisch-Westfälische Gefängnisgesellschaft i angażował się w reformę do poprawy warunków życia aresztantów i w ich resocjalizację. Pod jego kierownictwem powstała także opieka duszpasterska dla więźniów. Z otrzymanych datków we wrześniu 1833 roku założył azyl dla zwolnionych więźniarek, którego zarządcą mianowano Friederike Münster, która odegrała wielką rolę w rozpowszechnieniu jego projektu.
Aby poprawić złe warunki edukacyjne dzieci i młodzieży i aby uniknąć jednocześnie popełnienia przez nich ewentualnych czynów karalnych założył szkołę dziewiarstwa, w 1836 roku przedszkole i seminarium dla przedszkolanek. Katastrofalne warunki w szpitalach, w których przeważnie pracowali strażnicy a nie pielęgniarki. Chorzy w dużej mierze zostawieni byli sami sobie. Ta sytuacja skłoniła go do założenia 13 grudnia 1836 roku zakład Bildungsanstalt für evangelische Pflegerinnen (Zakład Kształcenia Ewangelickich Pielęgniarek), którego celem była poprawa warunków pacjentów. Zakład, jako pierwsza instytucja diakonijna prowadził później założony szpital.
Wzorem diakonijnej pracy Gemeindeschwestern (zboru sióstr) była dla Fliednera Febe z Listu do Rzymian (16,1 BT) apostoła Pawła. Uważał diakonisy jako służki Jezusa, jako służki chorego i jako służki między sobą. Aby chronić diakonisy przed atakami i aby podkreślić ich profesjonalizm wyposażył je w godne szacunku uniformy, ustalił reguły, które regulowały przebieg ich dnia pracy. W 1838 roku pierwsza diakonisa była wysłana w inny rejon Niemiec i powstały nowe domy diakonijne w Rheydt, Frankfurcie i Kirchheim.
W 1842 roku zorganizował przytułek dla dziewczynek ze średnich stanów. Jego istotnym celem były okoliczności życia kobiet a także motywacja młodej kobiety do samodzielnej pracy w kontekście miłości bliźniego. Pod jego egidą w 1844 roku powstało seminarium dla nauczycielek szkół podstawowych, w 1949 seminarium dla nauczycielek wyższych szkół dziewczęcych. Friederike Fliedner kierowała aż do śmierci w 1842 roku zakładem diakonijnym i Mutterhaus ) w Kaiserswerth.
Podczas epidemii tyfusu w 1848 roku na Górnym Śląsku i cholery w 1849 w Nadrenii-Westfalii diakonisy zostały powołane do opieki nad chorymi. Fliedner brał udział przy zakładaniu Mutterhaus między innymi w Berlinie, Halle, Królewcu i Wrocławiu. W 1851 roku udał się do Jerozolimy i założył tam internat dla dziewcząt Talitha Kumi. W 1852 roku założył w Kaiserswerth klinikę psychiatryczną dla kobiet chorych psychicznie.
Wysyłał diakonisy do różnych krajów, gdzie zakładały nowe zakłady między innymi do Bejrutu, Aleksandrii i Florencji. W 1864 roku istniało 30 samodzielnych Diaconissenmutterhäuser z 1600 siostrami i z ponad 400 miejscami pracy.
Theodor Fliedner obok Johanna Hinricha Wicherna i Friedricha von Bodelschwingha jest ojcem misji wewnętrznej i założycielem diakonii żeńskiej w Kościele ewangelickim.
Dzieła (wybór)
- Kollektenreise nach Holland und England, (2 tomt, 1831).
- Liederbuch für Kleinkinderschulen, (1842).
- Armen- und Krankenfreund, (1849).
Literatura
- Georg Fliedner:„Fliedner, Theodor”. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 7, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, strony 119–122.
- Robert Frick:„Fliedner, Theodor”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 5, Duncker & Humblot, Berlin 1961, ISBN 3-428-00186-9, strona 245.
Linki
Tematy pokrewne