Carl Ludwig Fernow

Carl Ludwig Fernow (także Karl Ludwig Fernow; ur. 19 listopada 1763 roku w Blumenhagen; zm. 4 grudnia 1808 roku w Weimarze) - niemiecki teoretyk sztuki, romanista i bibliotekarz. (wyznania ewangelickiego)

Carl Ludwig Fernow
Carl Ludwig Fernow.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Christoph (zm. 1794), rolnik i parobek w rodzinie von Necker w Blumenhagen; matka Dorothea Agnese Bentz (zm. 1771); - ożenił się w 1801 roku z Marią Theresą Fini (1773-1808, katoliczka); miał 2 synów.

Życiorys

Po ośmiu latach nauki aptekarstwa w Anklam Carl Ludwig Fernow rozpoczął w 1786 roku pracę w aptece w Lubece. Poznał tam malarza Asmusa Carstensa, który wspierał Fernowa w jego artystycznych zainteresowaniach. Po latach Fernow napisał monografię mu poświęconą, uważaną za pierwszą nowoczesną niemiecką pracę naukową poświęconą artyście. W latach 1791-1793 studiował filozofię w Jenie u Carla Leonharda Reinholda i nawiązał także kontakt z Friedrichem Schillerem. W 1794 roku towarzyszył przyjacielowi Reinholda Jensowi Immanuelowi Baggesenowi w podróży do Szwajcarii i Włoch. W Rzymie pozostał do 1803 roku. W 1795 roku założył tam towarzystwo czytelnicze dla przebywających w Rzymie niemieckich artystów i uczonych. W spotkaniach udział brali między innymi Johann Gottfried Seume i Wilhelm von Humboldt. Prowadził tam słynne wykłady o estetyce według kantowskich pryncypiów i pisał liczne artykuły do czasopisma Der Teutsche Merkur wydawanego przez Christopha Martina Wielanda .

W 1803 roku na życzenie Johanna Wolfganga von Goethego został profesorem nadzwyczajnym estetyki na uniwersytecie w Jenie, a w 1804 doktorem filozofii i bibliotekarzem księżnej Anny Amalii w Weimarze, gdzie pozostał aż do śmierci.

Podczas pobytu w Weimarze Carl Ludwig Fernow przyjaźnił się z Johanną Schopenhauer, matką Arthura Schopenhauera, której zawdzięczamy informacje o ostatnich latach jego życia, zawarte w napisanej przez nią jego biografii.

Znaczenie

Carl Ludwig Fernow zmarł nie mając możliwości wydania swojego głównego dzieła o teorii tworzącej sztukę. Jego zbiór napisanych w Rzymie i opublikowanych esejów wydany pt. Römische Studien (3 tomy, 1806-1808), nie znalazł trwałego oddźwięku. Lepszy los spotkał jego biografię Carstensa, którą już jemu współcześni chętnie czytali i do dzisiaj pozostała zasadniczą pozycją dla badaczy i interesujących się życiem tego artysty.

.Z perspektywy czasu Fernow okazał się znaczącym niemieckim teoretykiem sztuki dojrzałego klasycyzmu. W porównaniu z teorią Johanna Joachima Winckelmanna, która jako wzorzec proponowała sztukę grecką, jego teoria dawała pierwszeństwo poszczególnemu zjawisku i pięknu natury. Jego zasługą jest, że był propagatorem myśli Immanuela Kanta i uczynił owocnymi jego podstawowe zasady estetyki i idee estetyczna Schillera spopularyzował dla teorii sztuk artystycznych. Carl Ludwig Fernow należał w Weimarze do tzw. Weimarer Kunstfreunden. Carl Ludwig Fernow był zdecydowanym przeciwnikiem romantyzmu. W ostatnich latach bardzo intensywne badania na jego temat prowadzi filologia włoska, co jest związane z jego dwutomowym dziełem Italienische Sprachlehre für Deutsche (1804) i dwunastotomową antologią włoskich autorów klasycznych.

Dzieła (wybór)

  • Leben des Künstlers Asmus Jakob Carstens. Ein Beitrag zur Kunstgeschichte des achtzehnten Jahrhunderts. 1806.
  • Römische Studien. 3 tomy, 1806–1808.
  • Johann Joachim Winckelmanns gesammelte Werke. 1808.

Literatura

  • Arthur Richter: Fernow, Karl Ludwig. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 6, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 716.
  • Herbert von Einem: Fernow, Ludwig. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 5, Duncker & Humblot, Berlin 1961, ISBN 3-428-00186-9, s. 98.

Linki

Autor: Roman Penkała