Ernst von Wolzogen
Ernst Freiherr von Wolzogen (ur. 23 kwietnia 1855 r. we Wrocławiu (wówczas niem. Breslau); zm. 30 sierpnia 1934 r. w Puppling koło Wolfratshausen) – niemiecki pisarz, poeta, kompozytor i założyciel jednego z pierwszych kabaretów w Niemczech.
![]() |
Ernst von Wolzogen z żoną Elsą Laurą. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Alfred Freiherr von Wolzogen (1823–1883), pan na Kalbsrieth, radca pruski, intendent teatru dworskiego; matka Harriet Anne Hossemayne du Boulay (1830-1862); – ożenił się 1) 15 października 1882 r. w Czarnym Lesie (niem. Schwarzwald) koło Skórczu (niem. Skurz) z Marinką Câtel, (1857–1931, rozwód w 1893), 2) 14 kwietnia 1894 r. w Monachium z Klarą Hackenthal (1857-1928, rozwód w 1901), 3) 25 stycznia 1902 w Berlinie ze śpiewaczką Elsą Laurą Seemann von Mangern (1876–1945, rozwód w 1918), 4) 5 lipca 1925 r. w Puppling z Friederike Heinzelmann (1898–1936); syn Hans von Wolzogen (1888-1954), reżyser i producent filmowy.
Życiorys
Wolzogen studiował literaturę niemiecką, filozofię i historię sztuki na uniwersytetach w Strasburgu i Lipsku. Później został lektorem wielkiego księcia Saksonii-Weimar-Eisenach. W 1882 r. przeniósł się do Berlina, gdzie początkowo pracował jako lektor w wydawnictwie, a potem jako wolny pisarz. W latach 1891–92 był członkiem zarządu »Verein für Bücherfreunde«.
Od 1892 do 1899 r. żył w Monachium, gdzie założył »Wolne Towarzystwo Literackie« (niem. Freie Literarische Gesellschaft). Następnie wrócił do Berlina i założył tam w 1900 r. pierwszy niemiecki kabaret literacki »Das Überbrettl«. Jednak już dwa lata później musiał wycofać się z tego przedsięwzięcia z powodów finansowych. W 1905 r. zamieszkał w Darmstadt, w 1918 r. w Puppling koło Wolfratshausen.
Jako przeciwnik Republiki Weimarskiej pisał antydemokratyczne teksy kabaretowe. W listopadzie 1932 r. opublikował w gazecie »Völkischer Beobachter« odezwę wyborczą, w której Hitlera przedstawił jako »niemieckiego kandydata świata intelektualnego«.
Ernst von Wolzogen zmarł 30 sierpnia 1934 r. w Puppling, a został pochowany w dobrach rodzinnych na cmentarzu w Kalbsrieth.
Dzieła (wybór)
- Die Kinder der Excellenz, powieść, 1888.
- Die tolle Komteß, powieść, 1890.
- Die Erbschleicherinnen, 5 tomów, powieść, 1895.
- Ecce ego - erst komme ich! powieść, 1896.
- Geschichten von lieben süßen Mädeln, nowele, 1898.
- Das dritte Geschlecht, powieść, 1899.
- Der Bibelhase. Eine Begebenheit aus der Fridericianischen Zeit, powieść, 1908.
- Mein erstes Abenteuer und andere Novellen, 1910.
Literatura
- Ernst von Wolzogen: Humor und Naturalismus. (1890). W: Manfred Brauneck, Christine Müller (Hrsg.): Naturalismus. Metzler, Stuttgart 1987, s. 403-407.
Linki
- Ernst von Wolzogen w de. wikipedia.org, online.