Emil Orlik

Emil Orlik (właściwie Emil Orlík; ur. 21 lipca 1870 r. w Pradze; zm. 28 września 1932 r. w Berlinie) - czeski malarz, grafik, fotograf. (wyznania mojżeszowego).

Emil Orlik 1932
Emil Orlik.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Moritz (1832-97),mistrz krawiecki w Pradze; matka Anna Stein (1833-1913); kawaler.

Życiorys

Emil Orlik po zdaniu matury w Pradze studiował w latach 1889-91 w Monachium najpierw w prywatnej szkole malarstwa, a potem w Akademii Sztuk Pięknych. Uczył się techniki rytowania i rozwinął własny styl rysowania. W 1894 r. wrócił do Pragi, gdzie odbył służbę wojskową i udzielał się jako członek związku Vereins deutscher bildender Künstler in Böhmen w jego wystawach. W 1896 r. podążył ze swoim przyjacielem Rainerem Maria Rilke do Monachium, gdzie, po ukazaniu się pierwszych litografii kolorowych, eksperymentował razem z Bernhardem Pankokiem (1872-1943) z techniką kolorowego drzeworytu. W tym czasie zaczął pracować dla czasopisma Jugend. W latach 1897-1904 założył swoje atelier w Pradze, ale jego tutejszą prace przerywały liczne podróże do Berlina i Wiednia, gdzie od 1899 go 1905 r. był członkiem Wiener Secession. W 1898 roku przedsięwziął jedenastomiesięczną podróż do Anglii, Szkocji, Holandii, Belgii i Paryża. W 1900 r. pokazał na swojej pierwszej wystawie w Brnie ponad 300 prac. W 1900/01 podróżował statkiem z Genui przez Kanał Sueski do Azji i przez Hongkong do Japonii. Jako jeden z pierwszych artystów europejskich studiował wschodnioazjatycką technikę drzeworytniczą i sztukę kolorowego druku. Po powrocie prowadził liczne wykłady na temat Japonii. W 1904 r. zamieszkał w Wiedniu, gdzie przebywał w kręgu Gustava Klimta i Josef Hoffmann i zaprzyjaźnił się z Ferdinandem Hodlerem.

W 1905 r. Emil Orlik został powołany jako profesor do Unterrichtsanstalt des Kunstgewerbemuseums Berlin i kierował do 1932 r. nowo założonym działem Fachklasse für graphische und Buchkunst. Do jego uczniów należeli m.in. George Grosz, Hannah Höch, Oskar Nerlinger, Josef Fenneker, Karl Hubbuch i Clément Moreau. Oprócz działalności dydaktycznej projektował ekslibrisy, tapety i ręcznie drukowane materiały, ilustracje do książek i plakaty. Od 1906 r. należał do ugrupowania artystycznego Berliner Secession. Emil Orlik był też wziętym portrecistą berlińskich elit towarzyskich. Nadal odbywał liczne podróże, które zaprowadziły go do Wenecji (1906), Rzymu (1907), Florencji (1910), Paryża (1908 i 1910), Genewy (1911), Nowego Jorku (1924) i na Bałkany (1913 i 1917). W 1911/12 odbył podróż, która prowadziła przez Egipt, Sudan, Cejlon (Sri Lanka), Chiny, Japonię, Koreę i Syberię.

Emil Orlik przyłączał się do wszystkich nowych ekspresjonistycznych, abstrakcyjnych tendencji. Gdy w 1919 r. założono w Weimarze uczelnię artystyczno-rzemieślniczą Bauhaus stracił wielu swoich uczniów i w 1932 r. zdecydował się przejść na emeryturę. Zmarł kilka miesięcy po swoich przyjaciołach Josefie Grünbergu (zm. 1932) i Maxie Slevogt, z którymi założył grupę eksperymentalną SPOG (Slevogt, Pankok, Orlik, Grünberg).

Obrazy (wybór)

 

 

Orlik Emil Szwaczka

 

Szwaczka, 1897.
Źródło: Wikimedia Commons

Orlik Motonobu

 

Kanō T., 1901.
Źródło: Wikimedia Commons

Orlik Fuji-Pilger

 

Fuji-Pilger, 1901.
Źródło: Wikimedia Commons

Literatura

  • Dorothea Peters: „Orlik, Emil”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 19, Duncker & Humblot, Berlin 1999, ISBN 3-428-00200-8, s. 591–593.

Linki