Eduard Thurneysen

Genealogia ↑

Ojciec Friedrich Eduard, pastor; matka Emma Elisabeth z domu Blüss (zm. 1891); - ożenił się w 1916 r. z Marguerite Meyer.

Życiorys ↑

Po wczesnej śmierci matki w 1891 r. wyrastał w Bazylei. Jako szesnastolatek spotkał w Bad Boll Christopha Blumhardta (1842-1919), który wywarł na niego silny wpływ. Od 1907 r. studiował teologię w Bazylei u Bernharda Duhma i Paula Wernle , potem w Marburgu, gdzie intensywnie zajmował się dziełami Ernsta Troeltscha. W Zurychu, gdzie w latach 1911-13 był sekretarzem w Christlicher Verein Junger Männer (Związek Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej) spotkał Hermanna Kuttera i słuchał wykładów Leonharda Ragaza.

W latach 1913-20, będąc pastorem w Leutwil, był w ścisłym kontakcie z Karlem Barthem, z którym był związany przez całe życie. W 1920 r. objął posadę pastora w St. Gallen-Bruggen, w 1927 r. został doktorem teologii w Bazylei, a w latach 1927-59 był pastorem w katedrze w Bazylei (niem. Basler Münster). Od 1930 r. uczył jako privatdozent teologii praktycznej na uniwersytecie w Bazylei, w latach 1941-59 był profesorem nadzwyczajnym homiletyki i od 1960 do 1963 r. prowadził gościnne wykłady na uniwersytetach w Hamburgu, Wuppertalu i Berlinie.

Eduard Thurneysen udzielał się w dwumiesięczniku Zwischen den Zeiten (Między czasami) i razem z Barthem był wydawcą pisma Theologische Existenz heute (Egsystencja teologiczna dzisiaj). Jako ważny reprezentant teologii dialektycznej, którego samodzielność w stosunku do Bartha była często przeceniana, poświęcił się zwłaszcza praktyce Kościoła. Teologia praktyczna nie była dla niego nauką stosowaną lecz służyła trenowaniu biblijnego postrzegania. Chodzi mu także w jego kontrowersyjnie postrzeganej i czasami źle rozumianej książce Lehre von der Seelsorge (Doktryna opieki duszpasterskiej, 1946), w mniejszym stopniu o metodykę niż o pragmatykę teologiczną. Jego pogląd o duszpasterstwie można uznać jako konsekwentne realizowanie teologii dialektycznej. Człowiek może zostać uwolniony od swojej egzystencji obarczonej winą tylko przez aprobatę Boga, której duszpasterz udziela w zastępstwie. Starania ludzkie muszą zasadniczo spełznąć na niczym. Konsekwentnie także psychologia podporządkowała się w duszpasterstwie aprobacie Boga. Psychologia nie może być niezależna, a będzie rozumiana zaledwie jako narzędzie (naukę pomocniczą). Zadaniem duszpasterza jest doprowadzenie swojego klienta do pewnego punktu, gdzie każde samousprawiedliwienie i własne starania przestają działać (sprawiedliwość prawna) i pozwala działać Bogu (sprawiedliwość z Ewangelii). Te poglądy spotkały się z szerokim odrzucenie. Jednakże jego doktryna duszpasterstwa znajduje aprobatę aż do dzisiaj (zwłaszcza w kręgach konserwatywnych). Jego hipoteza teologiczno-objawieniowa, której prowokacyjne innowacje zawarte były we wczesnych pismach, straciła na znaczeniu w toku empirycznej przemiany teologii praktycznej, zachowała jednakże swój potencjał prowokujący.

W 1927 r. został doctorem honoris causa uniwersytetu w Giessen.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑