Johann Peter Eckermann

Johann Peter Eckermann (ur. 21 września 1792 r. w Winsen (Luhe); zm. 3 grudnia 1854 r. w Weimarze) - niemiecki pisarz. (wyznania ewangelickiego)

Johann Peter Eckermann (1792–1854). Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Johann Adolf (zm. przed 1815), handlarz obnośny; matka Dorothe Sophie Schierhorn; - ożenił się w 1831 r. z Johanną Bertram (zm. 1834), córką kupca z Hanoweru; syna Karl (1834-1891), malarz i grawer.

Życiorys

Johann Peter Eckermann urodził się w ubogiej rodzinie. Do szkoły uczęszczał nieregularnie. Jednak zwrócił na siebie uwagę pastora i zarządcy Winsen, dzięki którym otrzymał posadę pisarza w urzędzie rodzimego miasta. W latach 1813-1814 brał udział w kampanii przeciw Francuzom. W następnym czasie uczył się malarstwa w Hanowerze, ale brak pieniędzy zmusił go do ponownej pracy w administracji państwowej. Uznał, że musi dalej się kształcić i po ukończeniu gimnazjum w Hanowerze i prywatnych lekcjach studiował w latach 1821-1822 prawo w Getyndze.

24 maja 1823 r. posłał pierwszą swoją większą pracę »Beiträge zur Poesie« do Johanna Wolfganga von Goethego (1749-1832). Pierwszy raz autora »Cierpień młodego Wertera« odwiedził 10 czerwca. Za namową Goethego został w Weimarze, pomagał mu w jego pracach redakcyjnych, ale nigdy nie był połączony z nim zależnością służbową, lecz utrzymywał się z prywatnych studiów i udzielanych lekcji. Goethe wyznaczył w 1831 r. Eckermanna na wydawcę jego spuścizny, którą Eckermann opublikował w 1833 r. w 15 tomach. W okresie po śmierci Goethego czuł się źle w Weimarze, chociaż nawet w 1843 r. mianowano go radcą dworu. Skłaniał się do powrotu w rodzinne strony przede wszystkim, dlatego że otrzymywana skromna pensja książęcego bibliotekarza dworskiego nie wystarczała nawet na skromne potrzeby życiowe.

Od 1844 do 1846 r. żył w pobliżu Hanoweru, ale na życzenie księcia wrócił do Weimaru, ponieważ straciłby tam otrzymywaną skromną pensję. Pierwsze dwa tomy »Gespräche mit Goethe in den letzten Jahren seines Lebens 1823-1832« (1837) były wielkim sukcesem, trzecia część ukazała się w 1848 r., ale spotkała się z mniejszym popytem. Finansowy zysk był tak mały, że Eckermann musiał skorzystać ze wsparcia finansowego przyjaciół. Wykończony chorobą i problemami materialnymi zmarł 3 grudnia 1854 r. w Weimarze, w wieku 62 lat.

»Gespräche mit Goethe«, najbardziej poczytna książka całej literatury o Goethe, została określona przez Fryderyka Nietzsche (1844-1900) jako "najlepsza niemiecka książka". Johann Peter Eckermann na służbę Goethego oddał cały swój talent narracyjny i artystyczne bogactwo, które w młodym samouku znalazł wielki artysta, a które służyły mu jako medium do tego, co Goethe miał jeszcze do powiedzenia światu. Kolejną wielką zasługą Eckermanna, podkreślaną przez Goethego, było wielkie zrozumienie jego literackiej twórczości o czym 8 czerwca 1830 r. Goethe pisał do Friedricha von Müllera (1779-1849). Bez wpływu Eckermanna nie byłaby ukończona ostatnia część »Dichtung und Wahrheit«, ostateczna wersja »Wilhelm Meisters Wanderjahren«, jak również »Faust II«. Styl pisania Eckermanna był tak zbliżony do jego mistrza, że trudno jest określić granicę między faktycznymi sformułowaniami Goethego a jego.

Dzieła (wybór)

• Gedichte. 1821.
• Zu Göthe's Geburtstagsfeier. 1824.
• Beyträge zur Poesie mit besonderer Hinweisung auf Goethe. 1824.
• Beyträge zur Poesie. 1824.
• Gespräche mit Goethe in den letzten Jahren seines Lebens. 1836, (pol. Rozmowy z Goethem, 1960).
• Einige Worte über den Rechtsstreit gegen Brockhaus. 1846.

Literatura

• Burckhardt: „Eckermann, Johann Peter” w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 5, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 613-614 (online).
• Hans Heinrich Borcherdt: „Eckermann, Johann Peter” Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 4, Duncker & Humblot, Berlin 1959, ISBN 3-428-00185-0, s. 289 (online).

Linki

• Pisma Eckermanna i o nim, w: Deutsche Digitale Bibliothek.