Friedrich Dotzauer


Friedrich Dotzauer, właściwie Justus Johann Friedrich Dotzauer (ur. 20 stycznia 1783 roku w Häselrieth koło Hildburghausen; zm. 6 marca 1860 roku w Dreźnie) - niemiecki wiolonczelista i kompozytor. (wyznania luterańskiego)

Friedrich Dotzauer
Friedrich Dotzauer.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Justus (1737-1816), pastor w Häselrieth, w 1805 roku zwolniony z powodu głoszenia błędnych nauk; matka Elisabeth Graßmann z Harras k. Eisfeld; wujek Friedrich Dotzauer (1731-1787), organista w Hildburghausen; brat Friedrich Karl (1777-1845), organista dworski w Hildburghausen; - ożenił się w Lipsku w 1808 roku z Johanną Christianą Kreße (1784-1861); miał 2 synów i 2 córki

Życiorys i działalność


W rodzinnym domu Friedricha Dotzauera bardzo wysoko była ceniona muzyka. Już jako siedmiolatek uczył się w Hildburghausen gry na klawesynie u Johanna Petera Heuschkela i na skrzypcach u Johanna Andreasa Gleichmanna (1775-1842). Oprócz tego uczył się także gry na rogu i klarnecie. Przez Johanna Caspara Rüttingera został wprowadzony w tajniki komponowania i poznał dzieła Jana Sebastiana Bacha. Z upływem czasu coraz bardziej interesował się kontrabasem, ale ostatecznie zdecydował się na wiolonczelę. Jego pierwszym nauczycielem gry na wiolonczeli był Paul Heßner. Już po roku nauki wystąpił na koncercie z orkiestrą dworską Hildburghäuser.

W 1799 roku, jako szesnastolatek został powołany przez Johanna Jacoba Kriegka jako solista wiolonczeli w orkiestrze dworskiej w Meiningen. Krieg zapoznał go z najlepszą w tamtych czasach techniką gry na tym instrumencie. W latach 1801-1805 grał w orkiestrze w Coburgu. W tym czasie po raz pierwszy dał się poznać jako kompozytor. W 1805 roku został członkiem orkiestry Gewandhausorchester Leipzig (pol. Orkiestra Gewandhaus w Lipsku). Przebywając w 1806 roku w Berlinie słyszał koncert jednego z najlepszych wówczas wiolonczelistów Bernharda Romberga. Dotzauer wziął kilkumiesięczny urlop, aby u niego się uczyć. Po powrocie do Lipska założył razem z koncertmistrzem Heinrichem Augustem Matthäi (1781–1835) kwartet Leipziger Gewandhaus-Quartett. W 1811 roku został powołany jako królewsko-saksoński muzyk kameralny przy orkiestrze dworskiej w Dreźnie, a w 1821 roku awansował na pierwszego wiolonczelistę drezdeńskiej orkiestry dworskiej.

Justus Johann Friedrich Dotzauer jako kompozytor jest autorem 165 utworów. Wśród nich znajduje się muzyka kościelna, kameralna (przeważnie z udziałem wiolonczeli), uwertury, symfonie, ponad 10 koncertów wiolonczelowych, jedna opera (Graziosa) i szereg utworów do nauki muzyki. W swoich dziełach szkolnych i etiudach na wiolonczelę rozwinął zaawansowane metody pedagogiczne. Etiudy jego są także jeszcze dzisiaj nieodzownym materiałem ćwiczeń uczniów gry na tym instrumencie.

Friedrich Dotzauer zalicza się bez wątpienia do najlepszych wiolonczelistów XIX wieku. Jako solista opanował wszystkie dzieła Bernharda Romberga i innych wybitnych kompozytorów takich jak: Carl Maria von Weber, Heinrich Marschner i Richard Wagner. Jego doskonała technika i styl gry zyskały wielki rozgłos i uznanie, o czym świadczy odrzucone przez niego powołanie do orkiestry do Sankt Petersburga. Jego trasy koncertowe prowadziły przez Niemcy, Holandię i Austrię. W 1852 roku przeszedł w stan spoczynku.

Literatura


  • Brückner: „Dotzauer, Justus Joh. Friedrich” Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 5, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 365 (online).
  • Kurt Stephenson: „Dotzauer, Justus Johann Friedrich” Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 4, Duncker & Humblot, Berlin 1959, ISBN 3-428-00185-0, s. 88 (online).

Linki