Ernst von Dobschütz

Ernst Adolf Alfred Oskar Adalbert von Dobschütz (ur. 9 października 1870 roku w Halle/Saale; zm. 20 maja 1934 roku tamże) - teolog ewangelicki.

Ernst von Dobschütz
Ernst von Dobschütz, grudzień 1922.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Adalbert (1824–95), pruski pułkownik; matka Anna (1835–1919), córka Adolfa Freiherra von Seckendorffa (1801–66), pruskiego generała majora i Leontine von Ribbentrop; - ożenił się w Halle/Saale w 1919 roku z Kariną (ur 24 marca 1893 roku we Wrocławiu; zm. 7 maja 1986 w Halle), córką generała Viktora von Kronhelma (zm. 1910); bezdzietny.

Życiorys

Młodzieńcze lata Ernst von Dobschütz spędził w Wiesbaden i tam 13 lutego 1888 roku zdał maturę w królewskim gimnazjum. Od jesieni 1888 roku studiował głównie teologię na uniwersytecie w Lipsku. Jego profesorami byli Franz Delitzsch i Christoph Ernst Luthardt. Od lata 1890 roku kontynuował studia na uniwersytecie w Halle u Martina Kählera, a od jesieni 1890 na uniwersytecie w Berlinie u Adolfa von Harnacka, u którego w 1892 roku obronił pracę doktorską. W 1893 roku habilitował się na uniwersytecie w Jenie i od tego roku pracował tam jako privatdozent. W 1898 roku otrzymał na uniwersytecie w Jenie nominację na profesora nadzwyczajnego. W 1904 roku został powołany na uniwersytet w Strasburgu jako następca Heinricha Holtzmanna, w 1910 został profesorem na uniwersytecie we Wrocławiu (niem. Breslau), a w 1913 na uniwersytecie w Halle, gdzie wykładał do 1934 roku, aż do śmierci. W latach 1913-1914 prowadził także wykłady na uniwersytecie w Harvardzie w Cambridge (Massachusetts) (USA).

Podczas pierwszej wojny światowej jako członek joannitów był protokolantem towarzystwa Genossenschaft freiwilliger Krankenpfleger w Halle, które w 1909 roku założył lekarz Bruno Glatschke. Za pomoc ludziom cierpiącym i chorym w czasie pierwszej wojny światowej został odznaczony orderami Rot-Kreuz-Medaille 3 klasy i Rot-Kreuz-Medaille 2 klasy.
Był rektorem uniwersytetu w Halle od 12 lipca 1922 do 1923 roku, od 28 kwietnia 1924 do 12 lipca 1924 i od 1 kwietnia 1925 do 12 lipca 1925.
Podobnie jak jego matka, Anna z domu Freiin von Seckendorff, prowadził regularną korespondencję z pastorem Friedrichem von Bodelschwingh i jego synem, dyrektorami Bodelschwinghschen Anstalten w Bethel. Był doktorem honoris causa uniwersytetu w Uppsali i uniwersytetu w Berlinie.
Ernst von Dobschütz zmarł 20 maja 1934 roku w Halle i został pochowany na cmentarzu Laurentiusfriedhof (kwatera IV).

Znaczenie

Jego praca

Ernst von Dobschütz jest autorem poważanych na całym świecie książek teologicznych i podręczników, które jeszcze dzisiaj są używane przez studentów i naukowców wszystkich wyznań. H. Andreae napisał w 1944 roku w pewnym czasopiśmie

„Ewangelicki teolog Ernst von Dobschütz zasadniczo wpłynął na badanie religii w historii nauki, który poza tym rozumiał istotę chrześcijaństwa nie jako myśl o Bogu czy o kulturze, lecz jako życie miłości i życie wszystkich ludzi w zaproponowanym Królestwie Bożym.”
Pod wpływem swoich nauczycieli Martina Kählera i Adolfa von Harnacka, Ernst von Dobschütz pracował nad krytycznym zestawieniem nowo pozyskanych tekstów i historią kulturową, a szczególnie ikonograficznym oddziaływaniami Nowego Testamentu. Celem jego badań było poznanie religijno-etycznej jedności wczesnych chrześcijan. Jako nauczyciel w Jenie, Strasburgu, Wrocławiu i Halle szczególnie podkreślał interpretację historii wykładni Nowego Testamentu. Zainspirowany przez Kählera projekt "Historia Biblii w kościele chrześcijańskim” pozostał do dzisiaj zadaniem teologicznym.

Tezy z jego dzieł naukowych

Poglądy na hermeneutykę:

W hermeneutyce chodzi o to, żeby zrozumieć kontekst jakiegoś tekstu i na podstawie tego określić jego osobowość literacką. Podczas egzegezy ustalić, że pisarz pracował z całym dostępnym materiałem, a potem postawić pytanie, jak sobie z nim poradził.

Poglądy na historię religii:

Nie jest sensowne, podawanie materiałów ze środowiska, z którym wczesne chrześcijaństwo się zgadza, lecz ten, który ustala coś nowego w Nowym Testamencie. Tylko wtedy można zrozumieć dlaczego początkowe chrześcijaństwo zyskało popularność. W związku z tym powstał projekt o zasadniczym znaczeniu Corpus Hellenisticum, którego zadaniem jest zebranie wszystkich materiałów z literatury greckiej i rzymskiej i przyporządkowanie ich pozycjom w Nowym Testamencie.

Metoda historii form:

Uznana w znacznej mierze trend historycznej formy przy rekonstrukcji przekazu wszystkich zborów prowadzi do nikąd, ponieważ nie wyjaśnia, skąd wspólnoty czerpią swój początek i jak narracja we wspólnocie związana jest z Jezusem.

Tak zwana teologia biblijna
obejmuje cały materiał wypracowany przez poszczególne badania i będzie potraktowana jako historia religii pierwszych chrześcijan. Pracuje ona semantycznie i z statystką słowną o skali wartości »nowy« i »powszechnie rozpowszechniony«.

Dzieła (wybór)

  • Studien zur Textkritik der Vulgata, Leipzig: J. C. Hinrichs’sche Buchhandlung, 1894.
  • Christusbilder. Untersuchungen zur christlichen Legende. Texte u. Untersuchungen zur Geschichte der altchristlichen Literatur, Leipzig 1899.( online)
  • Die urchristlichen Gemeinden; Sittengeschichtliche Bilder, Leipzig: J. C. Hinrichs’sche Buchhandlung, 1902.
  • Vom Auslegen des Neuen Testaments. Drei Reden, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1927.
  • Das Neue Testament, Halle: Buchhandlung des Waisenhauses, 1927.
  • Die Bibel im Leben der Völker, Witten: Luther-Verlag, 1934.

Literatura

  • Alfred Adam:„Dobschütz, Ernst von” w Neue Deutsche Biographie (NDB). tom 4, Duncker & Humblot, Berlin 1959, ISBN 3-428-00185-0, strona 7 (online).

Linki