Dietrich von Plieningen

Dietrich von Plieningen (ur. 24 kwietnia 1453 r. przypuszczalnie koło Dillingen an der Donau; zm. 26 lutego 1520 r. w Augsburgu) - doktor prawa rzymskiego, humanista i uczony.

Genealogia ↑

Ojciec Dietrich von Plieningen (zm. 1485), rządca majątku grafa von Werdenberga na zamku Aislingen koło Dillingen an der Donau, ok. 1480 r. nabył zamek Schaubeck w Kleinbottwar; matka Margarete von Venningen (zm. 1466 ?); brat Johannes (1454-1506), humanista, generalnym wikariuszem biskupa Wormacji; - ożenił się 1) w 1479 r. z Anną von Memmersweiler (1450-1510), 2) ok. 1511/14 z Felicitas von Freyberg, wdową von Treswitz (ur. ok 1493); miał córkę z drugiego małżeństwa.

Życiorys ↑

Od 1471 r. studiował z bratem Johannesem we Fryburgu Bryzgowijskim. W 1473 r. obaj przenieśli się na uniwersytet do Pawii, gdzie studiowali prawo rzymskie oraz zaprzyjaźnili się z Rudolfem Agricolą (1444-1845) i Johannem von Dalbergiem (1455-1503). Od 1476 r. kontynuowali studia w Ferrarze. W Ferrarze otrzymał tytuł doktora prawa i razem z bratem wrócił do Niemiec w 1479 roku.

Od 1482 r. był radcą w służbie elektora Palatynatu Reńskiego Filipa Wittelsbacha (1448-1508). Na dworze elektorskim spotkał przyjaciół Agricolę i Dalberga oraz Conrada Celtisa (1459-1508) i Jakoba Wimpfelinga (1450-1528).

W latach 1494-1499 pracował w Sądzie Kameralnym Rzeszy. Od 1499 r. był w służbie księcia Bawarii Albrechta IV Mądrego (1447-1508) i prowadził negocjacje kończące wojnę Bawarii z Palatynatem Reńskim o sukcesję Bawarii-Landshut. Dzięki nabyciu praw tzw. Hofmark i zamku Eisenhofen został w 1506 r. bawarskim poddanym. W 1508 r. cesarz Maksymilian I (1459-1519) pasował go na rycerza.

Dietrich von Plieningen zmarł 26 lutego 1520 r. i został pochowany w swoich dobrach w Kleinbottwar w kościele św. Jerzego (Georgskirche).

Znaczenie ↑

Jego działalność literacka notowana jest od 1510 roku. Szczególnie znane były jego bogato ilustrowane tłumaczenia pism łacińskich i greckich autorów (m.in. Seneki, Cycerona, Horacego), które są ważnym dokumentem recepcji klasyki starożytnej w Niemczech. W wydanym piśmie Pliniusza "Traiani Panegyricus" w 1515 r. rozwinął własne zasady interpunkcji.

Pod względem historii prawa istotny jest jego dwutomowy zbiór tzw. "Landesfreiheitserklärungen" (1514), w którym zebrał cesarskie i książęce przywileje nadawane bawarskim stanom i miejscom.

Dietrich von Plieningen pracował także w Ingolstadt nad nowym porządkiem sądowniczym (1516) i reformą bawarskiego prawa krajowego (1581).

Literatura ↑

  • Theodor Schott; Sigmund Ritter von Riezler: Plieningen, Dietrich von. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 53, Duncker & Humblot, Leipzig 1907, s. 79-81.
  • Franziska Gräfin von Adelmann: Plieningen, Dietrich von. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 20, Duncker & Humblot, Berlin 2001, ISBN 3-428-00201-6, s. 542.

Linki ↑

Autor: Roman Penkała