Johann Heinrich Dannecker

Johann Heinrich von Dannecker (ur. 16 października 1758 r. w Stuttgarcie; zm. 8 grudnia 1841 r. tamże) – wirtemberski rzeźbiarz okresu klasycyzmu. (wyznania ewangelickiego)

Johann Heinrich Dannecker-Selbstbildnis-1204
Johann Heinrich Dannecker - autoportret.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Johann Georg Dannecker (zm. 1786), wirtemberski stajenny i woźnica; matka Catharine Schempp; - ożenił się 1) w Stuttgarcie w 1790 r. z Heinerike Rapp (1773-1823), 2) w Stuttgarcie w 1824 r. z Friederike Kolb (1797-1868); bezdzietny; siostrzeniec Gustav Schwab (1792-1850), teolog, pisarz, poeta.

Życiorys

W 1771 r. Johann Heinrich Dannecker został przyjęty do Militärische Pflanzschule na zamku Solitude koło Stuttgartu gdzie był uczniem Nicolasa Guibala (1725-1784) i Adolf Friedrich Harper (1725-1806). Przyjaźnił się tam z Fryderykiem Schillerem (1759-1805), Philippem Friedrichem Hetschem (1758-1838), a szczególnie z Philippem Jakobem Scheffauerem (1756-1808), z którym w 1781 r. wykonał nagrobek Bonhöfera w Schwäbisch Hall.

Od 1783 r. przebywał z Scheffauerem w Paryżu, gdzie uczyli się u rzeźbiarza Augustina Pajou (1730-1809). Po dwuletnim pobycie w Paryżu udali się obaj do Rzymu gdzie przyłączyli się do Antonio Canova (1757-1822) i Alexandra Trippela (1743-1793). Tam stworzyli marmurowe statuy dla zamku Hohenheim. W 1789 r. otrzymali powołanie na profesorów do Hohe Karlsschule w Stuttgarcie. W 1790 r. obaj wrócili do Stuttgartu i objęli swoje stanowiska.

Małżeństwo z bogatą córką kupca zapewniło mu swobodę działania. Według własnego projektu powstał w 1808 r. ich dom, w którym było jednocześnie mieszkanie, atelier, szkoła sztuki i muzeum. Dom ich stał się kulturalnym centrum wirtemberskiej stolicy. Jego prace artystyczne koncentrowały się w tym czasie na portretach.

Kobiece postacie w swojej delikatności i wdzięku, pełne ekspresji i melodii szlachetnych liniach jak we wczesnym jego dziele siedzącej Dziewczyny z martwym ptakiem z 1789 r. czy Odpoczywającej Safony z 1812 r. znajdowały się początkowo na pierwszym planie jego twórczości.

Pierwszą wersję popiersia Schillera stworzył już w czasie jego wizyty w Stuttgarcie w 1794 r., którego model znajduje się w Schloßmusuem w Weimarze, a marmurowe popiersie w Bibliotece Księżnej Anny Amalii. Kolejne popiersie poety Johann Heinrich Dannecker wykonał w 1805 r. i zarówno odlew i marmurowe popiersie znajdują się w Staatsgalerie w Stuttgarcie, a model w Schiller-Nationalmuseum w Marbach. Oba zaliczane są do najważniejszych dzieł klasycyzmu niemieckiego. Kolejnym wybitnym dziełem jest rozebrany autoportret z 1797 roku. Oprócz licznych zamówień portretowych dla dworu Wirtembergii i Badenii, Oldenburga i Petersburga warto wspomnieć popiersie Lavater w Zurychu (1802/05).

Głównym dziełem dojrzałego okresu, któremu zawdzięczał dużą popularnością, jest rozpoczęta w 1803 r. i ukończona w 1814 r. rzeźba Ariadne na panterze w kolekcji Bethmann we Frankfurcie.

Dzieła (wybór)

  • 1795: Die drei Grazien mit Amor.
  • 1806: Popiersie księżniczki Charlotte von Sachsen-Hildburghausen.
  • 1808: Wasser- und Wiesennymphe.
  • 1809: Nagrobek dla Eberharda Gmelina.
  • 1810-1815: Amor.

Literatura

  • August Wintterlin: „Dannecker, Johann Heinrich (von)” w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, s. 741-744 (online).
  • Max Schefold: „Dannecker, Johann Heinrich v.” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, s. 509 (online).

Linki